سینمای اجتماعی ما اعتراضی است

اعتمادآنلاین| نشست تخصصی «تصویر ایران، حال و آینده و نقش سینما در تصویرسازی ایران» با حضور پرویز امینی استاد دانشگاه شب گذشته 16 دی ماه در هفتمین روز اکران‌های مرکزی نهمین جشنواره «عمار» در سینما فلسطین برگزار شد.

پرویز امینی مدرس دانشگاه و تحلیلگر سیاسی در نشست تخصصی «تصویر ایران، حال و آینده و نقش سینما در تصویرسازی ایران» که در حاشیه هفتمین روز اکران‌های مرکزی نهمین جشنواره «عمار» در سینما فلسطین برگزار شد، گفت: طرح چنین عنوانی برای نشست به این معنی است که مابین واقعیت موجود و آنچه که باید باشد، فاصله و شکاف می‌بینیم در واقع به وجه رسانه‌ای سینما که واقعیت‌ها در آنجا ساخته می‌شوند، توجه داریم.

نویسنده کتاب‌ «جامعه‌شناسی 22 خرداد» گسترش رسانه‌های نوظهور را در ایجاد ظرفیت برای هر شهروند ضروری دانست و بیان کرد: در چنین جامعه‌ای، درک از جهان اجتماعی دشوار خواهد شد. ما با یک کثرت‌گرایی در فضای سیاسی و اجتماعی ایران مواجه هستیم و این وضعیت، زمینه تفاسیر متعدد و مختلفی را فراهم می‌کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه سینما هنر، صنعت و رسانه است، توضیح داد: سینما یک نهاد اجتماعی است بنابرین نمی‌توانیم سینمای فردی یا غیراجتماعی داشته باشیم اما درباره اینکه سینمای اجتماعی چه زمانی شکل گرفته است، می‌توان مولفه‌هایی را بیان کرد.

وی ادامه داد: وقتی فیلم وجاهت اجتماعی پیدا می‌کند که بتواند آن واقعیتی را که وجود دارد و در ناخودآگاه جامعه است، وارد خودآگاه جمعی کرده و هشیاری و آگاهی‌بخشی ایجاد کند اما زمانی‌ که درمورد بدیهیات صحبت کند، این امر بیشتر به ژورنالیسم و عرصه خبری مربوط می‌شود. پس مولفه اول، تزریق آگاهی مضاعف به جامعه است.

امینی عنوان کرد: قضاوت‌کردن، مولفه دوم سینمای اجتماعی است که در آن، فیلم درباره یک مساله، اعلام موضع می‌کند.

این استاد دانشگاه توضیح داد: سومین مولفه سینمای اجتماعی، افق‌گشایی است. به این معنی که سینماگر با مسایل مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی روبرو است و درباره آنها راه‌حل ارایه می‌کند. افق‌سازی نیز چهارمین مولفه این نوع سینماست چرا که جامعه انسانی برای پیشرفت باید مانند سندهای چشم‌انداز تصویری از آینده داشته باشد. سینماگر باید واقعیت های‌ مطلوب و ممکن را شکل دهد و عزم ملی ایجاد کند البته این افق‌سازی هزینه‌هایی هم دارد که سینماگر باید تحمل آنها را در جامعه ایجاد کند.

وی در ادامه سخنانش با بیان اینکه جامعه، حال و روز خوشی ندارد، گفت: در چنین شرایطی سینما باید به این تصمیم برسد که تغییر مثبتی در جامعه ایجاد کند.

این استاد دانشگاه با اشاره به قابل فهم‌بودنِ تعریف جامعه‌شناسی اعتراض در جامعه ایرانی اضافه کرد: همواره اعتراضات نقل محافل جمع‌های دوستانه و خانوادگی جامعه ایران بوده است به‌ ویژه در شرایط کنونی که ناکارآمدی‌هایی وجود دارد، تمایل به انتشار اخبار منفی هم بیشتر می‌شود و امروزه سینما نیز این مقوله را تقویت می‌کند.

امینی در پایان در توضیح نقش رسانه در تصویرسازی ایران آینده اظهار کرد: رسانه هم در تصویری که از گذشته ارایه می‌کند و هم در تصویر آینده، نقش دارد اما مشکل ما این است که دچار جامعه‌ای اکنون‌زده هستیم و فقدان خودآگاهی تاریخی داریم. این مساله، یک خلأ است و مادامی که تصویری از گذشته نداشته باشیم، نمی‌توانیم آینده را بسازیم البته باید امکانات را سنجید و سپس آینده‌ای ممکن ترسیم کرد. باید در رسانه، چرخشی روی داشته‌ها، امکانات و توانمندی‌ها ایجاد کرد و به جامعه گزارش داد و افق‌سازی و آینده مطلوب و ممکن را تصویرسازی کنیم تا اولویت‌ها و هزینه‌ها طبق آن شکل بگیرد.

منبع: مهر