آیا احمد جنتی فقط یک رای دارد؟
آیتالله احمد جنتی، فقیه 92ساله در طول 4 دهه اغلب بر صندلیهایی تکیه زده و مدیریت نهادهایی را برعهده داشته که به واسطه زمینه کاریشان در ریلگذاری نظام تاثیر بهسزایی داشته و دارند.
اعتمادآنلاین| فقیه عضو و دبیر شورای نگهبان، رییس مجلس خبرگان رهبری، دبیر شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و تا همین چندی پیش و نزدیک به 25 سال یکی از مهمترین تریبونداران جمعه؛ برخی از عناوین انتصابی او است. آیتالله احمد جنتی، فقیه 92ساله در طول 4 دهه اغلب بر صندلیهایی تکیه زده و مدیریت نهادهایی را برعهده داشته که به واسطه زمینه کاریشان در ریلگذاری نظام تاثیر بهسزایی داشته و دارند. حضور مدام و بلندمدت او در جایگاههای اینچنینی شکی باقی نمیگذارد که احمد جنتی یکی از روحانیون تاثیرگذار است. شاید همین موضوع هم باعث شده تاثیرپذیری رای دیگران از رای و نظر جنتی، گزارهای چندان دور از ذهن نباشد. او شاید از جایگاه شورای نگهبان بتواند به بهانه کهولت سن، آیتالله هاشمیرفسنجانی را که یکی از اضلاع پیروزی انقلاب میدانستند رد صلاحیت کند یا از استاندار گمنام اردبیل و شهردار پرحاشیه تهران یک رییسجمهوری بسازد. با این حال گفتههای جنتی نشان میدهد که تمایلی ندارد او را تا این حد تاثیرگذار بدانند. «اینها کاسه و کوزهها را سر من میشکنند. در شورا دوازده نفر هستند و من یکدوازدهم هستم. اما با من تسویه حساب میکنند.»
بخشی از صحبتهای آیتالله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان است که میزان اثرگذاریاش در این نهاد را توصیف میکند. جنتی جمعه شب در یک برنامه تلویزیونی که به مناسب سالگرد تاسیس شورای نگهبان از صداوسیما پخش شد، حضور یافت و در پاسخ به سوالی در مورد تاثیر رای دبیرکل بر خروجی این نهاد مدعی شد که همه این حرف و حدیثها تسویهحساب است چرا که او تنها یک سهم از این جمع دوازده نفره دارد. حرفهای جنتی در مورد تاثیرگذاری رای و نظرش در شورای نگهبان همواره با تایید سخنگو همراه بوده است. زبان منفصل آیتالله جنتی همین چندی پیش در دفاع تمامقد از رییس تاکید کرد اعمال دیدگاههای آیتالله جنتی در شورای نگهبان واقعیت ندارد. عباسعلی کدخدایی که آیتالله جنتی تاکید داشت در میان اعضای شورای نگهبان نظرش به نظر او نزدیک است در مصاحبهای که به تازگی در پایگاه خبری عصر ایران منتشر شد، توضیح داد که «12 نفر کارشناس به اعتبار شخص حقیقی خود در شورای نگهبان هستند و هر کدام براساس برداشت از قوانین شرعی نظر میدهند. اگر نظر هر فردی بخواهد اعتبار پیدا کند نیازمند این است که 6 رای دیگر هم کنارش بیاید لذا هیچ فرقی بین نظر دیگران با نظر آیتالله جنتی وجود ندارد و به استثنای قوانین شرعی فقط نظر چهار تن از آقایان فقها اعمال میشود بنابراین هیچ تفاوتی بین رای اعضا و دبیر وجود ندارد و رای همه افراد منوط به مبانی استدلالی که در پی آن آمده است که آیا این رای مستدل به سوابق است یا خیر منوط بر این ممکن است رای داده شود یا نه.»
گلایه مطهری از تکعنصر تصمیمگیر در شورای نگهبان
«مهمترین انتقاد من به آقای جنتی این است که دافعه ایشان بیشتر از جاذبهشان است. به عبارت دیگر بیان ایشان چکشی و به تعبیر شهید مطهری میخدار است و به جای آنکه دلها و قلبها را نرم کند، سخت و دلگیر میکند. ایشان ولایتفقیه را به گونهای مطرح میکند که گویی با آزادی بیان و انتخابات و رأی مردم سازگار نیست. نحوه بیان ایشان جوانها را از دین و انقلاب فراری میدهد گرچه نوعی صفای باطن و صداقت بدون حکمت و تدبیر در کلام ایشان احساس میشود.»
