حاشیه‌های نشست خبری رئیس‌جمهور منتخب / چرا فقط 16 رسانه حق پرسش از رئیسی را داشتند؟

اعتمادآنلاین| دقیقا 837 روز پیش بود که سیدابراهیم رییسی با حکم عالی‌ترین مقام نظام جمهوری اسلامی، ردای قاضی‌القضاتی به تن کرد. او که با شعار تغییر به میدان آمده بود حداقل در حوزه ارتباط با رسانه‌ها مشی روسای پیشین قوه قضاییه را ادامه داد و تمام طول این مدت حتی یک نشست مطبوعاتی برای پرسش و پاسخ بی‌واسطه با خبرنگاران برگزار نکرد.

به گزارش روزنامه اعتماد،‌ طلسمی که با انتخاب او به عنوان رییس دولت سیزدهم بالاخره شکست و رییسی روز گذشته اولین نشست خبری خود را در قامت رییس دولت آینده جمهوری اسلامی و البته همچنان رییس قوه قضاییه برگزار کرد. نخستین نشستی که رییسی خود آن را «آغاز» می‌داند «نه انجام» و این یعنی می‌توان امیدوار بود که رییسی قوه مجریه برخلاف رییسی قوه قضاییه با آغوشی باز از پرسش و پاسخ با خبرنگاران استقبال کند.

رییسی خود بر این مهم صحه گذاشته و روز گذشته در شرایطی گفته: «رسانه‌ها باید دغدغه‌های مردم را دنبال کنند و دولت دیدگاه‌ها و نظرات خود را تبیین کند تا مردم در جریان پیشرفت کارها و اقدام و عمل قرار بگیرند» که تحقق این مهم منوط است به تغییر نگاه او و یارانش به مفهوم خبر و خبرنگاری در ایران.

با همه اینها اگرچه رییسی هنوز رییس دستگاه قضاست اما این نشست خبری چنانکه در خبرها هم آمده بود، قرار بود بی‌توجه به دوران نه چندان بی‌حاشیه او در قوه قضاییه و توجهات را معطوف به برنامه‌هایش در دولت کند. شاید به همین دلیل هم بود با وجود اینکه ابراهیم رییسی در مناظرات تلویزیونی کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 تاکید کرده بود که پاسخگوی عملکردش در دستگاه قضایی خواهد بود اما تمام سوالات خبرنگاران به ریاست او بر دولت سیزدهم متمرکز شد و کسی از پرسشگران از کارنامه و عملکرد او در دستگاه قضایی نپرسید.

با وجود اینکه ابراهیم رییسی خود در صحبت‌های ابتدایی‌اش به سیاست‌های دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی و البته مذاکرات اشاره کرد بود اما باز هم سیاست خارجی، تحریم و برجام پرتکرارترین کلیدواژه نشست خبری دیروز او بود؛ چه به ‌لحاظ کاربرد در میان پرسشگران و چه پاسخ‌های رییسی. البته صادقانه‌ترین و صریح‌ترین پاسخ ابراهیم رییسی نیز به پرسشی در همین حوزه اختصاص یافت. جایی که خبرنگار از او درباره دیدار احتمالی با رییس‌جمهور امریکا پرسید و در پاسخ فقط یک کلمه شنید:«خیر»! پاسخی صریح، روشن و قاطع! پس از این پاسخ نه چندان دیپلماتیک، خبرنگار راپلی روسیه که سری تکان داد که یعنی جوابم همین یک کلمه «خیر» است و بس؟! اما پاسخ همین یک کلمه بود! ابراهیم رییسی در پاسخ به سوال‌های که درباره روابط خارجی بود، مسلط‌تر عمل کرد تا سوال‌هایی که به سیاستگذاری داخلی اختصاص داشت.

رییسی می‌دانست که پاسخ به پرسش‌ها درباره ارتباط با کشورهای خارجی اگرچه با اما و اگر و شرط و شروط مثبت است، می‌دانست که پاسخ به دیدار با رییس‌جمهور امریکا منفی است، می‌دانست که مذاکرات قرار است پیگیری شود و برجام اجرایی اما نوبت به سوال درباره سیاست داخلی که می‌رسید، پاسخ‌هایی کلی و بعضا طول و تفسیرداری ارایه می‌شد که تکلیف پرسشگر را چندان مشخص نمی‌کرد.

