عربستان با تغییر رویکرد نسبت به ایران به دنبال ایجاد حاشیه امن منطقه‌ای است

اعتمادآنلاین| کارشناس مسائل منطقه با اشاره به نگرانی بن سلمان از نگاه منفی تیم بایدن به حاکمیت فعلی سعودی گفت: عربستان اکنون به دنبال ایجاد یک حاشیه امن منطقه‌ای است و به همین دلیل سیگنال‌های مثبتی را برای مذاکره به ایران ارسال کرده که از جمله آنها پایان دادن آبرومندانه به جنگ یمن است.

به گزارش ایکنا، حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل جهان اسلام، درباره تغییر رویکرد عربستان در هفته‌های اخیر نسبت به ایران و جدی‌تر شدن گفت‌وگوهای دوجانبه گفت: از 20 فروردین امسال (9 آوریل) مذاکرات بین دو تیم ایرانی و سعودی در بغداد با نظارت دولت عراق برگزار شد و پس از آن نیز چندین دور مذاکره در حوزه‌های مختلف سیاسی و امنیتی انجام شده است. سعودی‌ها بنابر متغیرهای منطقه‌ای و بین‌المللی به سمت ایران، سوریه و عراق متمایل شدند و مهم‌ترین متغیر شکست ترامپ در انتخابات و به قدرت رسیدن بایدن در آمریکا بود.

نگرانی بن سلمان از نگاه منفی تیم بایدن

وی افزود: این احساس در حاکمیت عربستان ایجاد شده که تیم بایدن نگاه مثبتی به حاکمیت کنونی عربستان ندارد و این احتمال می‌رود که آمریکا بخواهد با بازگشایی پرونده قتل فجیع جمال خاشقچی و وضعیت حقوق بشر در عربستان، محمد بن سلمان را برکنار و به جای او محمد بن نایف را، که اکنون در حبس خانگی است، به عنوان ولیعهد انتخاب کند.

هانی‌زاده اظهار کرد: براین اساس عربستان سعودی و شخص بن سلمان به شدت از نگاه منفی تیم جو بایدن احساس نگرانی می‌کند لذا قصد دارد یک حاشیه امن منطقه‌ای برای خود ایجاد کرده و به همین دلیل سیگنال‌هایی به ایران ارسال کرد که می‌خواهد جنگ یمن را به پایان برساند و با ایران یک رابطه معقول و به دور از تنش برقرار کند.

ضرورت بازنگری سعودی در سیاست‌های مخرب منطقه‌ای

این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: اظهارات مثبت اخیر محمد بن سلمان درباره ایران و سفر هیئت بلندپایه سعودی به دمشق و دیدار و گفت‌وگو با بشار اسد و مشاور امنیتی وی نشان می‌دهد عربستان درصدد ترمیم پل‌های تخریب شده در روابط خود با ایران و سوریه است.

هانی‌زاده ابراز کرد: براین مبنا بن سلمان به دنبال فراهم کردن شرایطی در منطقه است که اگر فشارهای آمریکا علیه حاکمیت فعلی سعودی تشدید شد به کشوری منزوی در منطقه تبدیل نشده و حاشیه امنی داشته باشد. در واقع شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی به گونه‌ای پیش رفته و متحول شده که عربستان را نیازمند بازنگری در سیاست‌های تخریبی و تنش‌آفرین منطقه‌ای خود کرده است.

وی با بیان اینکه در طول سال‌های اخیر عربستان به رهبری بن سلمان نقش تخریبی در سوریه، ایران، یمن و عراق داشته، گفت: عربستان اکنون و پس از شش سال جنگ علیه مردم یمن و هزینه‌کرد 350 میلیارد دلاری سعی دارد به طور آبرومندانه از باتلاق یمن خارج شود و برای رسیدن به این هدف نیازمند همکاری با ایران است.

تعلیق مقطعی پیوستن عربستان به روند عادی‌سازی

هانی‌زاده درباره احتمال کارشکنی رژیم صهیونیستی در بهبود روابط عربستان با ایران گفت: عربستان به این نتیجه رسیده که نمی‌تواند در این شرایط به روند عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی بپیوندد هر چند در گذشته در تشویق امارات و بحرین به پیوستن به فرآیند عادی‌سازی ایفای نقش کرد. عربستان در انتظار پیروزی دونالد ترامپ بود که ارتباط خود را با اسرائیل علنی کند، اما شکست ترامپ و حضور دموکرات‌ها در کاخ سفید و از بین رفتن چتر حمایتی سابق از آل سعود، در تغییر نگرش و سیاست‌های منطقه‌ای عربستان و بن سلمان مؤثر بوده است.

وی یادآور شد: در عین حال اکنون نتانیاهو از چرخه قدرت در اسرائیل خارج شده و بخشی از آن به خاطر منفی بودن نگاه واشنگتن به حاکمیت حزب لیکود و شخص نتانیاهو است. براین مبنا تغییر وضعیت سیاسی در اسرائیل باعث شده عربستان با گام‌های لغزان و لرزان نسبت به اسرائیل حرکت کند و به این نتیجه رسیده که ایران یکی از کشورهای تأثیر گذار منطقه و از طرفی رژیم صهیونیستی نیز به لحاظ داخلی و حاکمیتی دچار تزلزل است و به همین دلیل تمایل عربستان بیشتر به سوی ایران تغییر پیدا کرده است.

حسن نیت عربستان در گفت‌وگو با ایران؟

هانی‌زاده درباره افزایش احتمال پیشبرد طرح‌های ایران برای پیشبرد گفت‌وگوهای منطقه‌ای مانند طرح صلح هرمز با تغییر رویکرد عربستان گفت: تجربه ثابت کرده عربستان به صورت تاکتیکی به سمت ایران نزدیک می‌شود و هرگاه با آمریکا دچار اختلاف سیاسی و زاویه شده به سمت ایران متمایل می‌شود. لذا باید منتظر ماند و در عمل دید که عربستان در ارتباط با ایران و سوریه تا چه اندازه حسن نیت دارد.

این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه عربستان قصد همکاری گسترده و راهبردی با ایران را ندارد، گفت: الان نیز چون شرایط به نفع عربستان نیست به یک چرخش و تغییر رویکرد نسبت به ایران روی آورده است. اگر عربستان واقعاً حسن نیت دارد و خواهان برقراری روابط دوستانه و سازنده با ایران است در درجه اول باید به جنگ یمن پایان دهد و در درجه دوم نیز از دخالت‌های مخرب در مسائل داخلی عراق، لبنان و سوریه دست برداشته و حمایت خود را از گروه‌های تروریستی و تکفیری قطع کند تا مشخص شود این تغییر رویکرد می‌تواند به روابط مثبت و به نفع امنیت منطقه منجر شود و همه مردم منطقه از منافع و مواهب این بهبود روابط بهره‌مند شوند. در این صورت می‌توان امیدوار بود که گفت‌وگوهای دو جانبه کنونی به سمت همکاری‌های امنیتی منطقه‌ای حرکت کند.