اصلاح‌طلبان برای روحانی ماشین انتخاباتی بودند/ بهتر است انتخاب رئیس شورایعالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان دیگر از سوی سید محمد خاتمی صورت نگیرد

اعتمادآنلاین| بعد از انتخابات مجلس دهم و انتخابات شوراهای شهر و روستا بود که بعضی از چهره‌های اصلاح‌طلب به نقد شورایعالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان رو آوردند و بعضی از آن‌ها از جمله رسول منتجب‌نیا، هادی خامنه‌ای و محسن رهامی سیستم این شورا را استبدادی خواندند؛ اسماعیل گرامی‌مقدم سخنگوی حزب اعتماد ملی هم درباره رئیس شورایعالی در دور جدید معتقد است بهتر است انتخاب رئیس دیگر توسط سید محمد خاتمی صورت نگیرد و به صورت دموکراتیک در جلسه شورایعالی انتخاب شود.

به اعتقاد او باید سه حزب اعتماد ملی، اتحاد ملت ایران اسلامی و کارگزاران سازندگی به عنوان سر شاخه احزاب انتخاب شوند و سایر احزاب ذیل این سه حزب قرار بگیرند.

در ادامه متن گفت‌وگوی اسماعیل گرامی‌مقدم با «اعتمادآنلاین» را در زیر می‌خوانید؛

*آقای گرامی‌مقدم، با توجه به تجربه شورایعالی سیاست‌گذاری در انتخابات مجلس و شوراهای شهر گذشته، عملکرد این نهاد را چگونه ارزیابی می‌کنید و به نظر شما این شورا چه کاستی‌هایی دارد که باید در دور جدید آن برطرف شود؟

مجموعه اصلاح‌طلبان و شورای عالی اصلاحات در دو انتخابات قبلی یعنی در سال‌های 94 و 96 عملکرد مثبتی از خودش به جا گذاشت؛ نتیجه همگرایی بین اصلاح‌طلبان منجر به پیروزی در دو انتخابات شد. فارغ از اینکه آقای روحانی نسبت به اصلاح‌طلبان رویکرد مناسبی اتخاذ نکرد و از آنها فقط به عنوان ماشین انتخاباتی استفاده کرد و به راست پیچید. این رفتار آقای روحانی هم برای خود او مشکل ایجاد کرد و هم برای اصلاح‌طلبان. از این موضوع که بگذریم عملکرد شورایعالی سیاست گذاری در انتخابات و نتیجه‌گیری بی‌سابقه بوده است. با این حال به طور قطع به این شورا انتقاداتی هم وارد است که البته برخی از آنها اجتناب ناپذیر است. در شورای عالی نمایندگان همه احزاب به اضافه 16 نفر از چهره‌های ملی به عنوان عضو حقیقی شرکت می‌کنند و یکی از این انتقادها این است که احزاب هم‌تراز و هم سطح نیستند؛ یک حزبی مثل اعتماد ملی، اتحاد ملت ایران یا کارگزاران که توانایی ویژه‌ای دارند، به خصوص حزب اعتماد ملی و اتحاد که دفاتر استانی فعال دارند و در جامعه منشا اثر هستند، قابل قیاس با احزاب چند نفره دیگر نیستند. به دلیل اینکه احزاب ما یکسان نیستند حق رای دادن به صورت مساوی به آنها بی‌عدالتی است؛ این مشکل آسانی به شمار نمی‌رود اما درصورتی که اراده‌ای وجود داشته باشد لاینحل هم نیست. البته شاید قانون جدید تطبیق اساس‌نامه احزاب با قانون احزاب بتواند رفع‌کننده مشکل ما باشد. مشکل دیگری که شورای عالی با آن درگیر است گزینش افراد حقیقی یا چهره‌های ملی است؛ شنیده می‌شود که افرادی که چهره ملی نیستند به صرف معرفی شخصیتی اصلاح‌طلب قرار است در شورایعالی حضور پیدا کنند. این موضوع باعث می‌شود که افراد حقیقی هم‌سنگ نباشند و باعث بروز مشکلاتی در این شورا خواهد شد. باز هم تاکید کنم که مشکل و شکاف اصلی وزن ندادن به احزاب است. ما باید به سمت حزبی شدن جامعه سیاسی کشور حرکت کنیم و چاره‌ای جز این نداریم و در این راستا ما اگر بخواهیم مسئله تحزب در کشور ما نهادینه شود باید به مرور به این سمت برویم که نقش افراد حقیقی در این شورا کم‌رنگ شود.

