«اعتمادآنلاین» گزارش می‌دهد:
تلاش هیات‌رئیسه مجلس برای منتفی شدن استیضاح شیخ‌الوزرا و وزیرالوزرای دولت امید
این هفته هم مجلس شورای اسلامی روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشت. چراکه استیضاح وزرای کشور، نفت و آموزش و پرورش در دستور کار کمیسیون‌های تخصصی مجلس قرار داشت. رحمانی‌فضلی، زنگنه و حاجی‌میرزایی باید برای پاسخگویی به سوال و ارائه توضیحات و گزارش به کمیسیون‌های شوراها و امور داخلی کشور، انرژی و آموزش و تحقیقات مجلس می‌رفتند.
اعتمادآنلاین| معصومه معظمی - این هفته هم مجلس شورای اسلامی روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشت. چراکه استیضاح وزرای کشور، نفت و آموزش و پرورش در دستور کار کمیسیون‌های تخصصی مجلس قرار داشت. رحمانی‌فضلی، زنگنه و حاجی‌میرزایی باید برای پاسخگویی به سوال و ارائه توضیحات و گزارش به کمیسیون‌های شوراها و امور داخلی کشور، انرژی و آموزش و تحقیقات مجلس می‌رفتند. وزرایی که گران شدن بنزین وبال گردن‌شان شد و بروز ناآرامی‌ها و اعتراضات خیابانی و کشته و زخمی شدن گروهی از مردم، پروژه استیضاح‌شان را در مجلس کلید زد.
استیضاح وزیر نفت را اصولگرایانی رقم زدند که شاید بخشی از آن را بتوان به حساب دغدغه مردم از گران شدن بنزین گذاشت، اما طبق شواهد بخش قابل توجهی از دلایل آن را می‌توان به حساب تصفیه‌حساب‌های شخصی و جناحی نوشت.
استیضاح زنگنه پوپولیستی و عوام‌فریبانه است
اقدامی که کارشناسان حوزه انرژی از جمله حسن مرادی آن را اقدامی پوپولیستی و عوام‌فریبانه می‌خواند و معتقد است: «در شرایط فعلی استیضاح بیژن زنگنه وزیر نفت عملی پوپولیستی و عوام‌فریبانه است که می‌تواند در بعد خارجی، به جایگاه ما در سازمان‌های بین‌المللی همچون اوپک ضربه وارد کند.» او می‌گوید: «بیژن زنگنه، وزیر نفت، شیخ‌الوزراست و از وزرایی در دولت محسوب می‌شود که بسیار سابقه دارد و در حوزه نفت و انرژی سال‌ها دارای تجربه است. زنگنه اطلاعات بسیاری در حوزه نفت در داخل و همچنین در حوزه خارجی دارد و اصطلاحاً این حوزه را بهتر از کف دست خود می‌شناسند.»
استیضاحی با طعم اصلاح‌طلبانه
از طرفی نیز اصلاح‌طلبان و فراکسیون امیدی‌های مجلس دست به کار شده و پس از ناآرامی‌های اخیر، با محوریت علی مطهری، نماینده مردم تهران، استیضاح رحمانی‌فضلی وزیر کشور را کلید زدند؛ با این امید که هم وزیر را که عامل اصلی ناآرامی‌ها و شلیک گلوله به سمت مردم و کشته و زخمی شدن ده‌ها هموطن شده است برای پاسخگویی به صحن علنی بکشانند، هم به مردم بقبولانند که «هستند بر آن عهد که بستند» و همراه آنها و پیگیر مطالبات‌شان‌اند.
استیضاح‌هایی که رنگ و بوی انتخاباتی دارند
البته برخی این اقدامات اصولگرایانه و اصلاح‌طلبانه را دیرهنگام و انتخاباتی می‌دانند، اما عده‌ای معتقدند به هر شکل ممکن باید وزیر کشور به صحن بیاید و پاسخگوی خون‌هایی باشد که به زمین ریخته شده است. زیرا به گفته ابوالفضل موسوی بیوکی، نماینده مردم یزد در بهارستان، رحمانی‌فضلی مسئول امنیت کشور است و با تدابیر بجا و به‌موقع می‌توانست جلوی آشوب و اعتراضات خیابانی ناشی از افزایش قیمت بنزین را بگیرد.
