دولت به کسانی که خواهان عذرخواهی روحانی شده بودند پاسخ داد
هم دلواپس، هم شاکی
مخالفان برجام همان کنشها و واکنشهایی را دارند که پیش از تصویب داشتند. همراهی و همنوایی تندروهای داخلی و خارجی در تضعیف دولت البته سوالاتی ایجاد میکند. با توجه به جمیع شرایط، خروج امریکا از برجام، احتمال بدعهدی امریکا و بحرانهای اقتصادی و اجتماعی داخلی آیا زمان ملامت دولت است؟
اعتمادآنلاین| کدام تریبون؟ فرقی نمیکند. تریبون نماز جمعه یا رسانهها. بیانیه یا اظهارنظر؛ هدف مشترک است. حمله به دولت. حمله به دولت اولین مواجهه مخالفان داخلی در واکنش به خروج امریکا از برجام بود که همچنان و پس از گذشت 7 روز همچنان ادامه دارد. آخرین اقدام خواسته خبرگان از روحانی است. بیانیهای که حالا تنها امضای آیتالله احمد جنتی پای آن دیده میشود و البته دولت نیز به آن پاسخ داده و در اطلاعیهای نوشت: «متاسفانه آنان که باید عذرخواه مواضع نادرست خود در گذشته باشند، طلبکارانه به دستاوردهای ملی میتازند و حاضر نیستند به این سوال پاسخ دهند که خسارتهای تحریم ظالمانه بر ملت ایران چه میزان بوده و برای پیشگیری به موقع از آن خسارتها چه کردهاند؟»
بیانیه خبرگان یا رییس خبرگان؟
ماجرا از یکشنبه بعدازظهر شروع شد که بیانیهای منتسب به مجلس خبرگان رهبری بر روی خروجی پایگاه اطلاعرسانی این نهاد قرار گرفت. این بیانیه در آغاز با عنوان «واکنش مجلس خبرگان به خروجی غیرقانونی امریکا از برجام» منتشر شد، بیانیهای که سه محور اصلی و... سه مخاطب داشت. در این بیانیه برجام پیمانی جمعی توصیف شد که خروج هر یک از طرفها از توافق به معنای نقض پیمان محسوب میشود و در چنین شرایطی هیچ محدودیتی برای امریکا در جهت مانعتراشی بر سر راه ایران وجود نخواهد داشت. ضمن اینکه ماندن در چنین پیمان بینالمللی بدون اخذ تضمین از اروپا بهطور مسلم تضمینکننده منافع ملی نخواهد بود. در این بیانیه مواضع اروپا در راستای همراهی با ایران نوعی تقسیم کار آنان با امریکاییها تعبیر و خطاب به دستگاه دیپلماسی کشور تاکید شده اگر تضمینهای جدی از اروپاییان گرفته نشود «خروج از برجام، تکلیف شرعی و قانونی خواهد بود.»در بخش دیگری از بیانیه نیز نمایندگان مخاطب قرار گرفته و از آنان خواسته شدهبود «هر چه سریعتر در خصوص نقض عهد امریکا، تصمیمات لازم را اتخاذ کرده در خصوص قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام، پیگیری جدی را معمول دارند.»البته مهمترین مخاطب این بیانیه «حسن روحانی» بود. خبرگان از دولت خواسته بودند ضمن شکایت از دولت امریکا در مجامع حقوقی بینالمللی، حسن روحانی به عنوان رییسجمهوری «صادقانه و با صراحت، نسبت به خسارتهای وارده در برجام که به خاطر عدم رعایت خطوط قرمز ترسیمی توسط رهبرمعظم انقلاب از جمله اخذ تضمینهای لازم از 1+5 و نیز عدم رعایت اقدام متناظر و گام به گام، پدید آمد؛ از مردم عزیز ایران عذرخواهی کرده، تجربه توافق برجام را چراغ راه آینده قرار دهند.» انتشار این بیانیه و درخواست عذرخواهی روحانی از مردم بازتاب گستردهای داشت تا آنجا که پایگاههای خبری در پی گفتوگو با اعضای خبرگان این سوال را مطرح کردند که آیا همه اعضا از متن منتشر شده خبر داشته و این بیانیه رسمی مجلس خبرگان رهبری است یا نه؟ پاسخ به این پرسش منفی بود. برخی اعضای خبرگان اساسا از محتوای آنچه به عنوان متن بیانیه مجلس خبرگان رهبری در واکنش به خروج امریکا از برجام منتشر شد اظهار بیاطلاعی کردند. آیتالله هاشم هاشمزاده هریسی از اعضای خبرگان بود که اظهار بیاطلاعی کرد. البته او تاکید کرد «بیانیه رسمی خبرگان که به نام مجلس خبرگان تلقی میشود و رسمیت هم دارد این است که مطلب یا مطالبی را بنویسند، در صحن اجلاس مطرح کنند، آنجا بررسی شود و به تصویب اکثریت برسد؛ هر وقت به تصویب اکثریت رسید بیانیه رسمی مجلس خبرگان رهبری محسوب میشود.» البته هاشمزاده هریسی یادآوری کرد که خبرگان میتوان به انحای دیگری نیز بیانیه صادر کند که البته در این شرایط بیانیه نباید به نام مجلس خبرگان منتشر شود بلکه باید به نام نمایندگان (اکثریت یا اقلیت) منتشر شده و نام امضاکنندگان آن نیز مشخص باشد. در همین راستا روز دوشنبه پایگاه اطلاعرسانی مجلس خبرگان عنوان این بیانیه را تغییر داد و تیتر مطلب منتشر شده را «واکنش رییس مجلس خبرگان به خروج غیرقانونی امریکا از برجام» انتخاب کرد تا امضای «احمد جنتی» در انتهای بیانیه قرار گیرد.
