افزایش تمایل به نگهداری پول نقد به جای سپرده‌های بانکی

اعتمادآنلاین| تغییرات حجم پول و شبه پول در پایان آذرماه 99 نشان می‌دهد که رشد پول شامل اسکناس و حساب جاری و دیداری دو برابر رشد شبه پول بوده است و این موضوع نشان‌دهنده افزایش تمایل مردم به نگهداری پول نقد به جای سپرده‌های بانکی است تا برای خرید و فروش و سرمایه‌گذاری در بازار ارز و طلا، خودرو، مسکن، سهام و... استفاده شود.

جدیدترین گزارش بانک مرکزی از روند نقدینگی در پایان آذرماه نشان می‌دهد حجم پول و شبه پول در این مدت با افزایش همراه بوده است.بر این اساس در بخش متغیرهای عمده پولی و اعتباری در پایان آذرماه 1399، نقدینگی با رشد 26.6 درصدی نسبت به اسفند 98 به رقم 31300.2 هزار میلیارد ریال رسیده است. این میزان از نقدینگی بر حسب اجزای تشکیل‌دهنده شامل پول و شبه پول می‌باشد که در بخش پول، دو زیر مجموعه «اسکناس و مسکوک در دست اشخاص» و «سپرده‌های دیداری» را داریم که در پایان آذرماه 99، هر کدام به ترتیب با افزایش 5 و 51 درصدی نسبت به اسفند 98 مواجه شده‌اند و به ارقام 642.2 و 5528.1 هزار میلیارد ریال رسیده‌اند.

بنابراین حجم پول در پایان آذرماه سال جاری به 6170 هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به اسفند سال قبل، 44.4 درصد رشد دارد. همچنین در بخش شبه پول با زیرمجموعه‌های مختلفی همچون قرض الحسنه پس انداز، کوتاه‌مدت، یک ساله، دو ساله و سه ساله مواجه هستیم که در این بخش، حجم شبه پول در پایان آذرماه 99، با رشد 22.9 درصدی نسبت به اسفندماه 98، به رقم 25129 هزار میلیارد ریال رسیده است.

بانک مرکزی گزارش خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های خود در آذرماه را منتشر کرد که بر این اساس، میزان دارایی‌های خارجی آن با رشد 17.8 درصدی همراه بود. براساس این آمارها، به‌طور کلی دارایی‌های بانک مرکزی در آذر ماه امسال 9239.9 هزار میلیارد ریال بود که این میزان در آذر ماه 98 رقم 7684.0 هزار میلیارد ریالی را ثبت کرد و حاکی از رشد 20.2 درصدی است. دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در آذر ماه 99 به 5824.6 هزار میلیارد ریال رسید که رشد 17.8 درصدی را نسبت به آذر ماه سال گذشته به ثبت رساند. میزان دارایی‌های بانک مرکزی در آذرماه امسال نسبت به اسفند 98 هم با رشد 8.6 درصدی همراه بود.

همچنین اسکناس و مسکوک در دست بانک مرکزی به عنوان دارایی‌های آن، در آذر ماه امسال 8.8 هزار میلیارد ریال و در مدت مشابه سال گذشته 22.7 هزار میلیارد ریال بود که با کاهش 61.2 درصدی مواجه شد. بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی نیز در آخرین آمارها یعنی آذر ماه سال 99 حدود 1477.9 هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده که به نسبت آذرماه سال 98 رشد بیش از 30 درصدی را داشت. این میزان در آذرماه سال گذشته، 1113.3 هزار میلیارد ریال بود.

براساس این گزارش، همچنین بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در آذرماه امسال به نسبت سال گذشته رشد 13.9 درصد رشد داشت. این میزان در آذرماه سال گذشته، 1113.9 هزار میلیارد ریال و در آذر ماه امسال 1268.4 هزار میلیارد ریال به ثبت رسید.

رشد بدهی‌های بانک مرکزی

در بخش بدهی‌های گزارش بانک مرکزی نیز شاهد 726 هزار میلیارد بدهی به صورت اسکناس و مسکوک برای آذرماه امسال هستیم که به نسبت مدت مشابه سال 98 رشد 11.3 درصدی را تجربه کرد. از این میزان، 642 هزار میلیارد ریال آن در دست اشخاص و 75.0 هزار میلیارد ریال هم نزد بانک‌هاست.