وزیر نفت کمیسیون انرژی را برای پاسخگویی به رسمیت نشناخت
بیژن زنگنه، وزیر نفت، پس از اظهارنظرهای مختلف درباره استیضاحش اعلام کرد به کمیسیون انرژی برای پاسخگویی نخواهد رفت و در صورت نیاز به صحن علنی می‌آید و به سوالات استیضاح‌کنندگان شفاف پاسخ خواهد داد. ولی عبدالرضا رحمانی‌فضلی این هفته برای پاسخگویی به سوال استیضاح‌کنندگان به کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور رفت و به سوالات آنان پاسخ گفت.
پاسخی که استیضاح‌کنندگان آن را قانع‌کننده ندانستند و خواستار ارسال گزارش استیضاح کمیسیون به صحن علنی و برگزاری جلسه استیضاح وزیر کشور شدند.
گفتیم چرا به سر شلیک شده، گفتند به پا هم زده‌اند!
محمود صادقی، نماینده مردم تهران در مجلس و از استیضاح‌کنندگان وزیر کشور، در نطق این هفته خود نسبت به توضیحات وزیر کشور در کمیسیون شوراها واکنش نشان داد و گفت: «از رحمانی‌فضلی سوال شد که آیا امکان تیراندازی، دست‌کم به پا یا کمر به پایین وجود نداشته ، وزیر کشور هم در پاسخ عنوان کرد که شلیک به پا هم انجام شده بود.»
عضو فراکسیون امید مجلس ادامه داد: «در حوزه مدیریت پیامدهای این تصمیم، ابهامات قابل توجهی وجود دارد. اولاً نحوه اجرای آن موجب التهاب، نگرانی و ناآرامی و نهایتاً شورش‌هایی شد که آقایان باید پاسخگوی آن باشند. دوماً اینکه ضعف‌های مشهودی در مهار درست این ماجرا به چشم می‌خورد.»
رایزنی هیات‌رئیسه برای منتفی شدن استیضاح‌ها
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، رئیس فراکسیون ولایی مجلس، درباره استیضاح‌های مطرح در مجلس به خبرنگار اعتمادآنلاین گفت که این استیضاح‌ها با رایزنی علی لاریجانی رئیس مجلس، اعضای هیات‌رئیسه و وساطت رؤسای فراکسیون‌های سیاسی مجلس در حال منتفی شدن است. رئیس فراکسیون ولایی مجلس همچنین خبر داد صبح روز سه‌شنبه قبل از علنی شدن صحن مجلس، برخی استیضاح‌کنندگان وزرای کشور و نفت از تلاش رئیس مجلس برای از جریان انداختن استیضاح وزیر کشور و نفت انتقاد کردند و بحثی بین آنها در گرفت.
همچنین قاسم میرزایی‌نیکو، نماینده عضو فراکسیون امید مجلس، نیز به اعتمادآنلاین گفت: «استیضاح‌کنندگان وزرای کشور و نفت از رئیس مجلس و هیات‌رئیسه انتقاد داشتند که چرا استیضاح‌های رحمانی فضلی و زنگنه اعلام وصول نمی‌شود، در حالی که حسنوند رئیس کمیسیون انرژی و کولیوند رئیس کمیسیون شوراها اعلام کرده‌اند گزارش کمیسیون را به هیات‌رئیسه تقدیم کرده‌اند.»
لازم به ذکر است که منتقدان عملکرد رئیس و هیات‌رئیسه مجلس بر این خرده گرفتند که چرا هیات‌رئیسه در صورتی که استیضاح وزرای نفت و کشور هنوز در جریان است و کسی امضایش را پس نگرفته، در مصاحبه‌ها و اظهارات رسمی و غیررسمی خود می‌گویند استیضاح از حد نصاب افتاده یا منتفی شده است!
هیچ استیضاحی در دستور کار نداریم
هرچند طی روزهای اخیر اعضای هیات‌رئیسه در مصاحبه‌های مختلف خبر از منتفی شدن یا از حد نصاب افتادن امضاهای استیضاح بارها سخن به میان آورده‌اند، با این حال امضاکنندگان این موضوع را تکذیب می‌کنند.
علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عضو هیات‌رئیسه و مسئول اعلام وصول استیضاح‌های هیات‌رئیسه، در پاسخ این سوال اعتمادآنلاین که چرا استیضاح‌های وزیر کشور و نفت از سوی هیات‌رئیسه اعلام وصول نمی‌شود گفت: « هنوز هیچ گزارشی از کمیسیون‌های انرژی و شوراها درباره استیضاح وزرای کشور و نفت دریافت نکرده‌ایم و رؤسای کمیسیون‌ها استیضاح‌های مد نظر را مسکوت نگه داشته‌اند.»
