پرونده خبری هفته| ویلموتس‌گیت / پول ویلموتس از جیب چه کسی تامین می‌شود؟

اعتمادآنلاین| الهام نداف- وقتی او در تیم ملی بلژیک حضور پیدا کرده تیم را از رده 52 به رده اول و دوم فیفا آورده است که این یک برند خوب در فیفا محسوب می‌شود. انتخاب او از نظر ما می‌توانست انتخاب خوبی باشد، چون جایی به جز بلژیک هم کار کرده است.» این بخشی از صحبت‌های مهدی تاج چند روز پیش از حضور ویلموتس در ایران است، رئیس فدراسیونی که به زعم بسیاری از کارشناسان بزرگ‌ترین ضربه را به پیکر نحیف فوتبال ایران زده است.

مارک ویلموتس 7 خرداد سال 98 به ایران آمد تا تیم ملی را برای دو مسابقه با سوریه و کره‌جنوبی آماده کند. او بعد از کسب پیروزی برابر سوریه و تساوی برابر کره روز دوم تیر به مرخصی رفت. بعد از گذشت چند روز ویلموتس دوباره در تاریخ 15 تیر به ایران آمد تا تیم ملی را برای دیدار با تیم ملی امید آماده کند. او بعد از این مسابقه از روز 24 تیر ایران را ترک کرد و 8 شهریور برای برگزاری نشست با مربیان لیگ برتری و همچنین اردوی تیم ملی در راه جام جهانی به ایران برگشت. او بعد از بازگشت از هنگ‌کنگ به همراه تیم ملی، تا روز 22 شهریور و برای تماشای دیدار گل‌گهر و پارس جنوبی جم در ایران بود، اما برای یک هفته دیگر باز هم ایران را ترک کرد و 31 شهریور برای تماشای دربی مجدداً به ایران برگشت. بعد از دربی هم دوباره ایران را ترک کرد و در روز 12 مهر برای تماشای دیدار تیم‌های تراکتور و پارس جنوبی و همچنین برگزاری اردوی تیم ملی برای دیدار برابر کامبوج و بحرین به ایران برگشت.

تیم ملی، کامبوج را با شکستی پر گل بدرقه کرد، اما در تاریخ 23 مهر به بحرین باخت. ویلموتس اما با دریافت مبلغی از قراردادش راضی شد تا روز 18 آبان‌ماه و چند روز مانده به بازی حساس با عراق به ایران برگردد. 23 آبان و بعد از شکست برابر عراق و بعد از 60 روز حضور در نیمکت تیم ملی ویلموتس برای همیشه ایران را ترک و در نهایت برای گرفتن باقی‌مانده مطالباتش از فدراسیون فوتبال شکایت کرد.

در ادامه ماجرا، 13 آذر 98 قرارداد ویلموتس فسخ شد، قراردادی که در سفارت ایران در بروکسل بسته شده بود و به گفته مهدی تاج، خیلی هم قرارداد خوبی بود. تاج در مورد خوبی این قرارداد گفته بود: «قراردادی را که با ویلموتس امضا کردیم شامل همه چیز می‌شود و قبل از ارائه آن به ویلموتس، به 3 کارشناس بین‌المللی که یکی از آنها عضو کمیته استیناف فیفاست نشان دادیم.» او همان روزها و در واکنش به انتقادها درباره قرارداد و متضرر شدن فدراسیون فوتبال تاکید کرده بود: آب و برق و گرانی حل شده بود و فقط مانده بود قرارداد ویلموتس!

در نهایت مارک ویلموتس بعد از فسخ قرارداد خود و برای زنده کردن پولش، از ایران شکایت کرد و رأی نهایی فیفا نیز به نفع او صادر شد. قرارداد ویلموتس و کادرش با فدراسیون فوتبال برای سه سال با ایران 8 میلیون یورو بود. آنها 2 میلیون یورو گرفتند و 6 میلیون یوروی دیگر را مطالبه کردند.

