بایدن «دیپلماسی کلاسیک» را در دستور کار دارد

اعتمادآنلاین| «علی بیگدلی» تحلیلگر مسائل آمریکا در تشریح ابعاد سخنرانی رئیس‌جمهوری آمریکا در مورد سیاست خارجی این کشور و تعهدش برای پایان دادن به جنگ یمن اظهار کرد: «جو بایدن» سخنرانی خود در مورد تشریح سیاست خارجی ایالات متحده را با حضور در ساختمان وزارت خارجه آمریکا به رخ جهانیان کشید که به نوعی نشان‌دهنده آن است که او و تیمش راهبرد استفاده از دیپلماسی کلاسیک را برگزیده‌اند. در زمان ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» شاهد آن بودیم که وی همانند این سخنرانی را در یکی از پایگاه‌های نظامی آمریکا انجام داد و به نوعی نشان داد که قصد ندارد از دیپلماسی کلاسیک استفاده کند.

این اقدام ترامپ در آن موقع به نوعی نشان‌دهنده راهبردهای تهاجمی ایالات متحده علیه دوستان و دشمنان این کشور بود اما حالا می‌بینیم که بایدن در سخنرانی خود به صورت منطقی از بازگشت آمریکا به عرصه دیپلماسی حرف زد.

وی ادامه داد: این اقدام بایدن نشان می‌دهد که مشاورانش به خوبی وی را در مورد سیاست خارجی آینده واشنگتن توجیه کردند ولی نکته مهم این است که در سخنرانی بایدن، او هیچ اشاره‌ای به راهبردهای کشورش در قبال خاورمیانه نکرد.

این موضوع چندین دلیل دارد؛ نخست آنکه تیم بایدن سه هفته است که وارد کاخ سفید شده و در این مدت نتوانسته با اروپا رابطه خود را به صورت علنی و عملیاتی بهبود ببخشد؛ چراکه می‌خواهد آنها را هم وارد معادلات منطقه‌ای کند.

دلیل دیگر این است که هنوز در مورد برجام و مسایل کشورهایی مانند عراق، سوریه و لبنان تصمیم قاطعی گرفته نشده و این مستلزم مرور زمان است.

از منظری دیگر او به خوبی می‌داند که شیخ‌نشین‌های خلیج فارس با اسرائیل در رابطه هستند ولی هنوز به یک جمع‌بندی در مورد کلیات و جزییات روابط خود نرسیده‌اند. بر این اساس، بایدن هیچ صحبتی از خاورمیانه در سخنرانی اخیر خود با محوریت سیاست خارجی آمریکا انجام نداد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: ترمیم فاصله با اروپا و سیاست یکسان‌سازی با کشورهای قاره سبز به نوعی نشان می‌دهد که ما فعلا باید در مورد خاورمیانه و حتی پرونده افغانستان منتظر بمانیم تا بفهمیم راهبرد کلان و مشخص ایالات متحده چیست.

در این میان آنچه قطعی به نظر می‌رسد این است که تیم بایدن و اساساً اجزاء ساختار قدرت ایالات متحده به زودی وارد خاورمیانه خواهند شد. سخنان او در مورد عربستان یکی از همین دلایل است که نشان می‌دهد دموکرات‌ها به دنبال آن هستند تا بتوانند نخست، منافع استراتژیک خود را در خاورمیانه تامین و دوم اینکه بتوانند مهندسی ثبات در غرب آسیا را رونمایی کنند. بر این اساس به نظرم او کار درستی کرد که در مورد خاورمیانه و حاشیه خلیج‌فارس صحبت نکرد.

بیگدلی افزود: نکته مهم این است که تیم بایدن به دلیل تجربه بسیار خوبی که در عرصه سیاست خارجی دارند، به دنبال آن هستند که بتوانند با دیپلماسی پنهان، شیوخ حاشیه خلیج فارس را وارد سناریوی مورد نظر خود کنند.

لذا سخنرانی بایدن به نوعی به نفع ایران هم می‌تواند تلقی شود؛ چراکه رفتار خشن ترامپ را دیگر شاهد نیستیم. طبیعی است که ایران هم باید وارد کانال دیپلماسی منطقی شود اما موضوع این است که دموکرات‌ها همیشه از اسلحه حقوق بشر استفاده کردند که اشاره بایدن به میانمار و روسیه هم دقیقاً از همینجا نشأت می‌گیرد. بخش مهم سخنرانی بایدن به یمن مربوط بود او در ابتدا سخنانش در مورد این پرونده، بحث انسانی بحران یمن را پررنگ کرد اما واقعیت این است که انتصاب یک دیپلمات کهنه‌کار به عنوان مسئول پرونده یمن نشان می‌دهد که بایدن می‌خواهد علاوه بر هدایت عربستان، ایران را هم در مدار دیپلماسی خود قرار دهد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: دموکرات‌ها به دنبال آن هستند که به ریاض و تهران با محوریت پرونده یمن اعمال فشار کنند.

از این جهت هدف بایدن این است که عربستان را به نوعی از زیربار هزینه‌ها و مشکلات یمن خارج کند و در کانال مورد نظر خود قرار دهد.

حتی احتمال این وجود دارد آمریکا برای سرمایه‌گذاری در یمن به صورت علنی وارد این کشور شود اما اصل ماجرا آرام کردن بحران یمن و هدایت طرفین به کانال دیپلماسی و سیاسی خواهد بود. اشاره او به مسائلی مانند نقض حقوق بشر در روسیه و همچنین کودتای میانمار به علاوه مواضع آرام‌تر در مورد چین هم بخش دیگری از سخنرانی بود که گمانه‌زنی‌ها قبلی ما در مورد این مسائل را تایید کرد.

منبع: ایلنا