امام دوبار شهید رجایی را خواست و پیگیر کار آزادسازی گروگان ها بودند

اعتمادآنلاین| بیانیه های الجزایر به عنوان یکی از مصوبات دولت شهید رجایی، از نخستین تجربه های دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران است. این بیانیه که حاصل مذاکرات دولت شهید رجایی درباره آزادی گروگان های آمریکایی پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکاست؛ در مذاکراتی غیرمستقیم با آمریکا و با واسطه مقامات الجزایری به دست آمده است.

بیانیه هایی درباره یکی از پیچیده ترین اختلافات دیپلماتیک و بانکی بین المللی که به امضای سه کشور ایران، آمریکا والجزایر رسیدند. یکی از موارد اختلاف شهید رجایی؛ و بنی صدر و نوبری رئیس بانک مرکزی نزدیک به وی بود. آخرین انتقادات از بیانیه الجزایر در دورانی صورت گرفت که بهزاد نبوی امضاکننده این بیانیه در دولت شهید رجایی در زندان اوین به سر می برد.

بهزاد نبوی در این گفت و گوی تاریخی، به بازخوانی زمینه و شرایط و چگونگی امضای این بیانیه پرداخته و برخی از آخرین انتقادات درباره آن را توضیح داده است.

مهندس بهزاد نبوی وزیر مشاور در امور اجرایی و سخنگوی دولت شهید رجایی بود؛ در دولت مهندس میرحسین موسوی وزیر صنایع سنگین و در مجلس ششم، نائب رئیس مجلس بود.

گزیده هایی از روایت بهزاد نبوی:

*کمتر از سه ماه فرصت، برای هم امضا و هم اجرایی کردن هر نوع توافقی وجود داشت.

*برخلاف آنچه می گویند؛ مذاکرات طولانی نشد؛ دو مرحله ای شد... در این سه ماه یک مرحله ما پیشنهاد 23 میلیارد دلار نقد کردیم که مذاکرات متوقف شد؛ در مرحله بعد پیشنهادات جایگزین دنبال شد.

*تصمیم گیری را به نظر مجلس موکول کرده بودند. مجلس شورای اسلامی کمیسیونی تشکیل داد و 4 شرط را به صورت یک مصوبه درآورد.

*در تلکس روز اول، کارتر به ما نوشته بود که ما چهار شرط مجلس را می پذیریم. ولی وقتی پای میز مذاکره نشستیم، گفتند؛ چند هزار دعوا در دادگاه های آمریکا مطرح است؛... کارتر اختیار لغو دعاوی را نداشت.

*...مرحوم بن یحیی وزیر امور خارجه الجزایر زنگ زد و گفت کارتر می گوید؛ اگر ما همین الان پول هایی را که می توانیم فوری به حساب ایران منتقل کنیم؛ نبوی قول می دهد که گروگان ها را تا وقتی من در کاخ سفید هستم آزاد کند؟ ... همان روز عصر آنان را به فرودگاه مهرآباد تهران رساندم... هنوز کارتر در کاخ سفید بود که آن ها از ایران که پرواز کردند و به آلمان رسیدند؛ اما تا به آمریکا برسند، ریگان وارد کاخ سفید شده بود.

*هر چند روز یکبار حاج احمدآقا از طرف امام به من زنگ می زد که چه کار کردید؟ ماجرا تمام شد یا نشد؟ خود امام دوبار شهیدرجایی و من را خواست و پیگیر کار بودند. در یکی از دیدارها فرمودند، اقای دکتر یدالله سحابی آمده بودند پیش من و گریه می کردند که این ها؛ یعنی دولت رجایی نمی خواهند ماجرا را حل کنند؛ شما هیأتی را بگذارید که این ماجرا را حل کند...هم شهید رجایی و هم من به ایشان توضیح دادیم که ما معتقد به محاکمه اتباع آمریکایی زندانی ولو به شکل سمبلیک بودیم، اما چون شما گفتید و مجلس هم نظر شما را تأیید کرد. ما با تمام قوا دنبال حل ماجرا رفتیم.

منبع: جماران