سرهنگ جمشید محبت‌خانی از جیره‌های غذایی، اضافه حقوق و وضعیت محیط‌بان‌ها می‌گوید
آرزوهای برباد رفته قراردادی‌ها
در حال حاضر 3 هزار و 650 محیطبان در مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست مشغول خدمت هستند. از ابتدای تاسیس سازمان حفاظت محیط زیست تا به امروز، 145 محیطبان در راه حفاظت از محیط زیست کشته و 307 نفر نیز مجروح شده‌اند.
اعتمادآنلاین| در حال حاضر 3 هزار و 650 محیطبان در مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست مشغول خدمت هستند.
به گزارش روزنامه اعتماد، از ابتدای تاسیس سازمان حفاظت محیط زیست تا به امروز، 145 محیطبان در راه حفاظت از محیط زیست کشته و 307 نفر نیز مجروح شده‌اند. ما مدت‌هاست که زوایای مختلف شغل محیط‌بانی و دغدغه‌های آنها را دنبال می‌کند.
در طول این مدت، با محیط‌بان‌هایی صحبت شده که به‌رغم گله‌‌مندی، تمایلی به فاش شدن نام‌شان ندارند. تعدادی از این دغدغه‌ها جدی و البته زمینه‌ساز مصاحبه اخیر با سرهنگ جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط زیست بوده. آنچه در ادامه می‌خوانید شرح کامل این گفت‌وگو است.
* در فروردین سال جاری عنوان شد که موضوع جیره غذایی محیط‌بانان (استحقاقی ماهانه)، در بودجه پیش‌بینی شده و پس از تصویب نهایی لایحه در مجلس اعمال خواهد شد، اما حالا تعدادی از محیط‌بان‌ها خبر از عدم پرداخت چندین ماهه جیره غذایی می‌دهند و می‌گویند که نه‌تنها 450 هزار تومانی که وعده داده شده بود، پرداخت نشده بلکه مواردی مانند میوه و مرغ هم از جیره غذایی برخی از پاسگاه‌ها به‌طور کل حذف شده‌اند؛ علت چیست و مشکل کجاست؟
اجازه دهید که با توجه به نزدیک بودن روز ملی محیطبان، ابتدا موضوعی را مطرح کنم. روز ملی محیطبان مصادف با ولادت حضرت امام رضا علیه‌السلام است و ان‌شاءالله مراسمی را هم در این روز برگزار خواهیم کرد. مساله‌ای که محیط‌بان‌ها خیلی پیگیر آن هستند، ثبت روز محیطبان در تقویم کشور است.
البته کارهای خوبی انجام شد و رییس محترم جمهور هم روی نامه درخواستی ما از طریق آقای دکتر کلانتری، دستور دادند که روز ملی محیطبان در تقویم رسمی کشور ثبت شود. اما الان 2 یا 3 ماه از دستور ایشان گذشته ولی هنوز اقدام خاصی صورت نگرفته، امید داشتیم که امسال در روز ملی محیطبان این مساله به صورت رسمی اعلام شود اما گویا هنوز در حوزه‌های اداری کار حل نشده لذا درخواست می‌کنم که حوزه‌های مربوطه این کار را تسریع کنند که بتوانیم امسال در روز ملی محیطبان، این مژده را به محیط‌بان‌ها بدهیم. اما به سوال شما در مورد جیره غذایی برگردم، محیط‌بانان عزیز به جز فرمانده‌ها به صورت شبانه‌روزی و شیفتی خدمت می‌کنند.
شیفت‌ها به این صورت است که به عنوان مثال دو روز را باید سر خدمت باشند، دو روز برای استراحت می‌روند یا سه روز هستند و سه روز برای استراحت می‌روند و سقف خدمت در مناطق بسیار دور هم تا 5 روز استراحت و 5 روز خدمت تعریف شده. این سقف را با توجه به هزینه حمل‌ونقل و ایاب‌وذهاب تعیین کردیم که از آن طرف هم خانواده‌ها به دلیل نبود سرپرست‌های خانوار آسیب نبینند.
زمانی که نیرویی را 24 ساعت در محل کار نگه می‌داریم، باید 3 وعده صبحانه، ناهار و شام داده شود. اشکالی که برای محیط‌بان‌های سازمان محیط زیست وجود داشت، این بود که در بحث جیره غذایی محیطبان را مانند کارمند دیده بودند یعنی فقط وعده ناهار در نظر گرفته شده بود در حالی که 2 وعده صبحانه و شام هم هست، البته دست‌اندازهای اداری وجود داشت اما خیلی تلاش کردیم تا اینکه در نهایت گفته شده جیره غذایی همه محیط‌بان‌ها از امسال ماهی 450 هزار تومان خواهد بود؛ بنابراین از اول فروردین این مبلغ باید پرداخت شود. این مساله هم در بودجه آمده و لحاظ شده اما با توجه به اینکه هنوز ماه‌های اول سال و بهار است، تاخیر ایجاد شده که آن هم قطعا به زودی حل خواهد شد.
*برخی از محیط‌بان‌ها انتظار دارند که این پول دست‌کم در فیش حقوقی آنها تعریف شود که مطمئن باشند حتما پرداخت می‌شود، آیا به این شکل خواهد بود؟
خیر، این‌طور نخواهد بود بلکه 450 هزار تومان جیره غذایی اختصاص داده خواهد شد. سطح و نوع هزینه به این صورت است که سازمان پول را تحویل مدیران استانی می‌دهد و مدیر استان موظف است که بهترین کالا را با کمترین قیمت خریداری کند چون خریدها هم به صورت گروهی و کلان هست.