با وجود آنکه ابراهیم رییسی در اولین نشست خبری خود(هم به عنوان رییس دولت سیزدهم و البته هم به عنوان رییس دستگاه قضایی) از لزوم تعامل با رسانه‌ها گفت اما شاید آنچه را که در این نشست اتفاق افتاد، نتوان چندان تعاملی دانست؛ چراکه از میان 201 رسانه داخلی و خارجی که در این نشست حاضر شدند، تنها نمایندگان 16 رسانه فرصت یافتند تا سوالات خود را از سیدابراهیم رییسی بپرسند. با گذشت تنها یک ساعت از شروع نشست و درحالی که خبرنگاران مدام در حال مرور سوالت‌شان یا تغییر آنها به ‌دلیل مطرح شدن از سوی سایر خبرنگاران بودند، مجری در میان ناباوری خبرنگاران ناگهان اعلام کرد که آخرین سوال را خبرنگار المیادین،- یعنی شانزدهمین رسانه- خواهد پرسید.

موضوعی که البته با واکنش خبرنگارانی مواجه شد که بیش از 837 روز برای پرسش از رییس قوه قضاییه منتظر مانده بودند و حالا فرصت طرح سوال از رییس دولت بعدی هم نصیب‌شان نشده بود و جالب آنکه فرصت یک ‌ساعته رییسی به رسانه‌ها در قیاس با روسای جمهوری پیشین ایران و مشخصا حسن روحانی بسیار کم بود و در نوع خود بی‌سابقه! با این وجود اگرچه مرحله پرسش و پاسخ پایان یافت اما سخنرانی سیدابراهیم رییسی تمام نشد.

او که ابتدای نشست خبری هم نکات مدنظر خود را مطرح کرده بود با پایان سوالات چند نکته مدنظرش را که احتمالا در میان سوالات رسانه‌ها جایی نداشتند، مطرح کرد و وعده داد که «دولت سیزدهم همه زمینه را برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور فراهم خواهد کرد»؛ چراکه «دولت همچنان که خود را نسبت به تامین امنیت و حقوق مردم در داخل مسوول می‌داند نسبت به ایرانیان خارج از کشور نیز خود را مسوول می‌داند؛ چراکه آنها ایرانی هستند و ما نسبت به آنها هم مسوولیت داریم؛ لذا باید ورود ایرانیان خارج از کشور به داخل کشور از طرف همه دستگاه‌های مربوطه تسهیل شود.»

نکته‌ای که به نظر می‌رسد او هم به عنوان رییس قوه قضاییه در روزهای پایانی قاضی‌القضاتی و هم به عنوان رییس دولت سیزدهم مطرح کرده؛ چراکه عمده دلیل عدم برگشت برخی ایرانیان خارج از کشور، ترس از ایجاد پرونده قضایی است و سیدابراهیم رییسی حالا می‌تواند در قامت رییس دستگاه قضایی به آنهایی که پرونده قضایی باز ندارند، وعده و قول یا حتی امان‌نامه‌ای دهد که بدون هراس از مشکلات احتمالی به کشور خویش بازگردند و بعد با تکیه بر صندلی ریاست قوه مجریه، پیگیر وضعیت این افراد و اجرای درست قول از پیش داده‌اش باشد.

نهایتا با پایان سخنرانی او، ابراهیم رییسی که در ابتدای ورودش به سالن برگزاری نشست خبری، چهره‌ای جدی داشت و خیلی حواسش به عکاسانی که از سراسر سالن نام او را صدا می‌زدند تا بتوانند تصویری دقیق از چهره رییس دولت سیزدهم ثبت کنند، نبود، روی سکوی محل در نظر گرفته شده برای خویش ایستاد، دو دستش را بالا گرفت و با لبخندی بر لب، بارها رو به همه حضار سالن چرخید تا اگر فرصت سوال از او به همه خبرنگاران نرسید حداقل عکاسان از زوایای مختلف از رییس قوه قضاییه و رییس دولت سیزدهم تصویر داشته باشند. تصاویری که یا 4 سال بعد یا 8 سال بعد می‌تواند خود به عاملی برای خاطره‌بازی با دوران ریاست‌جمهوری او و یارانش تبدیل شود.