مصدق «مردم» شدن را به ما آموخت/ محمد مصدق به مردم خیانت نکرد/ مصدق در کودتای 28 مرداد غافلگیر شد

اعتمادآنلاین| الهه محمدی- او 83 ساله است، با حافظه‌ای عجیب؛ همه چیز را با جزئیات به خاطر دارد. از روزهای 17 سالگی‌اش که کوچه پس کوچه‌های شیراز را برای پخش کردن اعلامیه‌های حمایت از محمد مصدق زیر پا می‌گذاشت و روزهای کودتایی که امید او و بسیاری از همفکرانش را ناامید کرد تا روزهای انقلاب، دهه پر التهاب 60، دوران اصلاح‌گرایی، زنده شدن امیدها و بعد از آن...

حبیب‌الله پیمان عضو کمیته رهبری «شورای فعالان ملی مذهبی» و از اعضای مؤسس و دبیر کل «جنبش مسلمانان مبارز» سال‌ها است که به مرور خاطرات آن روزها روزگار می‌گذارند. او از امیدهای جوان‌هایی می‌گوید که تمام آمال و آرزوهایشان را در سخنرانی‌های پیرمرد دماغ عقابی (به قول انگلیسی‌ها) که آن روزها ردای نخست وزیری بر تن داشت، می‌دیدند. امیدهایی که با کودتای شعبان بی مخ‌ها و رئیسانشان نقش بر آب شد اما «مردم» بودن را بیش از همه به ایرانی‌ها آموخت.

از حبیب‌الله پیمان از آن روزها پرسیدیم؛ از روز کودتا و حال و هوای تهران. از شخصیت محمد مصدق. از تلاشش برای ایجاد یک جامعه مدنی، از پس گرفتن حق ایران از دستان استعمارگران، از رویارویی او و آیت‌الله کاشانی و از ادامه راه مصدق در تمام سال‌هایی که حتی اسم بردن از او هم آسان نبود.

پیمان در این گفت‌وگو برای توضیح درباره روزهای منتهی به کودتای 28 مرداد سال 1332 نقبی زد به دوران مشروطه و آغاز حرکت مدنی مردم برای تغییر موازنه قدرت به نفع ملت. او از نقش بیداری مردم در دهه 20 و اقبالشان به محمد مصدق گفت که آمده بود تا دست استعمار را از دامن ایران قطع کند و مردم هم یادش را همیشه زنده نگه داشتند. او گفت مصدق هیچ وقت به ملت ایران خیانت نکرد و مردم هم حامی او بودند اما نخست وزیر آن روزهای ایران روز کودتا غافلگیر شد و این غافلگیری همانا و روزهای زندان و تبعید در روستای آبا و اجدادی‌اش و مرگ در قلعه‌اش، همانا.

در این مصاحبه تصویری از او درباره روزهای انقلاب و بعد از انقلاب و فعالیت حزب خداپرستان سوسیالیست هم پرسیدیم و او با جزئیات از روزهایی که در زندان کودتاچیان گذارند و فعالیت‌های بعد از انقلابش گفت. روزهایی که به جلسات شورای موقت انقلاب می‌رفت، هم‌نشین آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله مطهری و آیت‌الله طالقانی بود اما حاضر نشد بر صندلی وزارت تکیه بزند.