در باب رفع تحریم‌های بانکی ایران؛ الزامات و ضرورت‌ها

اعتمادآنلاین- درنتیجه جدا از اینکه وزیر امور خارجه امریکا، مراودات مالی و اقتصادی با ایران را مجاز دانست، امروز نیز برای لغو تحریم‌ها نمی‌توان تصور کرد که اظهارات آقای کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده، چاره‌ساز باشد و فشارهای دستگاه دیپلماسی ایران باید بر صدور بخشنامه تمرکز کند.

وزیر امور خارجه امریکا در نشست روز پنجشنبه خود در لندن گفت: معامله با شرکت‌های ایرانی مجاز است. دستگاه دیپلماسی: یک دولت، در کنار وظایف متعددی که دارد، سیاست‌های دولت متبوع خود را اعلام می‌کند؛ به عبارت دیگر، دستگاه دیپلماسی تنها اعلام می‌کند که در آینده چه سمت و سویی به تحرکات خود می‌دهد ولی این به مفهوم ابلاغ سیاست‌های آتی نیست.

یک سیاست تنها زمانی اجرایی می‌شود که بخشنامه یا مصوبات خود را از طریق ارگان‌های مربوط دریافت کند. سیاست اعلام شده کری اگر مورد قبول دولت امریکا هم باشد، تنها زمانی اجرایی خواهد شد که از طرف فدرال‌رزرو و اداره اموال و املاک خارجیان امریکا با صدور یک بیانیه به بانک‌های جهان اعلام شود. به بیان دیگر ایران زمانی می‌تواند معاملات خود را به شکل گذشته بازگرداند که ارگان‌های مسوول با بخشنامه‌ای رسمی به بانک‌های اروپایی اعلام کنند که همکاری و مراوده اقتصادی با کشور ایران تا کجا مجاز خواهد بود. بانک‌های اروپایی به همین دلیل ساده است که تمایلی به برقراری ارتباط با بانک‌های ایرانی ندارد.

سخنان وزیر خارجه امریکا، تنها کلیاتی را بیان می‌کند و چیز تازه‌ای در صحبت‌هایش نهفته نیست. در حال حاضر تعداد شرکت‌های ایرانی که توسط امریکا در لیست تحریم قرار دارند اندک است و با توجه به مفاد برجام معاملات با افراد و شرکت‌های دیگر باید مجاز باشد ولی به نظر می‌رسد که مخالفان برجام در امریکا توانستند در مقابل دولت صف‌آرایی قدرتمندی داشته باشند و تاکنون از صدور مصوبات رسمی خودداری کردند.

این یک واقعیت است که مهم‌ترین افرادی که از اجرای برجام جلوگیری می‌کنند مخالفان سیاسی قدرتمند دولت اوباما در امریکا هستند. آنها تلاش دارند که پیش از پایان مدت ریاست‌جمهوری اوباما بتوانند از اجرای تمام و کمال برجام جلوگیری کنند و بعد از آن با دولت جدید به مذاکراتی بپردازند و اجرای برجام را لغو کنند. بنابراین دولت ایران باید در فرصت باقیمانده از ریاست‌جمهوری اوباما برای صدور بخشنامه‌های لازم فشار آورد.

علاوه بر این به نظر می‌رسد که دولت کنونی امریکا هم تمایل دارد که از ایران امتیازات بیشتری دریافت کند. در این میان باز هم نقش دستگاه دیپلماسی دولت، بیش از پیش حیاتی است و این گره تنها با دست‌های آقای ظریف باز خواهد شد. فراموش نکنیم که بعد از تصویب تحریم‌های ایران در سازمان ملل، دو ماه تا صدور بخشنامه مربوط به تحریم‌ها فاصله افتاد و در آن ٦٠ روز معاملاتی بین طرف ایرانی و خارجی انجام می‌شد. امروز هم اگر بخشنامه لغو تحریم‌ها به دست بانک‌های بین‌المللی نرسد، اجرای برجام به شکل کامل ممکن نخواهد شد.

احمد حاتمی یزدی کارشناس امور بانکی