کسانی که طلبکارانه به دستاورد ملی تاختند عذرخواهی کنند
دبیرخانه شورای اطلاعرسانی دولت صبح روز دوشنبه نیز بدون اینکه از واکنش مجلس خبرگان نامی برده شود اطلاعیهای منتشر کرد. در این اطلاعیه راهبرد اصلی دولت در جریان مذاکرات طولانی با شش کشور و اتحادیه اروپا، تامین منافع ملی نام بردهشد که در این مسیر هیچ یک از حقوق، تواناییها و ظرفیتهای راهبرد کشور مورد مذاکره و معامله قرار نگرفت، مسیری که از منظر جهانیان یک دستاورد بینظیر در در عرصه دیپلماسی و صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی توصیف شد. ششمین بند از این اطلاعیه 8 بندی هم پاسخی به خواستهای بود که روز یکشنبه از سوی آیتالله احمد جنتی مطرح شد. شورای اطلاعرسانی دولت در این اطلاعیه نوشت «متاسفانه آنان که باید عذرخواه مواضع نادرست خود در گذشته باشند، طلبکارانه به دستاوردهای ملی میتازند و حاضر نیستند به این سوال پاسخ دهند که خسارتهای تحریم ظالمانه بر ملت ایران چه میزان بوده و برای پیشگیری به موقع از آن خسارتها چه کردهاند؟» همچنین تاکید شد «آنها هیچگاه حاضر نیستند از ناتوانی خود در ارایه راههای جایگزین برجام سخن بگویند و صادقانه بابت رویکرد غلط و کارشکنیهای خود در روند پیشرفت کشور، از ملت عذرخواهی کنند. آنها در تعارضی آشکار، هم دلواپس حضور امریکا در برجام بودهاند و هم شاکی خروج امریکا از برجام. مدیریت مسوولانه کشور، عرصه تناقضگویی نیست؛ بلکه نیازمند تصمیم قاطع و عمل شجاعانه است.» البته بر اساس آنچه در این اطلاعیه مورد تاکید قرار گرفت طی مراحل مذاکرات و انجام توافق بود که تماما «در چارچوب قانون اساسی، اختیارات و مسوولیتهای رییسجمهوری و مصوبات شورای عالی امنیت ملی انجام شده است.» موضوعی که در بیانیه خبرگان به عنوان عبور از خطوط قرمز رهبری توصیف و تفسیر شده بود.
کدام تکلیف شرعی؟!
یکی مهمترین واکنشها به بیانیه منتسب به مجلس خبرگان رهبری نامه علی مطهری بود. این نماینده مجلس در نامهای خطاب به آیتالله احمد جنتی پرسید: «آیا تکلیف شرعی دستگاه دیپلماسی را جنابعالی تعیین میکنید یا مقام رهبری؟ همچنین آیا تکلیف قانونی دستگاه دیپلماسی را جنابعالی تعیین میکنید یا مجلس؟»او همچنین در این نامه نوشت وظیفه مجلس خبرگان رهبری طبق قانون اساسی «گذشته از انتخاب رهبر در زمان خاص، نظارت بر بقای شرط عدالت در مقام رهبری و نظارت بر دستگاههای زیر مجموعه» این مقام است و «ورورد به مسائلی مانند برجام و تعیین و تکلیف برای رییسجمهوری و مجلس شورای اسلامی است.» موضوعی که در گفتوگوی هاشمزادههریسی بر آن تاکید شد و این عضو خبرگان نیز گفت «طبق اصل 108 قانون اساسی، خبرگان فقط در حد خودش، اعضای خودش و مسائل مربوط به خودش حق قانونگذاری دارد که حتی به تایید شورای نگهبان هم نیاز ندارد. اما خارج از خودش نمیتواند قانونگذاری کند؛ قانون تلقی نمیشود و الزامآور هم نیست.»
تضعیف دولت و چند سوال
مخالفان برجام همان کنشها و واکنشهایی را دارند که پیش از تصویب داشتند. همراهی و همنوایی تندروهای داخلی و خارجی در تضعیف دولت البته سوالاتی ایجاد میکند. با توجه به جمیع شرایط، خروج امریکا از برجام، احتمال بدعهدی امریکا و بحرانهای اقتصادی و اجتماعی داخلی آیا زمان ملامت دولت است؟ آیا مساله مردم عذرخواهی دولت از مردم است یا حل و فصل مشکلات توسط نهادهای صاحب قدرت؟ آیا تضعیفکنندگان دولت در شرایط فعلی بر این امر واقف هستند که این روند به نفع نظام و مردم است یا به ضرر کشور؟
منبع: روزنامه اعتماد
دیدگاه تان را بنویسید