خط فقر؛ درآمد 5 میلیون تومانی و یک خانواده 4 نفره

اعتمادآنلاین| الیاس جرجندی- برخی خبرها این روزها مثل پتکی می‌ماند که بر فرق سر آدمی کوبیده می‌شود. خبرهایی از قبیل گران شدن چند ده درصدی مایحتاج زندگی روزمره مردم تا رشد آن‌چنانی قیمت مسکن. این خبرها فقط یک پیام دارد؛ اینکه سفره زندگی جمعیت زیادی از کشور روزبه روز در حال آب رفتن است و به قول قدیمی‌ها دیگر دخل و خرج با هم نمی‌خواند.

سبقت تورم و گرانی از درآمد شاغلان و کارمندان آن‌قدر پر سر و صدا شده که صدای برخی از مسئولان دولتی را هم درآورده تا آن‌ها هم در کنار کارشناسان اقتصادی که از فروپاشی اقتصاد ایران سخن می‌گویند آمار و اعدادی را درباره نرخ خط فقر و جمعیتی که جزو خط فقر بشمار می‌آیند را اعلام کنند. آخرین نمونه این اعداد و ارقام ترسناک درباره خط فقر را رسول خضری نماینده مجلس گزارش کرده است.

خضری که عضو کمیسیون اجتماعی مجلس است در اظهاراتی قابل تأمل با اشاره به گستردگی خط فقر در کشور گفته است: خط فقر الان با این وضعیت گرانی باید تغییر پیدا کند و من فکر می‌کنم خط فقر به 5 میلیون در شهرستان‌ها و در تهران به 10 میلیون نزدیک می‌شود و این واقعیت را باید بپذیریم.

هشدار این نماینده مجلس در حالی است که پیش از آن هشدار، اقتصاددانان و پژوهشگران حوزه اقتصاد گزارش داده بودند که طبق آمار 40 درصد کشور زیر خط فقر نسبی و 32 درصد زیر خط فقر مطلق قرار دارند. حسین راغفر از جمله کسانی است که این موضوع را برای اولین بار مطرح کرده بود.

به گفته راغفر بر اساس محاسبات «خط فقر مطلق» برای یک خانواده چهار نفره شهری حدود چهار میلیون تومان است و با این مبنا 33 درصد جمعیت کشور دچار «فقر مطلق» و شش درصد زیر «خط گرسنگی» هستند.

حسین راغفر گفته بود که بر اساس این محاسبات «خط فقر مطلق» برای مناطق محروم 50 درصد مناطق شهری و حدود دو میلیون تومان است.

بر اساس محاسبات این اقتصاددان از نظر دولت «خط فقر مطلق» برای یک خانواده پنج نفره 700 هزار تومان است، که این مبلغ حتی تأمین‌کننده غذای آنان نیست.

هرچند درباره نحوه محاسبه «خط فقر» در ایران روش‌های متفاوتی بیان شده و به این دلیل درباره آمار افراد زیر «خط فقر» نیز رقم‌های متفاوتی اعلام می‌شود اما بر پایه ملاک تعیین‌شده از سوی بانک جهانی، «خط فقر مطلق» یک دلار و هشت سنت در روز برای هر نفر تعریف شده است.

ملاک دیگری که در اندازه‌گیری «فقر مطلق» مورد استفاده قرار می‌گیرد، از دیدگاه بانک جهانی مصرف سرانه کمتر از دو هزار و دویست کیلوکالری در روز است.

بر اساس آمار مطرح شده از سوی راغفر، 33 درصد جمعیت کشور یعنی حدود 26 میلیون نفر دچار «فقر مطلق» هستند.

با این حال هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران اعلام کرده که سبد هزینه یک خانوار کارگری، سه میلیون و 700 هزار تومان است.

این در شرایطی است که حداقل دستمزد ماهانه کارگران یک میلیون و 110 هزار تومان تعیین شده است.

فریدون خاوند، اقتصاددان، پیش از این در یادداشتی در رادیو فردا نوشته بود که وزارت رفاه و تأمین اجتماعی از سال 84 به بعد از اعلام شمار فقیران و ملاک‌های مورد استفاده در ارزیابی پدیده فقر خودداری کرده است.

شش درصد جمعیت زیر «خط گرسنگی»

بر اساس گزارش‌ها، شش درصد از جمعیت کشور یعنی پنج میلیون نفر زیر «خط گرسنگی» هستند و درآمد آن‌ها حتی هزینه غذایشان را تأمین نمی‌کند. «خط گرسنگی» به آن معناست که درآمد یک خانوار حتی هزینه غذای آنان را نیز تأمین نمی‌کند، در حالی که افراد هزینه‌های دیگری مانند مسکن، پوشاک و حمل و نقل نیز دارند.