مصائب تغییر مدیریت بعد از 12 سال

اعتمادآنلاین| تصدی قالیباف بر شهرداری تهران در حالی اواسط امسال به پایان رسید که بعضی‌ها دوران قبل از آن را به‌سختی به یاد می‌آوردند. 12 سال برای خیلی از کسانی که به اعضای جدید شورای شهر رأی دادند تا منشأ تحول در شهرداری تهران شوند، خاطره‌ای دور به نظر می‌رسید. از طرفی دوران طولانی شهرداری او آن‌قدر حاشیه داشت و پرونده ناتمام به جا گذاشت که اعضای جدید شورای شهر به محض تحویل گرفتن ساختمان خیابان بهشت و انتخاب شهردار جدید اعلام کردند که یک گزارش مفصل از تمام زاویه‌های شهر و شهرداری لازم دارند تا مشخص شود دقیقاً چه چیزی را با چه وضعیتی تحویل گرفته‌اند تا هم تصمیماتشان درباره تهران دقیق باشد و به نیازهای شهر جواب بدهد و هم بعد از مدتی بتوانند درباره عملکرد خودشان و آنچه انجام داده‌اند گزارشی دقیق ارائه کنند. این‌طور بود که محمدعلی نجفی، کسی که در دنیای سیاست چهره شناخته شده‌ای بود و انتخابش به عنوان شهردار تهران هم حاشیه‌های ریز و درشت فراوانی داشت، مأمور شد که ظرف صد روز گزارش کند که شهر چه وضعیتی دارد. البته بعد از گذشت مدتی از این فرصت صدروزه، برای خود نجفی چالش‌های زیادی به وجود آمد و همین موضوع باعث شد او اعلام کند که در این گزارش نه فقط درباره آنچه در دوران قالیباف اتفاق افتاده توضیح می‌دهد بلکه عملکرد خودش در این مدت را هم شرح خواهد داد.

مهلت صدروزه نجفی یکشنبه هفته پیش تمام شد اما او به دلیل برخی مشغله‌ها موفق به حضور در صحن شورای شهر نشد و جلسه ارائه گزارش صدروزه به یکشنبه هفته جاری موکول شد. به همین مناسب بد نیست نگاهی به حاشیه‌های دوران کوتاهی که از مسئولیت او می‌گذرد بیندازیم.

ظهور حاشیه‌ها قبل از ورود به شهرداری

قبل از اینکه پای محمدعلی نجفی به شهرداری تهران برسد، حاشیه‌ها خودشان را رسانده بودند. اعضای شورای شهر قبل از اولین جلسه رسمی‌شان، شروع به رایزنی برای انتخاب شهردار کردند. آن‌ها اول هفت گزینه را برای این کار معرفی کردند اما بعد گفتند که سه نفر وارد رقابت نهایی برای گرفتن پست شهرداری تهران شده‌اند، این سه نفر الهه کولایی، حسین مرعشی و محمدعلی نجفی بودند. درست از همان زمانی که اسم این سه نفر از جلسات غیررسمی شورای شهر بیرون آمد، عده‌ای شهردار شدن نجفی را قطعی دانستند چون حسین مرعشی از قبل گفته بود که موافق شهردار شدن نجفی است و الهه کولایی هم گزینه قابل رقابتی برای رویارویی با نجفی محسوب نمی‌شد. با این وجود هر سه نفر برنامه‌هایشان را به اعضای شورای شهر دادند و همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، نجفی به عنوان شهردار تهران از سوی اعضای شورا انتخاب شد این اتفاق حتی واکنش کولایی را هم در پی داشت. او به صورت سر بسته به رسانه‌ها گفت که اگر قرار بود انتخاب شهردار از بین چند گزینه صوری باشد باید به او خبر می‌دادند تا زحمت کمتری برای تدوین برنامه‌هایش بکشد. انتخاب نجفی از جنبه‌ای دیگر هم بحث برانگیز بود. منتقدان روی سلامتی او دست می‌گذاشتند و می‌گفتند که شهردار تهران به انرژی زیادی نیاز دارد و نجفی که قبلاً به بهانه مشکلات جسمی از جمله ابتلا به دیسک کمر و بیماری قلبی از ریاست سازمان میراث فرهنگی استعفا داده، از عهده شهرداری تهران برنمی‌آید اما خود نجفی بر سلامتی کاملش تأکید کرد.

