چه شد که موضع اصولگرایان ناگهان در قبال نمکی تغییر کرد؟! / حمایت فراکسیون مستقلین از استیضاح نمکی؛ عاملی برای پیگیری جدی‌تر این استیضاح

اعتمادآنلاین| کرونا که در ایران آغاز شد بیش از آنکه موضوع در محافل پزشکی و تخصصی مورد بحث قرار بگیرد به محافل سیاسی کشیده شد. نزدیک انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی بود و محل شیوع، یکی از مذهبی‌ترین شهرهای ایران و مهم‌ترین مراکز سیاسی برای جمهوری اسلامی؛ «قم»! اصولگرایان به ‌ویژه فعالان منتهی‌الیه راست سیاست ایران آن روزها کنار صداوسیما گزارش‌هایی تهیه می‌کردند از روند عادی زندگی مردم در شهر قم.

به گزارش روزنامه اعتماد، گروهی از آنان ابایی نداشتند از انتخاباتی خواندن پروژه «کرونا» و اتفاقا انگشت اتهام را به سمت دولت و وزارت بهداشت نشانه می‌گرفتند؛ بی‌‌اطلاع از آنکه کمتر ازیک سال بعد، اوضاع در شهر به شهر ایران چنان رو به وخامت می‌گذارد که نه ‌فقط صدر تا ذیل دولت که مجموعه حاکمیت به‌ واسطه مدیریت نامطلوب کرونا با انتقادهای تند و تیز افکار عمومی مواجه خواهند شد. سیب کرونا اما هزار چرخ خورد و آنان که آن روزها مقابل وزیر بهداشت دولت دوازدهم ایستاده بودند حالا چنان در حمایت از او صف بسته‌اند که گویی او وزیر دولتی غیر از دولت حسن روحانی است. حمایت‌هایی که البته نه‌ تنها دردی از دردهای ایرانیان کرونازده دوا نمی‌کند بلکه روز به روز از میزان محبوبیت وزیر بهداشت میان افکار عمومی و نمایندگان اعتدالی و حتی بخشی از اصولگرایان پارلمان یازدهم می‌کاهد؛ چنانکه حالا و در اوج موج چهارم کرونا در ایران، طرحی برای استیضاح سعید نمکی در مجلس یازدهم کلید خورده است؛ طرحی که البته به نتیجه رسیدنش بسیار بعید است.

مظفرِ دوم!

وزیر بهداشت حالا و در روزهای پایانی دولت دوازدهم شاید به همان میزان که از حسن روحانی، رییس دولت تدبیر و امید انتقاد می‌شود مورد حمایت اصولگرایان و رسانه‌هایشان قرار می‌گیرد. «فارس» و «تسنیم» از یک سو و «کیهان» و «جوان» از سوی دیگر هر کدام به‌ نوبه خود در حمایت از وزیر بهداشت دولت روحانی تیتر می‌زنند و همزمان انگشت اتهام را به ‌سمت رییس دولت و سایر وزرا نشانه می‌روند. روزنامه «فرهیختگان» اما در این میان تلاش کرده از دوگانه روحانی- نمکی فاصله بگیرد و از لزوم تعطیلی کامل تهران برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا بنویسد. دوگانه‌ای که خواسته یا ناخواسته چند ماه پیش در پی بالا گرفتن جدل لفظی میان حسن روحانی و سعید نمکی آغاز شد و این روزها در حالی به اوج رسیده که رییس‌جمهوری از لزوم تک‌صدایی می‌گوید و وزیر بهداشت خواستار توجه بیشتر به مکاتبات و توصیه‌های کارشناسانه‌اش است. اما چه شد که موضع اصولگرایان ناگهان در قبال نمکی تغییر کرد؟!

سعید نمکی در این بیش از یک سال شیوع کرونا در ایران، اظهارات ضدونقیض بسیاری را از کنترل این ویروس در ایران گرفته تا مبحث واکسن به زبان آورده و همین مساله می‌تواند فرصتی مناسب برای اصولگرایان باشد تا بار دیگر او و دولت را سیبل انتقادهای خود قرار دهند اما شاید راز این تغییر دیدگاه اصولگرایان و حمایت‌هایشان از نمکی در اظهارات وزیر بهداشت در کنایه زدن به شخص رییس‌جمهوری و البته برخی وزرا همچون وزیر کشور از یک‌ سو و همزمان ستایش عالی‌ترین مقام جمهوری اسلامی نهفته باشد. او که روزی در دلنوشته‌ای اینستاگرامی خطاب به شهید قاسم سلیمانی به دولتی‌ها می‌تاخت این روزها کنار کنایه زدن به حسن روحانی و بعضی از وزرای دولت حسن روحانی نطق می‌کند. افزایش اختلافات میان نمکی و روحانی در ادامه شرایطی را فراهم آورد که برخی ناظران از شباهت دوران وزارت نمکی با حد فاصل سال‌های 76 تا 80 گفتند. روزگاری که حسین مظفر، وزیر آموزش و پرورش دولت سیدمحمد خاتمی بود اما بیش از آنکه به خاتمی نزدیک باشد با جناح راست و رقبای محافظه‌کار دولت اصلاحات ارتباطی حسنه داشت.