بعد از شکایت ویلموتس از ایران، صادق درودگر، رئیس سازمان اقتصادی فدراسیون فوتبال، توضیح داد: «این شکایت در واقع مقابله به مثل با فدراسیون فوتبال است. این ما بودیم که ابتدا از ویلموتس شکایت کردیم. ایشان هم وقتی متوجه شد تصمیم گرفت مثلاً مقابله به مثل کند و دست به شکایت بزند.»

دلیل شکایت فدراسیون این بود که یک میلیون یورو از 2 میلیون یورویی که به این مربی پرداخت کرده بود را پس بگیرد، اما ورق جور دیگری چرخید. قاضی هلندی که از طرف کمیته تعیین وضعیت فیفا برای صدور حکم نهایی انتخاب شده بود، با وجود دریافت گزارش‌های کارشناسی، فدراسیون فوتبال ایران را به دلیل رعایت‌نکردن بندی که به مربی اجازه می‌دهد در صورت عقب افتادن 2 ماه دستمزدش، قرارداد خود را یک‌طرفه فسخ کند، به پرداخت مبلغ قرارداد ویلموتس و جریمه فسخ قرارداد محکوم کرد. یعنی 213 میلیارد و 200 میلیون تومان بی‌زبان که به زبان ساده هر دقیقه حدود چهارمیلیون و 626 هزار تومانبرای حضور این مربی بلژیکی در ایران می‌شود.

اما شرایط فسخ قرارداد مربی بلژیکی چه بود؟ بند یک تا 3 این بخش از قرارداد ویلموتس می‌گوید: «یک- اگر سرمربی بخواهد قرارداد خود را به صورت یک‌طرفه و بر اساس قوانین مورد پذیرش فیفا و CAS فسخ کند، می‌تواند حقوق ثابت سه ماه خود را دریافت کند. دو- اگر فدراسیون بخواهد قراردادش را به صورت یک‌طرفه و بر اساس قوانین مورد پذیرش فیفا و CAS فسخ کند، سرمربی می‌تواند حقوق ثابت سه ماه خود را به‌عنوان خسارت دریافت کند و سوم اینکه اگر تیم ملی نتواند به جام جهانی 2022 صعود کند، این قرارداد به شکل خودکار فسخ خواهد شد و تا پایان مرحله انتخابی اعتبار خواهد داشت. سرمربی می‌تواند تمام حقوق خود را فقط تا آن مرحله دریافت کند و نمی‌تواند انتظار دیگری از فدراسیون داشته باشد.»

ویلموتس اما بخش عدمه‌ای از این موفقیت مالی را مدیون همسرش کاترین است. کاترین، همسر مارک ویلموتس، دانش‌آموخته حقوق است و به صورت رسمی، وکالت قراردادهای همسرش در دنیای فوتبال را بر عهده دارد. فدراسیون فوتبال و مهدی تاج که به بهانه محرمانه بودن قرارداد مرد بلژیکی تا مدت‌ها آن را از چشم رسانه‌ها مخفی کرده بودند بودند در نهایت بخش‌هایی از آن را منتشر کردند. انتشار همان بخش‌ها کافی بود تا بفهمیم در صورت فسخ قرارداد، چه از سوی فدراسیون و چه از سوی سرمربی، ایران باید دستمزد سه ماه از مبلغ قرارداد یک سال را به عنوان غرامت بپردازد؛ این اما همه ماجرا نبود. کاترین در این بند از قرارداد همسرش بعد از دریافت دستمزد سه ماه از حقوق یک سال، اضافه کرده است «یا با یک رقم مشخص». همین عبارت هم در نهایت به کمک ویلموتس آمد و توانست درخواست غرامت 6 میلیون و 200 هزار یورویی‌شان را به کرسی بنشاند.

با اینکه در همان اولین دقایق ابتدایی اعلام رأی فیفا وکلای فدراسیون فوتبال آن را ناعادلانه دانستند، اما این رأی علاوه بر چهره‌های ورزشی، واکنش بسیاری از سیاستمداران را به همراه داشت.