غیبت در مراسم اربعین و روزهای بعد از زلزله

مدت بسیار کمی طول کشید تا مسئله سلامتی نجفی دوباره توجه رسانه‌ها و البته منتقدان را به خود جلب کند. وقتی شهردار تهران نتوانست در مراسم روز اربعین در کربلا حضور پیدا کند، آماج انتقادها قرار گرفت. حضور نجفی در مراسم اربعین از این جهت اهمیت داشت که چند سالی است شهردار تهران اصلی‌ترین مجری مراسم اربعین در عتبات عالیات است و محمدباقر قالیباف در تمام این سال‌ها حضوری پررنگ در این مراسم داشته اما امسال نجفی کمر درد شدید را دلیل غیبتش در این مراسم اعلام کرد. به محض اعلام این خبر همه به سرعت یاد دیسک کمر او افتادند اما خودش گفت کمردردش به خاطر حضور در جلسات متعدد و نشستن طولانی مدت روی صندلی بوده که منجر به گرفتگی عضلات شده است. نجفی اخیراً هم یک غیبت جنجالی داشت. وقتی زلزله اطراف تهران را لرزاند و پایتخت را هم تکان داد، همه توقع داشتند که شهردار تهران به سرعت خودی نشان دهد اما تا چند روز خبری از او نبود تا جایی که شایعه‌هایی به وجود آمد درباره اینکه او در حال استراحت در جزیره کیش است. اینبار هم نجفی بعد از چند روز خودش را به رسانه‌ها نشان داد و حضورش در کیش را از بیخ و بن تکذیب کرد.

خط مناظره خیز

بسیاری از حاشیه‌هایی که نجفی در بدو ورودش به شورای شهر با آنها رو به رو شد با تصمیم‌هایش رابطه مستقیم نداشت، اما وقتی نوبت به تصمیم‌گیری رسید هم مسیر چندان برایش هموار نبود. یکی از پر سر و صداترین تصمیم‌های شهرداری تحت مدیریت نجفی تعطیل کردن خط هفت متروی تهران بود. خطی که اخیراً قالیباف با پوشش رسانه‌ای قوی آن را افتتاح کرده بود. معاونان نجفی دلیل این تصمیم را غیر ایمن بودن خط هفت و خطرناک بودنش اعلام کردند. طبیعتاً بلافاصله بعد از این تصمیم قالیباف و تیم سابق مدیریت شهری تهران به رسانه‌های مختلف این تصمیم را سیاسی اعلام کردند و گفتند که این خطر مشکلی نداشته است. این اظهار نظرهای باعث شد که هم نجفی و هم معاونان او در چند نوبت خواستار برگزاری مناظره با قالیباف و تیمش شوند تا هر دو طرف مدارکشان را درباره وضعیت ایمنی این خط ارائه کنند اما این پیشنهاد هیچ وقت از طرف قالیباف و اطرافیانش قبول نشد. خط هفت متروی تهران هنوز هم تعطیل است و گفته می‌شود که برای تکمیل آن به 300 میلیارد اعتبار و حداقل شش ماه زمان نیاز است.

