تاریخچه ساواک در یک نگاه
برخی ادعا کردند که از هر 450 نفر مرد ایرانی یک نفر برای این سازمان جاسوسی یعنی ساواک میکرد. این سازمان طی سالهای گسترش با ریاست ژنرال نعمتالله نصیری اداره میشد.
اعتمادآنلاین| یکی از مهمترین اقدامات شاه بعد از کودتای 28 مرداد ایجاد ساواک بود.
با همکاری افبیآی FBI و سازمان اطلاعاتی اسراییل، موساد، در سال 1336 یک سازمان اطلاعاتی جدید به نام ساواک تشکیل داد که در اواخر حکومت شاه، 5000 نفر نیروی عملیاتی و شمار ناشناختهای خبرچین داشت.
برخی ادعا کردند که از هر 450 نفر مرد ایرانی یک نفر برای این سازمان جاسوسی میکرد. این سازمان طی سالهای گسترش با ریاست ژنرال نعمتالله نصیری اداره میشد و قادر بود نظارت بر همه مردم ایران از جمله افسران رده بالای ارتش را انجام دهد و وظایف دیگری نیز نظیر سانسور رسانهها، نظارت بر درخواستهای استخدام دولتی، و انتصابات دانشگاهها، را بر عهده داشت.
ساواک همچنین از همه ابزارهای در دسترس نظیر شکنجه و اعدامهای سر خود برای سرکوبی مخالفان استفاده میکرد. چیزی نگذشته بود که این سازمان با عملکرد خود یک فضای کاملا اورولی ایجاد کرد که در آن حتی روشنفکران مجاز به ذکر نام کارل مارکس نبودند. بر این مبنا وی به «یکی از فلاسفه اجتماعی اروپای سده نوزدهم» تبدیل شد. به قول یک روزنامهنگار انگلیسی، طی این سال ها ساواک «چشم و گوش» شاه ودر موارد ضروری « مشت آهنین» وی بود.
رئیس ساواک - به رغم نظارت اسمی نخستوزیر هر روز صبح به طور خصوصی با شاه دیدار میکرد و به وی گزارش می داد.
فرانس فیتزجرالد، نویسنده سرشناس و برادرزاده سفیر آمریکا، مشاهداتش در ایران را نوشته است:
«ساواک در سرسرای هر هتلی ، در هر اداره دولتی و در هر کلاس دانشکدهای عوامل خود را دارد.
این سازمان در استانها، یک سرویس گردآوری اطلاعات سیاسی دارد و در خارج از کشور نیز بر تک تک دانشجویان ایرانی نظارت دارد ... تحصیلکردگان ایرانی نمیتوانند به جز حلقه دوستان نزدیک، به کس دیگری اطمینان کنند، زیرا نتیجه این کار برای آنها و تمام افراد متعلق به آن گروه یکسان خواهد بود.
ساواک به دلیل پاسخگو نبودن در خصوص فعالیتهایش، این هراس و نگرانی را تشدید میکند، افراد در ایران ناپدید میشوند و این موضوع در هیچ جایی ثبت نمیشود... شاه میگوید که دولتش هیچ زندانی سیاسی ندارد...»
منبع: کتاب تاریخ ایران مدرن
دیدگاه تان را بنویسید