عراق | اهداف پشت پرده سفر زیارتی- اقتصادی کاظمی به ریاض چیست؟

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی - مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق روزهای چهارشنبه و پنجشنبه به عربستان سعودی سفر کرد و بعد از دیدار شماری از مسئولان این کشور از جمله محمد بن سلمان، چند گفت‌وگوی رسانه‌ای انجام داد و حج عمره را هم به جای آورد!

این سفر که گفته شده به دعوت رسمی طرف سعودی انجام گرفته نکات و مسائل قابل توجهی هم داشت که از نگاه کارشناسان و تحلیلگران منطقه دور نمانده است.

حضور شخص محمد بن سلمان هنگام استقبال از مصطفی الکاظمی در فرودگاه و سپس استقبال رسمی از او در کاخ پادشاهی اتفاقی قابل تامل است.

این سفر در حالی صورت پذیرفت که چند شخصیت از جمله وزیر خارجه قطر به بغداد رفته بودند، این در حالی است که گفته می‌‌شود عراق دستور اجرایی شدن توافق راهبردی با چین را به رغم مخالفت آمریکا صادر کرده است.

اخبار منتشرشده در رسانه‌های رسمی عراق و عربستان سعودی حکایت از آن دارند که محور اصلی مذاکرات (بخوانید مذاکرات علنی) افزایش همکاری بین 2 کشور و بررسی آخرین تحولات منطقه بود و در جریان آن پنج توافقنامه در بخش‌های مالی، تجاری، اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای بین 2 طرف به امضا رسید.

استانداران استان‌های هم‌مرز با عربستان نیز در این سفر کاظمی را همراهی می‌‌کردند و گفته شد که قرار است علاوه بر گذرگاه عرعر یک گذرگاه جدید در استان المثنی (دومین استان عراق از لحاظ وسعت) بین 2 کشور گشوده شود تا بتواند جوابگوی توسعه روابط تجاری میان آنها باشد.

شاید عنوان اصلی این سفر اقتصادی باشد و بسیاری از صاحب‌نظران هم بتوانند دلایلی دال بر اقتصادی بودن این اقدام از کسر بودجه بزرگ در عراق گرفته تا بیکاری، کمبود نقدینگی ارزی و... را برای انجام این سفر برشمرند.

اما آیا این تمام ماجراست؟

بنا بر آنچه دفتر اطلاع‌رسانی نخست‌وزیر عراق بازگو می‌کند و رسانه‌های نزدیک به کاظمی هم آن را منتشر کرده‌اند، این سفر اقتصادی بود، اما منابع آگاه دیپلماتیک عربی می‌گویند این سفر بیش از آنکه اقتصادی باشد ابعاد و اهداف سیاسی و راهبردی‌ای را در خود پنهان کرده بود.

به گفته کارشناسان، هر نوع همکاری اقتصادی و به تبع آن توسعه این همکاری در غیاب بستر روابط سیاسی امکان‌پذیر نیست.

به بیانی دیگر، ریاض تزریق سرمایه‌های خود به اقتصادِ نسبتاً فلج‌شده‌ی عراق را منوط به بازگشت (بازگشتی قدرتمند) به صحنه سیاسی عراق کرده است.

برخی از محافل رسانه‌ای حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و تاکید می‌‌کنند، ریاض به طور شفاف به طرف عراقی اطلاع داده است در صورتی حاضر به مشارکت اقتصادی در عراق است که بغداد زمینه خروج تعدادی از جریان‌های سیاسی عراقی از مراکز تصمیم‌گیری این کشور را مهیا کند.

تعبیر روشن این شرط آن است که ریاض از بغداد خواسته تا برای حضور عربستان در عراق خود دست به کار شود و شماری از جریان‌های سیاسی عراقی را که با حضورش در این کشور مخالف بوده و به همین خاطر متهم به همسویی با قدرت‌های دیگر منطقه‌ای هستند از صحنه خارج کرده و بستر سیاسی این کشور را برای ورود سعودی‌ها آماده‌ کند.

به گفته یکی از کارشناسان امور عراق، نقشه‌ای که با ورود القاعده و داعش، جنگ طایفه‌ای و اشغال نیمی از خاک عراق آغاز و با به آتش کشیدن کنسولگری‌های ایران در این کشور پی گرفته شده بود، امروز قرار است با تشکیل ائتلاف سه‌گانه مصر، اردن و عراق (که گفته می‌‌شود سعودی‌ها اسپانسر آن هستند) و تزریق پول‌های انتخاباتی بابت خرید جریان‌های سیاسی عراق به ویژه جریان‌های شیعه این کشور یا راندن آنها از صحنه ادامه یابد.

مصطفی الکاظمی در گفت‌وگوهایش با رسانه‌های سعودی نمودهایی از این همسویی با ریاض را ابراز کرد، اما هنوز مشخص نیست که در سال انتخابات عراق، این شخصیت امنیتی نزدیک به کاخ سفید و... به منظور دریافت بهای اخراج متحدان واقعی عراق به عربستان سعودی رفته یا بر سر پرداخت بهای بقای خود در قدرت با آنها چانه‌زنی کرده است.