ریشه بحران‌های اخیر عراق کجاست؟

اعتمادآنلاین| آتنا شهبازی- تظاهرکنندگان در جنوب عراق در روز 16 ژوئیه به خیابان‌ها آمدند و در نهمین روز علیه خدمات ضعیف و فساد اعتراض کردند. معترضان خواهان ارائه برق، آب شرب و خدمات عمومی بهتر هستند.

به گزارش گروه بین‌الملل اعتمادآنلاین به نقل از المانیتور، این تظاهرات که در ابتدا با گروهی کوچک در «بصره» آغاز شد، به شهرهای دیگر و منطق جنوبی عراق، ازجمله کربلا، نجف، نصیریه و عماره کشیده شد. استفاده از خشونت علیه معترضان در بصره که منجر به مرگ یکی از معترضان در 8 ژوئیه شد، نه‌تنها خواسته معترضان را برآورده نکرد، بلکه آتش اعتراضات را بیشتر کرد و موج تظاهرات را به مناطق جنوبی این کشور کشاند.

حیدرالعبادی، نخست‌وزیر عراق پیش از سفر خود به بروکسل در 11 ژوئیه برای شرکت در نشست ائتلاف ضد داعش، هیئتی 5 نفره از وزیران برای رسیدگی به مطالبات مردم منصوب کرد. پس از بازگشتش از بروکسل در 13 ژوئیه، به بصره رفت تا به‌طور مستقیم به مطالبات مردم پاسخ دهد.

عبادی به مردم وعده تأمین آب شرب از طریق تصفیه و شیرین‌سازی، رفع مشکلات شبکه برق و تأمین خدمات بهداشتی و درمانی داد و برای این امور به دولت محلی پول پرداخت کرده است. با این وجود، این اقدامات باعث آرام شدن اعتراضات خیابانی نشد.

آیت‌الله سیستانی، رهبر ارشد شیعیان عراق با معترضان ابراز همدردی کرد و گفت: «آن‌ها با فقدان خدمات عمومی مواجه هستند.»

او همچنین از معترضان خواست که ساختمان‌های عمومی را نابود نکنند. معترضان در 15 ژوئیه، ساختمان‌های دولتی در بصره، نجف، کربلا و دیگر شهرهای جنوب را خراب کردند.

عبادی برای محافظت از شرکت‌ها و حوزه‌های نفتی، هفته گذشته نیروهای ویژه ضد تروریسم به بصره فرستاد. عبادی که فرمانده نیروهای مسلح عراق هم هست، دستور داد که نیروهای امنیتی بعد از دیدار از بصره، در حالت آماده‌باش قرار بگیرند.

جاده‌های اصلی بین شهرهای جنوبی، مانند کربلا و نجف، پر از ایستگاه‌های بازرسی هستند که مردم و وسایل نقلیه را به‌طور کامل بازرسی می‌کنند. یک مهندس ایرانی که در سایت تولید برق در نجف کار می‌کند، به سایت المانیتور گفت که شرکتش به او توصیه کرد که در سایت بماند یا به ایران برگردد تا مورد هجوم معترضان قرار نگیرد.

دولت همچنین هفته گذشته اینترنت را قطع کرد تا ارتباط بین معترضین قطع شود و در 16 ژوئیه دوباره در مناطق جنوبی وصل شد.

احزاب سیاسی در دولت عراق، مانند حزب الدعوه، حزب بعث یا داعش را متهم می‌کنند که حامی این تظاهرات هستند. برخی هم عربستان سعودی را برای سازمان‌دهی و تدارک اعتراضات متهم می‌کنند. شایعاتی هم در میان معترضان وجود دارد که ایالات‌متحده از جنبش مردمی حمایت می‌کند تا بتواند عبدالله الجبوری، فرمانده عملیات نینوا را به‌عنوان فرمانده نظامی در عراق تعیین کند. جبوری چندین سال در آمریکا مانده است و هنگامی‌که به عراق برگشت با حمایت ایالات‌متحده جنگ عراق با داعش را پشت سر گذاشت.

همه این‌ها با تأخیر در تشکیل دولت جدید ارتباط دارند. نتایج نهایی انتخابات 12 مه هنوز توسط دادگاه فدرال مورد تائید قرار نگرفته است؛ و ائتلاف‌های برنده نمی‌توانند اکثریت موردنیاز برای تشکیل دولت جدید را تشکیل دهند. آخرین دوره مجلس در 31 ژوئن پایان یافت اما مجلس جدید هنوز تشکیل نشده است.