توان پرداخت اولین قسط هواپیماهای برجامی را نداریم

اعتمادآنلاین| ‌ در دوره کوتاهی که اکثر تحریم‌ها علیه ایران برداشته شده بود، خطوط هوایی کشور ده‌ها هواپیمای جدید به ارزش ده‌ها میلیارد دلار از بویینگ، ایرباس و ‌ای‌تی‌آر سفارش داده بود. مطابق با مفاد سه قرارداد منعقد شده با این سه شرکت بنا بود مجموعا 200 فروند هواپیما به ناوگان هوایی کشور اضافه شود تا به این ترتیب تعداد هواپیماهای موجود از 310 فروند به بیش از 500 فروند افزایش یابد.

اما با اعمال دوباره تحریم‌ها بویینگ و ایرباس مجبور شدند تحویل سفارش‌ها را متوقف کنند. طی همان زمان کوتاه قبل از تحریم‌ها تنها سه هواپیمای ایرباس به ایران تحویل داده شد و 13 فروند ‌ای‌تی‌آر، بویینگ هم هیچ هواپیمایی به ایران‌ ایر تحویل نداد. تمامی این قراردادها ظرف چند ماه در زمستان 95 و بهار 96 نهایی شد تا ایران ایر که برای نزدیک به چهار دهه از بازارهای رسمی به دور افتاده بود و جز چند فروند هواپیمای محدود دیگر به ناوگان نو دسترسی نداشت، خود را آماده کند تا با 200 هواپیمای جدید بار دیگر به عنوان غول هوایی منطقه معرفی شود.

مساله‌ای که از همان گام‌های نخست با ابهام‌های زیادی مواجه شد. دولت ایالات متحده امریکا قاعده‌ای را در اجرای برجام گنجانده بود که براساس آن باید تمامی هواپیماهای مسافربری که لااقل 10 درصد از قطعات یا تجهیزات‌شان را از شرکت‌های امریکایی گرفته بودند پیش از فروش به ایران از وزارت خزانه‌داری امریکا (اوفک) مجوز دریافت کنند. هرچند در برجام به صراحت اعلام شده بود که ایران حق خرید هواپیماهای جدید را خواهد داشت اما تندروهای امریکایی در کنگره و سنا خیلی زود سنگ‌اندازی‌ها را مقابل قراردادهای فروش هواپیما به ایران آغاز کردند تا جایی که چند بار کنگره امریکا تحریم‌هایی را در این رابطه تنظیم و تصویب کرد. پس از خروج یک‌طرفه امریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌ها، مسیر خرید و نوسازی ناوگان هوایی کشور با چالش اساسی مواجه شده و حالا خبر می‌رسد که سررسید اولین قسط هواپیماهای برجامی نیز فرا رسیده.

کاپیتان علیرضا برخور، مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اخیرا گفته است: سررسید اولین قسط هواپیماهای برجامی ایران‌ایر به مبلغ 330 میلیارد تومان است که توان پرداخت اقساط را نداریم و باید حاکمیت و دولت چاره‌ای بیندیشند. مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران درباره جزییات بازپرداخت اقساط تسهیلات 330 میلیون دلاری صندوق توسعه ملی به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بابت خرید هواپیماهای برجامی، اظهار داشت: حدود ماه آینده سررسید اولین قسط به مبلغ 330 میلیارد تومان است که توان پرداخت اقساط را نداریم و نمی‌توانیم اقساط را پرداخت کنیم. او افزود: کل تسهیلات هواپیماهای برجامی 540 میلیون دلار بود که ماه آینده سررسید می‌شود و پرداخت آن برای ایران ایر غیرممکن است. برخور در پاسخ به این سوال که نامه‌ای به دولت برای مهلت‌دهی این تسهیلات داشته‌اید؟ اظهار کرد: همه بانک‌ها با ما همکاری می‌کنند ولی به هر حال آنها هم در مقابل سازمان‌های نظارتی باید پاسخگو باشند. مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که آیا این هواپیماها در رهن است؟ اظهار کرد: بله هواپیماها در رهن است.