*راهکار شما برای وزن دهی به احزاب در شورایعالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان چیست؟

ما به راحتی می‌توانیم احزاب را تقسیم‌بندی کنیم؛ سه حزب اصلاح‌طلب فراگیر اعتمادملی، اتحاد و کارگزاران داریم که می‌توانیم این سه حزب را به عنوان سرگروه‌های احزاب تعیین کنیم و بقیه احزاب ذیل این سه حزب تعریف می‌شوند. در این صورت مسئولیت سهمیه کرسی‌‎ها بر عهده این سه حزب خواهد بود و به این شکل شورایعالی را از ورود به سهمیه‌بندی و تعیین افراد، منع می‌کنیم و تنها ایجاد وحدت بین اصلاح‌طلبان وظیفه این شورا می‌شود؛ یعنی شورا جایی برای سیاست‌گذاری شود نه اجرا. اگر شورایعالی وارد گزینش و انتخاب شود عملاً وارد اجرا می‌شود اما اگر کرسی‌ها به صورت مساوی بین سه حزب تقسیم کنیم در این صورت چالش‌های اساسی را خود احزاب می‌توانند حل کنند و در صورت به نتیجه نرسیدن به شورایعالی سیاست‌گذاری مراجعه خواهند کرد. یعنی مثلاً تعداد اعضای لیست مجلس را به سه قسمت تقسیم کنیم و مسئولیت هر قسمت را به یکی از این سه حزب بدهیم. من فکر می‌کنم راه چاره این باشد و به نظرم بحث پارلمان اصلاحاتی که آقای کواکبیان مطرح کردند، به نتیجه‌ای نرسد چون الزامات اجرایی و اقتصادی‌ای دارد که از عهده ما برنمی‌آید. شورای عالی سیاست‌گذاری با رفع نواقصی که ذکر کردم می‌تواند با قدرت به راه خود تا انتخابات 98 ادامه دهد.

*عده‌ای از اصلاح‌طلبان معتقدند که به دلیل مسائل امنیتی و سایر مشکلات، شورای عالی سیاست‌گذاری نماینده جریان اصلاح‌طلب اصیل و هزینه‌ داده نیست و باید تغییراتی در راستای حرکت از اصلاح‌طلبان بروکرات به سمت اصلاح‌طلبان دموکرات داشته باشد. نظر شما در این باره چیست؟

ما نباید هر آن چیزی را که بنا کرده‌ایم از بیخ و بن خراب کنیم و به دلیل اینکه نماینده واقعی جریان اصلاحات نیست آن را از صحنه روزگار محو کنیم. این امر به نوعی اتلاف منابع کشور است. افراد هزینه داده در همین شورایعالی هستند اما حتماً در ادامه باید از چهره‌های هزینه‌داده‌ی بیشتری استفاده کرد. اصلاح‌طلبان طیف وسیعی هستند؛ یک سر آنها به اعتدال توسعه با آن همه محافظه‌کاری و انحصارطلبی در دولت می‌رسد و سر دیگر آنها ملی مذهبی‌ها و نهضت آزادی هستند. به طور طبیعی جمع کردن این طیف وسیع کار بسیار دشواری است. ما باید از افراد اصلاح‌طلب هزینه داده استفاده کنیم اما محور باید حتماً احزاب سیاسی باشند. در غیر این صورت به سمت کار هیئتی و شخص محور حرکت خواهیم کرد که ضرر آن هم به اصلاح‌طلبان می‌رسد و هم به جامعه سیاسی کشور.

*در بعضی محافل سیاسی کشور مطالبه تغییر رئیس شورای عالی اصلاح‌طلبان مطرح شده است به طوری که آقای کرباسچی به صراحت صحبت از جایگزینی عبدالله نوری به جای محمدرضا عارف را مطرح کردند. نظر شما در این رابطه چیست؟

هر دو شخصی که نام بردید مورد احترام تمامی اصلاح‌طلبان هستند و هر یک دارای ویژگی‌های خاص، بارز و متفاوتی هستند اما اینکه کدام یک برای ریاست شورایعالی بهتر هستند باید از درون خرد جمعی حاصل شود. اینکه عده‌ای بنشینند تصمیم بگیرند و بقیه ملزم به قبول آن باشند، توهین به افکار عمومی و شورای سیاست‌گذاری فعلی است. شورایعالی فعلی که شامل احزاب و شخصیت‌های حقیقی است باید در خصوص رییس این شورا تصمیم‌گیری کنند و خود آنها به نتیجه برسند.

*منظور شما این است که دیگر آقای خاتمی رئیس شورای عالی را انتخاب نکنند؟

در بدو به وجود آمدن شورایعالی، تصمیم آقای خاتمی در انتخاب آقای عارف به عنوان رئیس شورا، درست و به جا بود اما اکنون که لوکوموتیو انسجام اصلاح‌طلبان بر روی ریل شورای سیاست‌گذاری در حال حرکت است، می‌توان رئیس شورا را به صورت دموکراتیک انتخاب کرد.

*شما خبری از تشکیل دوره جدید شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان دارید؟

چند وقت قبل ما را برای تشکیل جلسه دعوت کردند که در لحظه آخر کنسل شد. بعد از آن خبر جدیدی ندارم.