چرا اعمال آتش‌بس در غزه ممکن نیست؟

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- درگیری موشکی طی چند روز گذشته در نوار غزه و رژیم اسرائیل باعث شد مساله بحران دائمی این منطقه چه از منظر فلسطینی و چه از منظر اسرائیلی دوباره برجسته شود.

در این زمینه می‌توان به ده‌ها توافقنامه آتش‌بس یا در درجه پایین‌تر آن آرام‌سازی اوضاع اشاره کرد که از لحظه اجرا احتمال شکسته شدن‌شان مد نظر 2 طرف بوده و هیچ‌گاه به چشم اتفاقی دائمی یا حتی واقعی به آن نگاه نشده است.

دست‌کم طی 20 سال گذشته هر گاه جنگی به پایان رسیده ارتش اسرائیل در صدد تقویت حضور نظامی و سامانه‌های پدافندی خود در اطراف نوار غزه برآمده و گروه‌های مبارز فلسطینی هم از سوی تل‌آویو متهم شده‌اند که در حال بازسازی توانمندی‌های خود برای جنگ بعدی هستند.

این در حالی است که روزبه‌روز هم محاصره نوار غزه شدت می‌یابد و در عین افزایش فشارها بر مردم غزه، ادعاها در مورد به خطر افتادن مناطق مختلف فلسطین اشغالی از شهرک‌های حاشیه‌ای نوار غزه تا عمق تل‌آویو افزایش پیدا می‌کند.

گرچه شخصیت‌های سیاسی و نظامی اسرائیل همواره از تلاش برخی از طرف‌ها برای دستیابی به آتش‌بسی طولانی‌مدت در نوار غزه سخن می‌گویند، اما در واقع این کار به هیچ وجه در سایه رفتار و سیاست‌هایی که در پیش گرفته‌اند امکان‌پذیر یا حتی تفسیرپذیر نیست.

تل‌آویو از یک سو مساله آتش‌بس طولانی‌مدت را پیش می‌کشد، اما در مقابل نه تنها حاضر به اعطای امتیازی در ازای آن نیست بلکه امکان بازگرداندن حقوق ساکنان غزه از جمله حق دسترسی به جهان خارج یا ورود کالاهای مورد نیاز از قبیل سوخت نیروگاه برق این منطقه را هم فراهم نمی‌کند.

در مقابل حماس نیز اکنون در یک دوگانگی حل مشکلات حکمرانی و تهیه مایحتاج جامعه تحت حاکمیت خود از یک سو و ادامه راه مبارزه برای آزادی سرزمینی که قدرت و جایگاهش را از آن طریق کسب کرده گرفتار شده است.

2 نگاه متضاد اسرائیلی از یک سو و دوگانگی حماس به عنوان حاکم بلامنازع نوار غزه از سوی دیگر سبب شده است نه تنها توافقنامه صلح بلندمدت بلکه تفاهم‌نامه آتش‌بس یا عدم تخاصم موقت نیز نتواند برای این منطقه بسیار کوچک از سرزمین فلسطین راهگشا باشد.