حدود 50 درصد هواپیماهای برجامی فعال است

برخور در پاسخ به این سوال که در حال حاضر چند فروند هواپیماهای برجامی در ناوگان هما فعال است؟ اظهار داشت: 50 درصد به اضافه یک فروند هواپیمای برجامی فعال داریم که شامل حدود 7 تا 8 فروند است. او با بیان اینکه در حال حاضر حدود 40 فروند هواپیما در ناوگان هما داریم، اضافه کرد: با در نظر گرفتن چک‌های هواپیماها، در حال حاضر 12 فروند هواپیما در ناوگان هما فعال است اما در ایام نوروز حدود 7 تا 8 فروند هواپیمای فعال خواهیم داشت.

«ای‌تی‌آر»ها، زمین‌گیر شدند

مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که چرا تعدادی از هواپیماهای برجامی ATR ایران ایر زمین‌گیر است، توضیح داد: استفاده از هواپیما برنامه می‌خواهد، اگر 10 فرزند با هم به دنیا بیایند، همه با هم به مدرسه می‌روند، همه با هم بالغ می‌شوند، با هم ازدواج می‌کنند، با هم نوه‌دار می‌شوند و با هم می‌میرند، استفاده از هواپیما هم باید پله‌ای باشد، الان زمان چک هواپیماها رسیده است، نمی‌توانیم به صورت آزاد قطعه تهیه کنیم چون پول نداریم ضمنا تحریم هم هستیم.

برخور ادامه داد: همین کارخانه‌های سازنده هم طبق وعده‌شان عمل نمی‌کنند و قطعه به ما نمی‌دهند، نمی‌آیند و برابر قراردادی که با ما دارند، به ما کمک نمی‌کنند و درواقع به قرارداد خود هم پایبند نیستند. او تاکید کرد: نجات شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به عنوان شرکت حامل پرچم، یک حرکت انقلابی و آنی دولت و حاکمیت را می‌طلبد. براساس این گزارش؛ شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران طبق صورت مالی سال 97 ایران ایر، با وثیقه‌گذاری 20 فروند هواپیما مبلغ 1300 میلیارد و 476 میلیون و 700 هزار تومان تسهیلات دریافت کرده است و تسهیلات بدون وثیقه هما 4 هزار و 106 میلیارد و 834 میلیون و 300 هزار تومان است و در این بخش جمع تسهیلات هما با/ بدون وثیقه 5 هزار و 407 میلیارد و 311 میلیون تومان است.

‌براساس یادداشت‌های توضیحی صورت‌های مالی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در سال منتهی به 29 اسفند 97، در سال مالی 94 مبلغ 113 میلیارد و 992 میلیون تومان از بانک صنعت و معدن همچنین مبلغ 40 میلیارد تومان از بانک ملی و مبلغ 60 میلیارد تومان از بانک ملت استقراض شده است. در ارتباط با خرید هواپیماهای نو معادل 330 میلیون دلار از محل منابع صندوق توسعه ملی به موجب 3 فقره قرارداد جعاله با بانک صنعت و معدن به مبلغ 92 میلیون و 592 هزار یورو و 141 میلیون و 127 هزار و 987 یورو بابت خرید 3 فروند هواپیمای ایرباس، هشت فروند هواپیمای ATR به مبلغ 78 میلیون و 168 هزار و 882 یورو تسهیلات دریافت و به ‌طور مستقیم در وجه شرکت‌های هواپیمایی ایرباس و ATR حواله ارزی انجام شده است. ‌همچنین بابت خرید 4 فروند هواپیمای ATR مبلغ 50 میلیون یورو و 19 میلیون و 509 هزار و 269 یورو از منابع داخلی بانک صنعت و معدن تسهیلات دریافت و مبلغ عینا به حساب شرکت ATR حواله شده است. در سال مالی مورد گزارش همچنین مبلغ 497 میلیارد و 539 میلیون و 900 هزار تومان از محل منابع صندوق توسعه ملی به عاملیت بانک پارسیان بابت خرید پنج فروند هواپیمایی ATR تسهیلات دریافت شده است.

منبع: اعتماد