تبرئه نمکی

همه این عوامل کنار هم سبب شده تا اصولگرایان امروز عملا با هزار و یک بهانه انگشت اتهام را به سمت ستاد ملی مقابله با کرونا بگیرند و نه ‌تنها وزیر بهداشت را از اتهامات مطرح شده در دادگاه افکار عمومی تبرئه کنند بلکه او را مظلوم ماجرا نیز جلوه دهند؛ چنانکه حسینعلی شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ستاد ملی مقابله با کرونا را «میلی» می‌خواند اما وقتی بحث به نقش وزیر بهداشت می‌رسد و میزان قصور و تقصیر او می‌گوید: «انتقاد آزاد است و خرجی هم ندارد. باید بررسی کنیم این انتقادات چقدر صحیح است. این انتقادات بررسی می‌شود و اگر انتقادی باشد که منطقی باشد همه می‌پذیرند.» او که با پایگاه خبری- تحلیلی مدارا به گفت‌وگو نشسته، معتقد است:«بسیاری از انتقادات منطقی نیست؛ چون خیلی از توصیه‌های وزارت بهداشت و درمان و وزیر عملیاتی نمی‌شود. مشاوران باید توصیه‌های وزارت بهداشت و درمان را بپذیرند که این را نمی‌پذیرند و نتیجه این می‌شود که امروز 400 نفر فوتی ناشی از کرونا داشتیم. قبل از عید بارها وزیر بیان کرد، نوشت، توصیه کرد که راه‌ها را ببندیم ولی کسی توجهی نکرد.»

رویای استیضاح

اوضاع کرونا در ایران آنقدر وخیم است و دلخوری‌های اصولگرایان از روحانی آنقدر فراوان و متعدد که اگر قرار بود یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با نمایندگان اکثرا اصولگرا و تندرو دست به استیضاح بزنند، سعید نمکی بهترین گزینه‌شان باشد. از قرار معلوم گروهی از نمایندگان غیراصولگرای مجلس با محوریت جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی، نماینده روزگاری اصلاح‌طلب و حالا اعتدالگرای مجلس هم به این نتیجه رسیده‌اند؛ چنانکه طرحی برای استیضاح وزیر بهداشت در پارلمان تهیه شده و برای جمع‌آوری امضای نمایندگان در کارتابل هیات رییسه مجلس قرار گرفته است. جالب آنکه علی‌ کریمی‌فیروزجایی و علیرضا سلیمی، دو عضو هیات رییسه مجلس در شرایطی این مساله را تکذیب کرده‌اند که پیگیری‌های «اعتماد» حاکی از آن است که چنین طرحی در کارتابل نمایندگان قرار گرفته و برخی نمایندگان به ‌واقع در تدارک جمع‌آوری امضای دیگر نمایندگان هستند هر چند چندان با اقبال مواجه نشده‌اند. واکنشی که بخش عمده آن را می‌توان ناشی از همان ارتباط حسنه این روزهای اصولگرایان و سعید نمکی دانست. آن هم در حالی که طرح استیضاح وزیر کشور و وزیر نفت که مدت‌هاست تهیه شده، خبری از اعلام ‌وصولش نیست و در هیات‌رییسه خاک می‌خورد.

استیضاح غیرفراکسیونی

در این میان تنها راهی که می‌تواند موجبات پیگیری جدی‌تر استیضاح سعید نمکی در مجلس یازدهم را فراهم آورد، حمایت فراکسیون مستقلین از این استیضاح است. فراکسیونی که امروز عده و عده آنان به حدود 100 نفر رسیده و حتی برنامه‌هایی برای انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌رو و البته اجلاسیه دوم پارلمان یازدهم در سر دارد. تعداد یاران این فراکسیون حالا آنقدر زیاد شده که بتوانند با فشارهای خود، موضوع استیضاح سعید نمکی را به بحثی جدی‌تر از آنچه هست، تبدیل کرده و آن را از حالت رویا خارج کنند. مساله‌ای که با توجه به تهیه طرح استیضاح از سوی جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی، عضو فراکسیون مستقلین و البته انتقادهای اخیر مسعود پزشکیان، مرد در سایه فراکسیون مستقلین و البته وزیر بهداشت دولت اصلاحات نسبت به نحوه اداره کشور در دوران کرونا ابتدا چندان دور از ذهن به نظر نمی‌رسید اما از قرار معلوم اعضای این فراکسیون نیز به‌ رغم دلخوری از نمکی و شیوه مواجهه‌‌اش با مدیریت کرونا چندان بر این استیضاح مصر نیستند. چنانکه غلامرضا نوری‌قزلجه، سخنگوی فراکسیون مستقلین در گفت‌وگوی خود با «اعتماد» می‌گوید:«انتقادات و ایراداتی به شیوه مدیریت کرونا وجود دارد اما ما در فراکسیون مستقلین به‌ سمت استیضاح و سوال از وزیر بهداشت نخواهیم رفت.» او گفته است:«در جلسه روز یکشنبه فراکسیون مستقلین نیز موضوع کرونا مورد بحث و بررسی قرار گرفت اما حرفی از استیضاح زده نشد؛ بنابراین با قاطعیت می‌گویم که فراکسیون مستقلین دنبال استیضاح وزیر بهداشت نیست چراکه شرایط فعلی چنین چیزی را ایجاب نمی‌کند.» با همه این تفاسیر استیضاح وزیر بهداشت در مجلس را می‌توان غیرممکن خواند همانطور که موضوع استعفای او با توجه به رابطه حسنه‌اش با نهادهای حاکمیتی نیز بعید به نظر می‌رسد. حالا روحانی در هفته‌ها و ماه‌های پایانی دولتش و در اوج کرونا در شرایطی با وزیر بهداشت خود به مشکل برخورده که از قرار معلوم راهکاری برای حل آن در دست نیست جز تعامل! تعاملی که شاید اگر جایگزین لجبازی‌ها و «بگم بگم»های این روزهای نمکی شود، ممکن است منجر به تعطیلی کامل پایتخت شده و از مرگ روزانه بیش از 400 تن نیز جلوگیری کند تا شاید بالاخره نوبت به واکسیناسیون ایرانیان هم برسد.