حس یک زندانی را داریم/ مخالفت با قوانین جنسیتی منجر به تشکیل پرونده انضباطی می‌شود

اعتمادآنلاین| مرجان خسروی- اولین بار سال 83 دانشجویان دختر دانشگاه تهران نسبت به ساعت بازگشتشان به خوابگاه، در نامه‌ای با هزار امضا شکایت کردند اما درنهایت این اعتراض با پاسخ معاون دانشجویی خاتمه پیدا کرد که می‌گفت ما در مقابل خانواده‌ها مسئول هستیم و تعیین ساعت منوط به تصمیم‌گیری شورای فرهنگی است. بعد از آن هم هیچ‌گاه شورای فرهنگی به درخواست دانشجویان درباره تغییر ساعت ورود و خروج پاسخی نداد. چند سال بعد هم تعدادی از دختران دانشجو در اعتراض به قانون منع ورود دانشجویان و راه ندادن دو دانشجو به خوابگاه از خوابگاه بیرون رفتند. این ماجرا حاشیه‌های زیادی داشت و دانشجویان را به کمیته انضباطی کشاند اما بازهم پاسخ روشنی به این مطالبه داده نشد. تا امروز ماجرا همچنان ادامه دارد تا جایی که همین چند روز پیش دانشجویان دختر کوی چمران دانشگاه تهران در اعتراض به محدودیت ورود و خروج تجمع کردند.

انعکاس این تجمع هنوز هم در شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر ادامه دارد. یکی از کاربران دراینباره نوشته‌: «سال‌هاست هیچ‌کس درباره وضعیت خوابگاه دختران حرف نمی‌زند، حتماً چون اولویت زنان ما وضعیت خوابگاه دختران نیست. همچنین دانشجوی دیگر توییت کرده: من دانشجوی ارتباطات هستم و کار خبرنگاری انجام می‌دهم. هر ماه یک بار برنامه 9 شب آفیش می شوم. برای آن باید هزار امضا بگیرم که با نامه به خوابگاه بازگردم. غیر از این موضوع آیا زن نیاز به تفریح ندارد؟»

دیگر قانون عبور و مرور را به رسمیت نمی‌شناسیم

به نظر می‌رسد با وجود اینکه مسئولان از پیگیری مطالبه دانشجویان درباره تغییر ساعت ورود و خروج سرباز می‌زنند، خود دانشجوها از خواسته‌شان دست برنداشته‌اند. رزا یکی از دانشجویان معترض خوابگاه کوی چمران می‌گوید: «نزدیک به یک سال و نیم است که فعالان صنفی ما پیگیر محدودیت عبور و مرور هستند و پارسال هم یکی دوبار در خوابگاه چمران برای درخواست تغییر ساعت جمع شدیم تا با مسئولان صحبت کنیم. همان موقع قول داده شد که آیین‌نامه تغییر می‌کند اما نکرد.»

او درباره درخواست دانشجویان می‌گوید: «تغییر ساعت عبور و مرور، حذف فرم تأخیر، عدم تماس با خانواده‌ها و فرایند مرتبط با این مسئله درخواست ماست اما مسئولان به هیچ یک از آنها عمل نکردند و بعد از آن نیز فعالان صنفی با همه پیگیری‌هایشان به نتیجه‌ای نرسیدند. دانشجویان هم وقتی دیدند همچنان به حق‌وحقوقشان بی توجهی می‌شود، دوباره از ابتدای سال تحصیلی زمزمه اعتراض جمعی را به راه انداختند. در نهایت اولین تجمع اواخر آبان ماه صورت گرفت و بار دیگر 5 آذر به مناسبت روز خشونت علیه زنان و آخرین بار 12 آذر ادامه دادیم. قرار است این روند را تا زمانی که پاسخ قطعی نشنویم و آیین‌نامه تغییر نکند دنبال کنیم.»

به گفته رزا تجمع‌های شبانه دانشجویان دختر سبک جالبی دارد. او می‌گوید: «ما می‌خواهیم با رفتارمان نشان دهیم که این قانون را به رسمیت نمی‌شناسیم و مقابل آن می‌ایستیم، برای همین 50-60 دانشجو قبل از ساعت 9 شب از خوابگاه خارج می‌شویم و بعد که از گذشت ساعت مقرر دسته‌جمعی وارد می‌شویم و فرم تأخیر هم پر نمی‌کنیم.»

رزا ادامه می‌دهد: «در این 3 اعتراض مسئولان هیچ واکنشی به درخواست ما نشان ندادند، تنها بازخورد این بود که از حراست ما را خواستند و مورد انضباطی ثبت کردند.»