درباره نصاب استیضاح وزیر کشور اختلاف نظر وجود دارد
اسدالله عباسی، سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس، نیز روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفت استیضاح وزیر آموزش و پرورش منتفی شده است و استیضاح‌کنندگان در کمیسیون از توضیحات وزیر قانع شده‌اند.
او همچنین درباره استیضاح وزرای کشور و نفت گفت: «تا این لحظه گزارشی از سوی کمیسیون انرژی در مورد استیضاح وزیر نفت به هیات‌رئیسه ارسال نشده است.»
عباسی درباره استیضاح وزیر کشور نیز توضیح داد: « کمیسیون شوراها به هیات‌رئیسه گزارش داده امضاهای استیضاح‌کنندگان از حد نصاب افتاده و به کمتر از 10 امضا کاهش یافته است. البته در این خصوص اختلاف نظری وجود دارد که در هیات‌رئیسه به بررسی گذاشته‌ایم و اعلام نظر می‌کنیم.»
این در حالی است که استیضاح‌کنندگان تاکید می‌کنند این موضوع صحت ندارد و امضایشان را پس نگرفته‌اند که استیضاح از حد نصاب افتاده باشد.
برای منتفی شدن استیضاح از جاهای مختلف به نمایندگان زنگ می‌زنند
البته شنیده‌ها حاکی از آن است که وزیر نفت و اطرافیانش برای پس گرفتن امضای استیضاح‌کنندگان تلاش‌های گسترده‌ای به کار بسته‌اند و حتی هدایت‌الله خادمی، از استیضاح‌کنندگان جدی بیژن زنگنه وزیر نفت، در این باره مدعی شد: «تلاش‌های مجلس و خارج از مجلس برای منتفی شدن استیضاح وزیر نفت زیاد است و حتی شنیده شده از بیرون مجلس توصیه‌هایی برای منتفی شدن این استیضاح به گوش می‌رسد.»
خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، درباره روند استیضاح بیژن زنگنه وزیر نفت توضیح داد: «بعضی از دوستان از بیرون می‌گویند که استیضاح زنگنه صلاح نیست و من نمی‌دانم چه کسانی از کجا خط می‌دهند. ارسال درخواست استیضاح زنگنه بر عهده شخص آقای حسنوند است، زیرا این بحث در کمیسیون انرژی مطرح شد و طبق آیین‌نامه بایستی به صحن علنی برمی‌گشت و صحن، آن را اعلام وصول می‌کرد.»
او همچنین تاکید کرد: «تاکنون درخواست استیضاح زنگنه توسط حسنوند به صحن ارسال نشده است؛ در واقع یک خلاف آیین‌نامه‌ای انجام شده، این اولین باری است که استیضاح یک وزیر نوشته می‌شود ولی به صحن ارسال نمی‌شود. شما هم مطمئن باشید که نمایندگان امضایشان را پس نمی‌گیرند و نخواهند گرفت.»
البته محمدجواد ابطحی، نماینده عضو جبهه پایداری مردم خمینی‌شهر، دیگر نماینده اصولگرایی است که از روند اقدامات صورت‌گرفته در کمیسیون انرژی انتقاد دارد و با غیرقانونی دانستن این روند در صحن علنی از مسعود پزشکیان رئیس مجلس خواست که پیگیری کند چرا کمیسیون انرژی گزارش استیضاح وزیر نفت را به هیات‌رپیسه ارجاع نداده است. او همچنین گفت: «آیا تعداد امضا‌ها کم شده یا استیضاح‌کنندگان منصرف شده‌اند؟ باید به مردم جواب دهند، چون این مساله مطالبه مردم است. آقای رئیس شما به عنوان عضو هیات‌رئیسه این موضوع را مطرح کنید و بخواهید طبق آیین‌نامه عمل شود.»
رفاقت با لاریجانی مانع اعلام وصول استیضاح وزیر کشور شده است
درست است که رحمانی‌فضلی وزیر کشور برخلاف زنگنه وزیر نفت که به کمیسیون انرژی نرفت و به توضیحات استیضاح‌کنندگان پاسخ نداد به کمیسیون شوراها رفت و توضیحاتی بیان کرد، اما استیضاح‌کنندگان وزیر کشور هم از اینکه این گزارش در هیات‌رئیسه اعلام وصول نمی‌شود اظهار نارضایتی کرده‌اند. آنها رفاقت و دوستی قدیمی لاریجانی و وزیر کشور را عامل این موضوع می‌دانند و طی انتقاداتی این گلایه و اعتراض را بارها گوشزد کرده‌اند.
علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس نیز در این باره از عدم اعلام وصول استیضاح وزیر کشور در جلسه علنی مجلس به رغم داشتن نصاب لازم انتقاد کرد.
مصطفی کواکبیان، دیگر نماینده اصلاح‌طلب تهران در مجلس، هم ناکامی نمایندگان در استیضاح وزیر کشور را به روابط دوستانه و نزدیک علی لاریجانی رئیس مجلس با رحمانی فضلی وزیر کشور مرتبط دانست و او را اصلی‌ترین عامل کاهش امضای نمایندگان قلمداد کرد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این باره خطاب به عبدالرضا مصری که اداره جلسه علنی را بر عهده داشت ادامه داد: « طرح استیضاح آقای رحمانی فضلی نصاب لازم را دارد و اگر امروز بگذرد فرصت این هفته را از دست می‌دهیم.»
این نماینده اصلاح‌طلب مجلس در واکنش به عدم اظهارنظر رئیس جلسه گفت: «اگر نمی‌خواهید نظر بدهید اشکال ندارد، اما غیر از شهدای امنیت چند 10 نفر از مردم نیز مظلومانه در حوادث آبان‌ماه جان باختند و ما در قبال آنها مسئولیم.»
نمایندگان حق استیضاح دارند ولی شرایط کشور را در تصمیمات‌شان لحاظ کنند
جدا از اظهارات نمایندگان خواستار استیضاح، برخی نمایندگان از جمله محمدرضا تابش، عضو هیات‌رئیسه فراکسیون امید، بر این باورند که درست است استیضاح حق قانونی نمایندگان به شمار می‌رود ولی نمایندگان باید از این حق قانونی در زمان مناسب استفاده کنند.
تابش در همین راستا به اعتمادآنلاین گفت: «استیضاح وزرا حق نمایندگان است، ولی باید ملاحظات و شرایط خاص کشور هم در نظر گرفته شود. البته نمایندگان هم برای استفاده از این حق و حقوق قانونی و دفاع از مطالبات مردم باید شرایط کشور را بسنجد و در صورت مناسب بودن شرایط از این حق استفاده کنند.»
واکنش به استیضاح وزرای کشور و نفت
سوای موضع‌گیری اهالی بهارستان در این باره علی ربیعی، سخنگوی دولت، نیز درباره استیضاح وزرایی که این روزها در مجلس در جریان است واکنش نشان داد و گفت: «به تعبیر امام خمینی (ره) ما به اینکه مجلس در رأس امور است ایمان و اعتقاد داریم. سوال از وزیر وظیفه مجلس است، اما باید در مساله استیضاح‌ها مصالح و منافع ملی را با دقت مد نظر قرار داد.»
سخنگوی دولت افزود: «وزیر کشور در اتفاقات پیچیده اخیر در میدان حضور داشت. اگر نمایندگان با تامل بنگرند، احتمالاً می‌توانند با درک شرایط تصمیم دقیق‌تری بگیرند.»
با پایان یافتن هفته پرتلاطم و چالشی مجلس، نمایندگان استیضاح‌کننده وزرای نفت و کشور، که به شیخ‌الوزرا و وزیرالوزرای دولت روحانی معروف‌اند، منتظرند تا روز یکشنبه آینده تکلیف استیضاح‌ها روشن شود.
این نخستین بار نیست که استیضاح وزیر نفت و وزیر کشور از سوی نمایندگان کلید می‌خورد و هر بار به هر دلیلی منتفی می‌شود. این بار باید دید تلاش استیضاح‌کنندگان به نتیجه می‌رسد یا باز هم به دلایلی منتفی می‌شود.
با وجود این، در صورتی که طی روزهای پیش رو امضاکنندگان استیضاح به هر دلیلی از استیضاح وزیر کشور و وزیر نفت منصرف نشوند، باید روز یکشنبه استیضاح‌ها در صحن علنی اعلام وصول شوند و در این صورت وزرای مربوطه 10 روز فرصت دارند تا با حضور در صحن علنی به سوالات استیضاح پاسخ دهند.
دیدگاه تان را بنویسید