چگالی مفاهیم در برنامه درسی ما بسیار سنگین است

اعتمادآنلاین| محمد بطحایی در نشست هم اندیشی نمایندگان حقوق شهروندی استان‌ها و حوزه ستادی آموزش و پرورش اظهار کرد: اهداف پرورشی در مدارس خیلی کم رنگ شده و جای خود را به اهداف آموزشی در سطح شناخت و حافظه محوری داده است. وقتی یادگیری متکی به حافظه کوتاه مدت شود از نشاط و سرزندگی که جزو آثار یادگیری خواهد بود، خبری نیست.

وی افزود: یکی از فواید یادگیری مثبت این است که اشتیاق به یادگیری را در دانش آموز افزایش می‌دهد و مجهولاتی که برای او ایجاد می‌شود باعث شده که مرتب به دنبال عمق یادگیری خود باشد اما امروز دانش آموزان مواردی را یاد می‌گیرند که در زندگی روزانه اجتماعی آنها کاربرد ندارد. رویکرد آموزش و پرورش در دولت دوازدهم تصحیح این مسیر است البته می‌دانیم به سادگی امکان پذیر نیست و بسیار دشوار بوده اما به تدریج آن را تصحیح خواهیم کرد تا سهم قابل توجهی از یادگیری دانش‌آموزان متناسب با نیازها باشد همچنین اهداف پرورشی سهم قابل توجهی در سبد یادگیری داشته باشد.

بطحایی ادامه داد: بچه‌ها در دوران مدرسه باید نیازهای به روز زندگی را تجربه کنند. برنامه درسی باید متناسب با سند تحول بنیادین تصحیح شود. چگالی مفاهیم در برنامه درسی ما بسیار سنگین‌تر از چگالی مفاهیم در نظام آموزشی سایر کشورهاست و دانش آموزان مفاهیمی را فرا می‌گیرند که سنگین‌تر از سایر کشورها است شاید به همین دلیل است که دانش‌آموزان ایرانی در مواجهه با سایر کشورها از جهت مفاهیم شناختی یک سروگردن بالاتر هستند اما به لحاظ مفاهیم اجتماعی و فردی نقاط ضعف عمده‌ای را دارند.

وی مطرح کرد: آنچه بچه‌ها در مدرسه می‌آموزند در صحنه عمل توانایی به کارگیری آن را ندارند و مفاهیمی که در برنامه درسی لحاظ شده است، آنقدر زمان آموزش صرف سایر سطوح شناختی می‌شود که امکانی برای تمرین آنها در کلاس فراهم نیست.

وزیر آموزش و پرورش گفت: همه آموزش و پرورش باید خود را با رویکرد این وزارتخانه در دولت دوازدهم تطبیق دهند و فضایی را در مدارس ایجاد کنیم که نیازهای تربیتی و پرورشی دانش آموزان پاسخ داده شود. شنبه گذشته مسابقه فوتبال در مدارس پخش شد و پیام‌های زیادی را دریافت کردم که نشان می‌داد یکی از نیازهای دانش آموزان در مدرسه دیده شده و آنها احساس کردند در نظام آموزشی مهم هستند. این مسئله آنچنان احساس سرزندگی در دانش آموزان ایجاد کرد و در پیامهایی که از خانواده‌ها دریافت کردم، می‌گفتند، فرزندشان امروز روز متفاوتی را در مدرسه تجربه کرده است و در حالی که روزهای دیگر به سختی به مدرسه می‌رفت امروز با اشتیاق فراوانی به مدرسه رفت.

وی تأکید کرد: اگر برنامه‌ها به گونه‌ای باشد که نیاز دانش آموزان دیده شود آنها با اشتیاق به مدرسه می‌روند و دیگر کلاس درس به گونه‌ای نیست که بچه‌ها دست به سینه نشسته و دروس را فرابگیرند و پس از آن مجبور باشند تکالیف درسی را در خانه بنویسند یا خانواده برای اینکه بچه‌ها از فضای رقابت جا نمانند کتابهای کمک درسی را برای آنها تجویز کند. باید با اصلاح محتوا و روشها تجربه‌ای را که شنبه گذشته به دست آوردیم، فراوانی و تناوب آن را در مدارس افزایش دهیم تا بچه‌ها در کنار هم شاد باشند و بتوانند نظرات مخالف را تحمل کنند.

بطحایی با اشاره به اینکه حقوق شهروندی به عنوان یکی از مهمترین استلزامات زندگی در جامعه است، ادامه داد: در دوران مدرسه فرصت آموزش حقوق شهروندی فراهم نیست درحالی که دانش آموزان باید با حقوق و تکالیف خود آشنا شوند. در سه سال دوم دوره ابتدایی و متوسطه اول برنامه ویژه مدرسه را داریم و بعد از سالها برنامه ریزی متمرکز توانستیم دو ساعت برنامه ریزی آموزشی در طول هفته را به مدیر و معلم مدرسه واگذار کنیم تا متناسب با نیازهای دانش‌آموزان اقدام به برنامه‌های مورد علاقه خود کنند.

وزیر آموزش و پرورش اضافه کرد: این مسئله اگرچه دو ساعت در هفته است اما در بحث مقررات آموزش و پرورش گوهر گرانبهایی است که به دست آمده و فرصت خوبی است که بخشی از آن می‌تواند برای آموزش حقوق شهروندی مورد استفاده قرار بگیرد.