اوراسیا چه سهمی در تجارت ایران دارد؟

اعتمادآنلاین| جدیدترین گزارش اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد که کاهش تجارت کل کشور در دوره کرونا بر تجارت مشترک ایران و اتحادیه اوراسیا نیز تاثیر گذاشته است. هر چند این امر به دلیل بسته شدن مرزها، منطقی به نظر می‌رسد. با استناد به این گزارش در 10 ماهه سال 1399، کل تجارت ایران با اوراسیا حدود 1.8 میلیارد دلار بوده که 3درصد از کل ارزش تجارت ایران بوده است. این سهم نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود 8.4درصد کاهش یافته است. آمارها نشان می‌دهد که میزان صادرات ایران به اوراسیا در این مدت 824 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهشی 4درصدی داشته است.

از نظر وزنی نیز میزان صادرات 2.2 میلیون تن بوده که در این حوزه نیز کاهش 18درصدی داشته است. در حوزه واردات نیز ایران 2.7 میلیون تن کالا از اوراسیا خریداری کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 7درصد افزایش یافته است. از نظر ارزشی اما با کاهش 12درصدی، میزان کل واردات ایران حدودا 956 میلیون تن تخمین زده می‌شود. صادرات ایران به دو کشور روسیه و ارمنستان از سایر کشورهای این اتحادیه بیشتر بوده است (به ترتیب 387 میلیون دلار و 265 میلیون دلار) و نسبت به 10 ماهه 1398 به ترتیب افزایش 29درصدی و کاهش 27درصدی را تجربه کرده است. میانگین قیمت صادرات ایران به اوراسیا طی 10 ماهه 1399 برابر با 375 دلار در هر تن و میانگین قیمت واردات ایران از این منطقه برابر با 351 دلار در هر تن است.

بالاترین میانگین قیمت صادراتی ایران به مقصد بلاروس با رقم 2988 دلار در هر تن، قزاقستان با رقم 527 دلار در هر تن و به مقصد روسیه با رقم 478 دلار در هر تن است. از کل صادرات ایران به 5 کشور اوراسیا در 10 ماهه سال جاری حدود 610 میلیون تن به ارزش 458 میلیون دلار به اقلام کشاورزی و غذایی اختصاص داشته است که سهم این اقلام از کل صادرات ایران به این منطقه از نظر وزنی معادل 27.8درصد و از لحاظ ارزشی برابر با 55.6درصد است.‌ گرچه تراز تجاری ایران در 10 ماهه سال جاری با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا منفی 132 میلیون دلار بوده، اما این مقدار نسبت به سال گذشته با بهبود 88 میلیون دلاری همراه بوده است که بخشی از این بهبود به دلیل افزایش صادرات و کاهش واردات به‌ طور همزمان از بلاروس، قزاقستان و روسیه و بخشی از آن فقط به دلیل کاهش واردات از قرقیزستان بوده است. با وجود اینکه تجارت ایران و اوراسیا نسبت به زمان پیش از شیوع کرونا، کاهش یافته اما مشاور امور بین‌الملل و مذاکره‌کننده موافقتنامه‌های تجاری سازمان توسعه تجارت معتقد است ایران برای تجارت با اتحادیه اوراسیا ظرفیتی 30 میلیارد دلاری دارد.

میرهادی سیدی با بیان اینکه برای رسیدن به توافقنامه ترجیحی با اوراسیا دو سال مذاکره فشرده انجام شد، خاطرنشان کرد: در منطقه‌ای که کشور ما قرار دارد، اتحادیه‌ای از 5 کشور شکل گرفته است که ثمرات مثبتی در پی خواهد داشت تا از این طریق صلح و تعامل منطقه افزایش پیدا کند. او با اشاره به اینکه در تجارت ترجیحی 502 قلم از اوراسیا و 381 کالا از ایران مورد توافق قرار گرفت، تصریح کرد: «برای این اقلام تعرفه گمرکی کاهش چشمگیری پیدا کرده اما هنوز به صفر نرسیده است.»

منبع: اعتماد