بحران انتصابات

وقتی اصلح طلبان مدیریت شهری تهران را به عهده گرفتند، اغلب رسانه‌ها و فعالان سیاسی انتظار تغییرات گسترده در بدنه شهرداری را می‌کشیدند انتظاری که نجفی آن را به خوبی برآورده نکرد. این موضوع حتی باعث اصطکاک بین او و اعضای شورای شهر شد و حتی حمایت بعضی از اعضای سرشناس شورای شهر از او، مانند محسن هاشمی که بارها سیاسی نبودن انتخاب‌های نجفی را نقطه قوت او دانست، باعث نشد که دیگر اعضای شورای شهر دست از انتقاد از او بردارند تا جایی که یک بار خبر درگیری لفظی او و یکی از اعضای شورای شهر در جلسه صبحانه کاری به رسانه‌ها درز کرد. منتقدان استفاده از معاونان قالیباف در سمت‌های مختلف را نوعی بی‌اعتنایی او به رأی مردم و مطالبه تغییرات می‌دانستند. در نهایت خودش آب پاکی را روی دست همه ریخت و گفت: «من یک تحلیلگر سیاسی هستم و بینش سیاسی دارم و دیدگاه خود را پنهان نکردم اما معتقدم در نظام اجرایی کشور اعلام سلیقه سیاسی ظلم به این نظام است و بالاتر از آن خیانت در امانت مردم است.» این حرف تا همین حالا هم منتقدان را راضی نکرده است و حتی چند بار فشار بر نجفی آنقدر بالا گرفت که مجبور شد در یکی دو انتخاب تجدید نظر کند و دور یاران شناخته شده قالیباف خط بکشد.

طوفان در همشهری

مجموعه همشهری اگرچه از دور تنها یک نهاد رسانه‌ای وابسته به شهرداری به نظر می‌رسد اما یکی از نقاطی بود که وقتی تیم نجفی سراغ ایجاد تغییر و تحول در آن رفتند، تا مدت‌ها باید به رسانه‌های دیگر جواب پس می‌دادند. تیم قالیباف اعلام کرد که بعضی از مجلات گروه همشهری زیان‌ده هستند و صرفاً با حمایت مالی منتشر می‌شوند و این روند باید متوقف شود چون هم شهرداری با بحران اعتبار مواجه است و هم اینکه نهادهای دولتی نباید با پشتوانه منابع مالی با مطبوعات خصوصی رقابت کنند. به این ترتیب چند مجله تعطیل و نیروهای شاغل در آنها تعدیل شدند.

طرح جدید، ماجرای جدید

بعضی‌ها می‌گویند در سه ماه گذشته مجموعه تحت مدیریت نجفی سراغ هر کاری رفته‌اند تصمیم‌های جنجال برانگیز گرفته‌اند، بعضی‌ها هم اعتقاد دارند که دست زدن به هر تغییری بعد از دوازده سال حتماً جنجال برانگیز خواهد بود. یکی از همین تغییرات، ارائه مدلی جدید برای ورود خودروها به محدوده طرح ترافیک تهران است که هنوز هم حرف و حدیث‌های مختلفی درباره‌اش شنیده می‌شود. در طرح ترافیک جدید دیگر خودروها برای ورود به محدوده خاص مجوز نمی‌خرند بلکه هر خودرویی که وارد این محدوده شود بر اساس زمان حضورش عوارض پرداخت می‌کند. خود شهرداری و شورای شهر این تصمیم را در جهت عادلانه شدن استفاده از خیابان‌ها می‌دانند اما منتقدان می‌گویند چنین طرحی فقط به درآمدزایی شهرداری منجر می‌شود و آلودگی هوا و ترافیک را هم افزایش می‌دهد.

با وجود همه حاشیه‌هایی که نجفی فقط در طول سه ماه گذشته از سر گذرانده انتظار می‌رود که بخش زیادی از گزارش او به شورای شهر به توضیح عملکرد خودش مربوط باشد در حالی که مدت‌ها است عده زیادی از مردم در انتظار شنیدن جزئیات عملکرد قالیباف و نقاط مبهم دوران تصدی‌گری او هستند، انتظاری که با رأی نیاوردن تحقیق و تفحص از شهرداری در مجلس جواب داده نشد و ادامه پیدا کرد.