مصطفی هاشمی‌طبا، رئیس سابق سازمان تربیت بدنی، رئیس وقت فدراسیون یعنی مهدی تاج را مقصر قطعی این فاجعه دانست. محمد دادکان، رئیس اسبق فدراسیون فوتبال، تاکید کرد، وزارت ورزش مارک ویلموتس را به فدراسیون تحمیل کرد. در همین حال محمد نبی، دبیرکل فدراسیون فوتبال، از تشکیل کارگروه ویژه پیگیری شکایت ویلموتس خبر داد.

از سوی دیگر عباس موسوی، دادیار دادسرای دیوان عالی کشور و معاون کمیته استیناف فدراسیون فوتبال، گفت: غرامت ویلموتس باید از حساب وزیر ورزش و مهدی تاج پرداخت شود نه بیت‌المال.

حسن درویشیان، رئیس سازمان بازرسی کشور، نیز در اظهاراتی تاکید کرد: این قرارداد از مصادیق قراردادهای ترکمنچای بوده. حتی مالیاتی را هم که معمول است خود آن کسی که ذی‌نفع است پرداخت کند فدراسیون فوتبال بر عهده گرفته است.

با وجود زمزمه‌هایی درباره طرح سوال و شکایت نمایندگان مجلس از وزیر ورزش، سلطانی‌فر، در گفت‌وگویی عنوان کرد: اگر در هنگام عقد قرارداد خدایی ناکرده قصور و سهل‌انگاری به وجود آمده و مشکلی وجود داشته است، طبیعتاً دستگاه‌های نظارتی، بازرسی کل کشور و نهادهای امنیتی بررسی کرده‌اند و پرونده لازم را تشکیل داده و به محاکم قضایی ارجاع خواهند داد.

در نهایت مهدی تاج در واکنش به رأی ویلموتس گفت: گفتند شکر فروش را بردند با ویلموتس قرارداد بسته. جزییات محکومیت از سوی فیفا به دست ما نرسیده.

با این همه قرار است قرارداد ویلموتس روز دوشنبه در کمیسیون اصل 90 بررسی و در صورت احراز تخلف به قوه قضاییه ارجاع شود. تا اینجا سازمان بازرسی کل کشور در گزارشی هشت متهم پرونده ویلموتس را به دادسرا معرفی کرده است. در این گزارش، پرونده هشت نفر به اتهام اهمال منجر به تضییع و ایجاد دین بر ذمه فدراسیون و ورود خسارت به اموال دولتی و حقوق عمومی و تضییع آنها به دادستان عمومی و انقلاب تهران ارسال شد.

به نظر می‌رسد علاوه بر مهدی تاج، محمدرضا ساکت که زمان عقد قرارداد حکم مشاور رئیس فدراسیون فوتبال را داشته، یکی از مطلع‌ترین افراد در رابطه با این پرونده باشد، مردی که حتی قانون بازنشستگی هم نتوانست او را از فدراسیون فوتبال جدا کند. او حتی یک جلسه از جلساتی را که ویلموتس با اهالی فدراسیون فوتبال داشته هم از دست نداده است و قاعدتاً باید از جزئیات ثانیه به ثانیه آن باخبر باشد.

حالا تنها راه حل فدراسیون برای فرار از محکومیت در ماجرای ویلموتس، اعتراض به دادگاه عالی ورزش است؛ یک ماه برای پرداخت این مبلغ زمان داریم و می‌توانیم به دادگاه CAS شکایت کنیم. وکلای فدراسیون هم اعلام کردند قطعاً این کار را می کنند. هر چند باید توجه کنیم که صحبت از CAS نباید تبدیل به یک فرار رو به جلو و راهی برای خرید زمان شود.

با غرامتی که حالا باید به این مرد بلژیکی پرداخت کنیم، می‌توانستیم کارهای زیادی انجام دهیم. از تامین 83 میلیون ماسک برای مناطق محروم گرفته تا استخدام 637 هزار و 191 کارگر، خرید 335 مسکن مهر و پرداخت حقوق 33 هزار پرستار ایرانی؛ نکته قابل توجه اما تا اینجا، واکنش مدیران و مسئولان فدراسیون فوتبال ایران است. هیچ‌یک از آنها برای این باخت تاریخی و عجیب، حاضر به استعفا یا حتی عذرخواهی از مردم نشده‌اند.