رییس کل بانک مرکزی تغییر می‌کند؟

اعتمادآنلاین| روز گذشته دلار در بازار غیررسمی بار دیگر به سمت کانال‌های بالاتر قیمتی یورش برد و سرانجام وارد کانال قیمتی 24 هزار تومان شد. دلار امریکا که معاملات این هفته را با رشد 570 تومانی نسبت به قیمت عصر روز پنجشنبه آغاز کرد؛ بعدازظهر دیروز به قیمت 24 هزار تومان فروخته شد. هر چند در ساعات پایانی روز، قیمت‌ها اندکی کاهش پیدا کرد اما عبور قیمت دلار از کانال 23 هزار تومانی، پیام خود را به معامله‌گران بازار داده است.

به گزارش اعتماد، البته بخش بزرگی از افزایش نرخ دلار، تحت‌تاثیر اخباری است که اصولا مشخص نیست رخ بدهند یا خیر. به‌طور مثال، واشنگتن‌پست به ‌تازگی در گزارشی به دولت امریکا پیشنهاد داده تا زمان تعیین‌تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 در ایران، تصمیم‌گیری درباره مذاکرات وین را متوقف کند. قطعا پیشنهاد یک روزنامه نمی‌تواند برای جوبایدن و دولتش تعیین‌تکلیف کند، اما در کمال شگفتی فعالان بازار آزاد ارز زود تحت‌تاثیر قرار گرفته و هیجان‌زده رفتار کرده‌اند. در عین حال، اخباری در کانال‌های مربوط به معاملات ارز به چشم می‌خورد مبنی بر اینکه رییس کل بانک مرکزی با افت قیمت دلار به زیر 20 هزار تومان مخالف است و آن را برای اقتصاد مضر می‌داند. همزمان شایعاتی نیز درباره برکناری احتمالی رییس کل بانک مرکزی، منتشر شده است.

وبسایت «اقتصادنیوز» که هیچگاه سیاست‌های پولی بانک مرکزی را «نقد» نکرده و به نوعی از رسانه‌های «نزدیک» به همتی محسوب می‌شود؛ عنوان کرد که «کار بیستمین رییس کل بانک مرکزی ایران، پس از کاندیداتوری عبدالناصر همتی در انتخابات ریاست‌جمهوری به پایان رسیده و رییس‌جمهور به دنبال جایگزین اوست.» به گفته این وبسایت، «نحوه ثبت‌نام و تاکتیک همتی در عرصه انتخابات» موجب شده تا روحانی به دنبال فرد جایگزین برای وی باشد. این وبسایت می‌نویسد: «همتی رییس خود را از نامزدی مطلع نکرده در حالی که سایر گزینه‌ها چنین کاری را کرده‌اند. او انفرادی و از نظر دولت با تک‌روی وارد عرصه انتخابات شده است. دوم اینکه همتی در عرصه نامزدی به هیچ‌وجه نقش نامزد دولت را بازی نمی‌کند و تلاش دارد مستقل از روحانی به دفاع از عملکرد خود بپردازد؛ تاکتیکی که برای روحانی گران می‌آید زیرا یکی از اعضای ارشد تیم اقتصادی او قصد دارد با دفاع از کارنامه خود به نقد عملکرد دولت بپردازد.

از این رو روحانی به دنبال آن است که فاصله‌گذاری همتی با خود را از طریق برکناری جبران کند.» بنا به گزارش این وبسایت، علاوه بر محمد نهاوندیان، حمید پورمحمدی معاون اقتصادی سازمان برنامه نیز به عنوان گزینه‌های مورد نظر برای جایگزینی رییس کل بانک مرکزی مطرح شده‌اند. مجموعه این اخبار، بر نرخ کنونی دلار اثر خود را گذاشته است. در صورتی که این اخبار تازه به واقعیت نزدیک شود یا تحولی قطعی مرتبط با آن رخ دهد، احتمال پایداری دلار در سطوح کنونی و رشد بیشتر قیمت وجود دارد، اما اگر صرفا جوسازی نوسان‌گیران علت افزایش قیمت دلار باشد احتمالا تغییر قیمت‌ها برگشت خواهد کرد، اما به نظر می‌رسد واکنش بازار به اخبار دوباره تقویت شده است. در بازار ارز اولین روز هفته، ابتدا قیمت دلار در معاملات پشت‌خطی بالا رفت و در مرحله بعد دلار تا کانال 24 هزار تومان بالا رفت.

بانک مرکزی هم در واکنش به این اتفاق صبح دیروز قیمت دلار در صرافی ملی را حدود 800 تومان افزایش داد و به 23 هزار و 383 تومان رساند. این اقدام با هدف جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی انجام شده است. چون دلال‌ها می‌توانند از شکاف بین قیمت صرافی‌های وابسته به بانک مرکزی و بازار آزاد استفاده کنند و با تشکیل صف جلوی صرافی‌ها، دلار را با قیمت دولتی خریداری کنند و در بازار آزاد با قیمت بالاتر بفروشند. این صف‌ها معمولا در روزهایی که بازار ارز با هیجانات و نوسانات قیمتی همراه است نیز طولانی‌تر می‌شوند. قیمت دلار در حالی روز گذشته به کانال‌های قیمتی پیشین بازگشت که اخبار امیدوارکننده‌ای از بازگشت دلارهای بلوکه‌شده در کشور عراق به دلیل تحریم‌ها، منتشر شد. چنانکه وزارت امور اقتصادی و دارایی گزارش داده که وزیر اقتصاد کشورمان و وزیر مالیه عراق در خصوص نهایی‌سازی یک جدول زمانی شامل روش‌های بازپرداخت و پرداخت بدهی‌های طرف عراقی به جمهوری اسلامی ایران مذاکره کرده‌اند اما جزییاتی از این «جدول زمانی» منتشر نشده است.

تخمین زده می‌شود که 6 میلیارد دلار از پول ایران در این کشور به دلیل تحریم‌ها و نبود سازوکاری جهت انتقال پول، بلوکه شده است. در عین حال، وزیر نیرو نیز از بازپرداخت بخشی از این بدهی و تهاتر 120 میلیون دلار با 16 میلیون دوز واکسن کرونا خبر داده. این موضوع می‌تواند موضوع تهاتر پول‌های بلوکه‌شده با کالاهای مورد نیاز کشور را تقویت کند. در روزی که قیمت دلار با عوامل هیجانی با نوسان قیمتی همراه شد، قیمت سکه نیز رشد کرد. چنانکه سکه طرح جدید که معاملات روز پنجشنبه را با قیمت 10 میلیون و 325 هزار تومان به پایان رسانده بود، در شروع معاملات روز شنبه 305 هزار تومان افزایش قیمت یافت و روی 10 میلیون 630 هزار تومان قرار گرفت. فعالان بازار می‌گویند در صورت دستیابی سکه به قیمت 10 میلیون 800 هزار تومان، احتمال رشد قیمت سکه و ورود آن به کانال 11 میلیونی نیز وجود دارد.