توصیف مطهری از او است. علی مطهری، نایبرییس مجلس از جمله چهرههای سیاسی است که همواره نسبت به عملکرد شورای نگهبان و ریاست آیتالله جنتی نقد داشته است. چه آنکه در آخرین مصاحبه هم بیان جنتی را «چکشی و میخدار» توصیف کرده و این را مهمترین نقد خود به دبیر شورای نگهبان میداند. او از معدود سیاستورزانی که با وجود اسم و رسم خانوادگی و پدری که از پایهگذاران نظام بوده است بارها دست به قلم شده تا خطاب به آیتالله نامهای بنویسد و موضوعی مربوط به تصمیمات این نهاد را در بوته نقد قرار دهد. هنوز امضای نامه مطهری به احمد جنتی در واکنش به نامه او به روحانی در مورد برجام خشک نشده و هنوز نامههای او در انتقاد به واکنش این شورای نگهبان به حضور نماینده اصفهان در مجلس و نماینده زرتشتی شورای شهر یزد فراموش نشده که باز هم مطهری در مصاحبهای به این نهاد پرداخته و ریاست و تصمیمگیریهای آن را نقد کرده است. مطهری که به عنوان منتقد صریح شورای نگهبان شناخته میشود روز گذشته متن گفتوگوی خود با موسسه سوره سینمای مهر را در کانال تلگرامیاش منتشر کرد. او در این مصاحبه اتفاقا به موضوعی اشاره کرده که جنتی در مصاحبه جمعه شب نسبت به آن گلایه کرده و آن راتسویه حساب سیاسی میداند. آنچه مطهری از آن به عنوان «عنصر تصمیمگیر» در شورای نگهبان یاد میکند «جنتی» است و در آخرین گفتوگو تاکید دارد «عنصر تصمیمگیر در شورا آقای جنتی هستند و بقیه معمولا به احترام ایشان اظهارنظر نمیکنند.»مطهری گفته که در موضوع مینو خالقی چند تن از اعضای شورای نگهبان به او گفتند که با تصمیم آیتالله جنتی در مورد منتخب مردم اصفهان که بعد از رای آوردن تایید صلاحیت شد به دلیل بیاحترامی به رای مردم مخالف بودند اما به خاطر «حفظ احترام» جنتی مخالفت نکردند. او از حقوقدانان نقل کرده جنتی بیان کرده که ردصلاحیت مینو خالقی بعد از تایید صلاحیت اولیه و رای مردم خلاف قانون است و باید مجلس این موضوع را بررسی کند اما چون میدانیم که مجلس او را رد نمیکند بر اساس وظیفه شرعی دست به این کار میزنیم. مطهری یکی از تصمیمات اشتباه آیتالله جنتی را که به گفته خودش تنها یکدوازدهم شورای نگهبان است، ردصلاحیت آیتالله هاشمیرفسنجانی به بهانه کهولت سن میداند، تصمیمی که به قول مطهری باعث شد درست در زمانی که به مدیریت و تجربه هاشمی نیاز بود به بهانه کهولت سن کنار گذاشته شود. البته مطهری که نقدهای بسیاری به شورای تحت ریاست جنتی دارد و معتقد است گاهی نظرهایش از شرع و تقوا خارج میشود توضیح میدهد زمانی که هیات نظارت انتخابات مجلس دهم او را ردصلاحیت میکند آیتالله جنتی به مطهری رای مثبت میدهد. گرچه مطهری در جای جای این گفتوگو تاکید دارد که تاکنون در مورد انتقاداتش و حتی در هنگام رد صلاحیت با آیتالله جنتی گفتوگوی مستقیمی نداشته و همواره از طرق قانونی پیگیر ماجرا بوده است.
فقیه مخالف و قدرتمند همزمان با بازنشر مصاحبه مطهری، محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در گفتوگویی با اعتمادآنلاین در خلال صحبتهای خود در مورد وضعیت سپنتا نیکنام به تاثیرگذاری یکی از فقهای شورای نگهبان اشاره میکند. فقیهی که گویا آنقدر در این نهاد قدرتمند و تاثیرگذار است که همه از پاسخ او دل نگرانند.
صدر در پاسخ به سوالی در مورد مخالفان حضور نیکنام در شورا و به طور کلی حضور اقلیتها اینگونه پاسخ داده است که «یکی از آقایان شورای نگهبان از مخالفان اصلی به حساب میآید که ممکن است آنجا باز هم صحبت کنند و تاثیرگذار باشند. باید دید در جلسه چه میشود و نهایتا چه نتیجهای حاصل میشود.» او البته در پاسخ به سوال بعدی تاکید کرده است منظور او یکی از فقهاست. موضوعی که احتمالا مرد شماره یک شورای نگهبان را نشانه گرفته چرا که از منظر حضور و نفوذ، هیچکس به گرد پای دبیر 92 ساله شورای نگهبان نمیرسد. با این حال همه این توضیح و تفسیرها از گلایهها و نقدها به این نهاد نظارتی کم نمیکند چرا که همواره این سوال وجود داشته که حوزه نظارت 12 فقیه و حقوقدانان شورای نگهبان چه گسترهای را دربر میگیرد؟ و شاید مهمترین سوال این است که آیا این نهاد نظارتی پرقدرت و پرتاثیر عرصه سیاسی که چه در زمینه قانونگذاری و چه در بزنگاههای انتخاباتی حضورش بیش از پیش احساس میشود تنها بر پاشنه دبیر میچرخد که حالا احمد جنتی میراثدار حضرات آیات محمد محمدیگیلانی و صافیگلپایگانی بر صندلی ریاست آن تکیه زده است یا به واقع شورای نگهبان هم به شیوه مجلس و کاملا مبتنی بر رایگیری اداره میشود؟ گرچه ممکن است پاسخ به این سوال «شیوه مبتنی به رایگیری» باشد اما نمیتواند نقلقولهای مطهری را نادیده گرفت که گفته «احترام» به جنتی عنصر مهمی در تصمیمگیریهای این نهاد نظارتی است.
منبع: روزنامه اعتماد
دیدگاه تان را بنویسید