نگین باقری دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران هم یکی از معترضان است و در این باره به اعتمادآنلاین می‌گوید: «تنها ساعت ورود مشکل نیست بلکه ساعت خروج هم دردسرساز است. من کوه رفتن را بسیار دوست دارم و حتی پیش از دانشگاه هم زیاد کوه می‌رفتم اما از زمانی که در خوابگاه زندگی می‌کنم یکبار هم نتوانستم کوه رفتن را تجربه کنم. غیر از این موضوع بارها پیش آمده که بچه‌ها وقتی از شهرستان با قطار و اتوبوس به تهران آمدند و نیمه‌شب رسیدند در ترمینال مانده‌اند تا در خوابگاه باز شود.»

او می‌گوید: «ساعت ورود و خروج در دانشگاه‌ها متفاوت است. اما در اکثر خوابگاه‌ها مانند کوی دانشگاه تهران ساعت ورود برای خانم‌ها 9:30 شب تعریف شده و ساعت خروج 6:30 صبح»

خوابگاه‌های شهرستانی، سخت‌گیرتر و محدودتر

هرچند بیشتر حرکات اعتراضی دانشجویان در تهران دیده و شنیده می‌شود اما وقتی به خوابگاه‌های شهرستان سرک می‌کشی می‌بینی ساعت ورود و خروج در برخی از شهرها شرایط بسیار بدتری دارد. اینکه در شهرهایی مانند کرمانشاه دختران باید رأس ساعت 6:30 عصر در خوابگاه باشند، همچنین دانشجویان شهرکرد و کردستان اگر بعد از ساعت 7 عصر به خوابگاه بیایند، پشت دربسته خواهند ماند. دانشجویان پردیس فارابی شهر قم هم با این توجیه مسئولان که شهر امنیت ندارد، باید قبل از ساعت 7 خود را به خوابگاه برسانند.

ضحی دانشجوی سال سوم دانشگاه کردستان می‌گوید: «با این ساعت ورود و خروج حس یک زندانی داریم. ساعت 7 شب هنوز بسیاری از مراکز خدماتی و اداری باز هستند و ما قطعاً می‌توانیم به کارهای روزمره برسیم اما باید به خوابگاه برگردیم. من چندین بار وقت دکتر را برای اینکه از ساعت ورود به خوابگاه نگذرد، کنسل کردم. حتی چند جا دنبال کار رفتم اما به خاطر اینکه با ساعت ورود و خروج خوابگاه جور درنمی‌آمد نتوانستم بروم.»

او درباره نحوه برخورد مسئولان با تأخیر دانشجویان می‌گوید: «بچه‌ها برای اینکه پایشان به حراست باز نشود و مورد انضباطی در پرونده‌شان درج نشود، سعی می‌کنند به‌موقع خود را به خوابگاه برسانند. از طرفی هم اعتراض‌ها یکدست نیست. انگار مشکلاتی که جنسیت در آن نقش دارد اهمیت ندارد. با اینکه واقعاً حضور قبل از ساعت 7 بعدازظهر در خوابگاه عجیب است اما بازهم آن‌قدر پررنگ و برجسته به نظر نمی‌آید که دختران را برای اعتراض جمعی متحد کند. درصورتی‌که شاید همین دانشجویان برای اعتراض به غذا که موضوع فرا جنسیتی است، مشارکت داشته باشند.»

عثمان عزیزی معاون دانشجویی دانشگاه کردستان در مورد اعتراض‌های دانشجویان به اعتمادآنلاین می‌گوید: «سنندج یک شهر کوچک و سنتی است. رفت‌وآمد همه دختران شهر و نه ‌فقط دانشجویان در شب چندان مرسوم نیست. از سویی خانواده دانشجویان ما پیگیر این موضوع هستند که دخترانشان شب بیرون از خوابگاه نباشند.»

البته او خود هم قانون دانشگاه در مورد ساعت ورود دانشجویان را مناسب نمی‌داند و می‌گوید: «اعتراض دانشجویان را قبول دارم که ساعت 7 عصر برای بسته شدن در خوابگاه خیلی زود است. به همین دلیل با حراست دانشگاه در حال تعامل هستیم که بتوانیم زمان ورود را یک ساعت عقب ببریم.»

این وعده هم دانشجوها را راضی نمی‌کند. یکی از آنها می‌گوید: «ساعت هشت هم خیلی زود است. اگر ما با خانواده زندگی می‌کردیم هم ساعت هشت شب مجبور نبودیم در خانه باشیم.»