همچنین 3358 هزار میلیارد ریال میزان سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری در آذر ماه امسال ثبت شد که در مقایسه با 2512 هزار میلیارد ریال آذرماه سال گذشته، رشد 33.6 درصدی را به ثبت رساند. سپرده‌های بخش دولتی نیز در این مدت، 1354 هزار میلیارد ریال که رشد 56.4 درصدی را تجربه کرد.

براساس این گزارش، بدهی‌های ارزی بانک مرکزی 1986.3 هزار میلیارد ریال و این میزان در آذر ماه سال گذشته، 1872 هزار میلیارد ریال بود که رشد 6.1 درصدی را داشت. میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری در آذرماه سال جاری بالغ بر 1316/8 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، 151/8 درصد رشد نشان می‌دهد.

بر اساس گزارش «گزیده‌های آماری بانک مرکزی»، وضعیت خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌های تجاری در شهریور سال جاری نسبت به دو سال گذشته نشان می‌دهد که در مجموع در سه سال گذشته میزان دارایی بانک‌های تجاری چقدر بوده است. این بانک‌ها چه اندازه استقراض از بانک مرکزی داشته‌اند، به چه میزان تسهیلات به بخش‌های دولتی و غیر دولتی داده‌اند و چقدر از این پول‌ها بازگشته است.

خلاصه دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری

بر اساس این گزارش، دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری در آذرماه امسال، بالغ بر 1316/8 هزار میلیارد ریال بوده است. رقمی که در مدت مشابه سال گذشته به میزان 523/0 هزار میلیارد ریال بوده که نشان می‌دهد در سال 99، میزان دارایی‌های خارجی این بانک‌ها حدود 151/8 رشد داشته و افزایش یافته است.

وضعیت اسکناس و مسکوکات بانک‌های تجاری

بر پایه این گزارش، میزان اسکناس و مسکوکات بانک‌های تجاری در آذرماه سال جاری 23/2 هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته که 33/9 هزار میلیارد ریال بوده، 31/6 درصد افت داشته است. در حالی که میزان اسکناس و مسکوکات در آذرماه سال 97 هم 36/8 هزار میلیارد ریال گزارش شده، بنابراین میزان اسکناس و مسکوکات بانک‌های تجاری هر ساله با اندکی افت همراه بوده است. در آذرماه سال 97 میزان سپرده بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی 403/4 هزار میلیارد ریال بوده که این رقم در آذرماه سال 98 به 508/6 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است. در سال جاری نیز در مدت مشابه به رقم 643/3 هزار میلیارد ریال رسیده و بدین ترتیب رشد 26/5 درصدی را نشان می‌دهد.

میزان بدهی بخش دولتی به بانک‌های تجاری

بر اساس این گزارش، میزان بدهی بخش دولتی به بانک‌های تجاری در سال جاری 1085/2 هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده که درصد تغییر میزان بدهی بخش دولتی در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل حاکی از افزایش 39/7 بدهی‌ بخش دولتی به بانک‌های تجاری است.

میزان بدهی بخش غیر دولتی به بانک‌های تجاری

میزان بدهی بخش غیر دولتی در آذرماه سال جاری 3433/1 هزار میلیارد ریال بوده که این رقم نسبت به مدت مشابه در سال گذشته رشد 36/9 درصدی را ثبت کرده است. میزان بدهی بخش غیر دولتی در آذرماه سال 97، 1996/1 هزار میلیارد ریال ثبت شده که همین رقم در سال 98، 2506/9 هزار میلیارد ریال بوده است. این گزارش حاکی است که سپرده‌های بخش غیردولتی در بانک‌های تجاری طی آذرماه سال جاری، 5873/7 هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش 33/7 درصدی داشته است. میزان این سپرده‌ها در سال 97، 3456/4 هزار میلیارد ریال ثبت شده است.

بدهی به بانک مرکزی

بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی نیز در آذرماه امسال به 91/9 هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به آذر ماه سال 98 رشد 111/8 درصدی به دنبال داشته است. میزان وام‌ها و سپرده‌های ارزی در سال جاری 1180/3 هزار میلیارد ریال گزارش شده که نسبت به مدت مشابه در سال 98 رشد 163/5 درصدی را نمایش می‌دهد. لازم به ذکر است که این رقم در سال 97 معادل 438/0 هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه آن در سال 98 که به میزان 447/9 بوده است تغییر زیادی نداشته و تغییرات محسوس در میزان وام و سپرده‌های ارزی در سال 99 اتفاق افتاده است.

منبع: تعادل