بنابراین جیره غذایی (برنج، ماکارونی و کنسرو و مواد لازم) برای هر محیطبان ماهی 450 هزار تومان در نظر گرفته شده. امروز هم این مساله را از طریق یکی از معاون‌‌ها پیگیری کردیم و به زودی انجام می‌شود بنابراین از تاریخ اول فروردین 1400 این جیره غذایی برای محیط‌بان‌ها به استان‌ها پرداخت خواهد شد.
*در برخی استان‌ها مانند گیلان به محیط‌بان‌ها کارت داده بودند و محیط‌بان‌ها از فروشگاه‌هایی خاص خرید می‌کردند، چرا الان دیگر این کارت‌ها فعال نیست؟ ضمن اینکه چرا هزینه خرید برای محیط‌بان‌ها و پاسگاه‌ها به مدیران استان‌ها داده می‌شود در حالی که تعدادی از محیط‌بان‌ها از این مساله هم استقبال نکرده‌اند؟
در همه استان‌ها فرمانده یگان داریم. مدیر کل استان، بسته به صلاحدید، فردی را پیشنهاد می‌کند و حکم انتصاب فرمانده محیط‌بانی بعد از تایید نهایی توسط فرمانده یگان حفاظت محیط زیست صادر می‌شود.
فرمانده یگان استان موظف است که مشکلات محیط‌بان‌ها را جمع‌بندی کند و ما را در جریان قرار دهد چنانچه این 450 هزار تومانی هم که واریز می‌کنیم، باید با هماهنگی محیط‌بانی باشد تا پول دقیقا با عنوان جیره غذایی هزینه شود.
ممکن است که استانی برای تامین جیره غذایی با فروشگاهی بزرگ مانند رفاه یا شهروند هماهنگ کند و کارت صادر کند که محیط‌بان‌ها مواد غذایی مورد نیاز را از آن فروشگاه‌ها تامین کنند.
این موضوع سلیقه هر استان است اما مهم برای من این است که مبلغ 450 هزار تومان برای همه محیط‌بان‌های استان تحویل داده شود. من خودم روی این موضوع به صورت جدی نظارت خواهم کرد. اما بحث کارت رفاهی، موضوعی جدا و مکمل حقوق است. قبلا هزینه آن به کارتی واریز می‌شد اما الان به صورت‌های مختلف پرداخت می‌شود. چنانچه یک ماه پیش به همه محیط‌بان‌های کشور، یک میلیون تومان کارت خرید از همه فروشگاه‌های سراسر کشور داده شد که همه محیط‌بان‌ها هم تحویل گرفتند. این دیگر آن جیره غذایی نیست بلکه رفاهی است و با استفاده از آن محیط‌بان‌ها می‌توانند برای خود و خانواده‌های‌شان هزینه کنند. اما جیره غذایی باید در پاسگاه محیط‌بانی و زمانی که محیطبان در پاسگاه است، تحویل داده شود.
*وضعیت کاری محیط‌بان‌های قراردادی (بیش از 400 محیطبان) مشخص نیست مخصوصا در زمینه حقوق و بیمه اغلب شرایط مساعدی ندارند و می‌گویند که ممکن است بعد از سال‌ها زحمت ناگهان بیکار شوند، برخی از این محیط‌بان‌ها سابقه بیش از 10 سال خدمت دارند؛ نتیجه کار این محیط‌بان‌ها الان به کجا رسیده؟
4 گروه محیطبان داریم؛ یک گروه محیط‌بان‌های رسمی، یک گروه پیمانی، یک گروه قراردادی و یک گروه هم طرحی هستند. در مورد دو گروه اول رسمی و پیمانی مشکلی وجود ندارد، به عنوان مثال در مورد بیمه تکمیلی و بند 10 ماده 68 چنانچه از پیش قول داده بودم، وعده‌ها انجام شده.
در حکم حقوقی اردیبهشت سال جاری هم معوقه فروردین به همه محیط‌بان‌های رسمی و پیمانی پرداخت خواهد شد. قراردادی‌هایی که شما اشاره کردید، باز وضعیت بهتری از طرحی‌ها دارند. محیط‌بان‌های قراردادی آن محیط‌بان‌هایی هستند که یک شناسه دارند و به نوعی یک مناسبات مالی هم با سازمان محیط زیست دارند.
حقوق این گروه حدود 80 الی 85 درصد باید با دو گروه اول تطبیق داشته باشد که البته امسال یک همسان‌سازی هم صورت گرفت. در حقوق قراردادی‌ها اردیبهشت‌ماه امسال افزایش خوبی داشتیم. مشکل اصلی الان محیط‌بان‌های طرحی هستند یعنی محیط‌بان‌هایی که توسط ادارات کل برای یک طرح خاص دعوت به کار شده‌اند.
این طرح‌ها می‌تواند یک یا دو سال یا حتی بیشتر باشد و بسته به زمان طرح و انجامش شرایط فرق می‌کند. بعضی از طرحی‌ها حتی از سازمان‌های دیگر هستند و صرفا برای انجام طرح خاصی دعوت به کار می‌شوند. این گروه چهارم هیچ شناسه‌ای ندارند و الان ما در بیمه آنها به مشکل برخورده‌ایم چون نمی‌توانیم آنها را بیمه کنیم. در نتیجه اگر نیرو و کار تکمیل شود، این افراد باید محل خدمت را ترک کنند.
اما در مورد حدود 500 نفر محیطبان قراردادی سال گذشته مکاتباتی انجام شد، تا الان 3 بار مکاتبه شده که بتوانیم آنها را توسط آزمون در سهمیه 250 نفر قرار دهیم.
بعضی از این محیط‌بان‌ها، نیروهای بسیار خوب ما هستند و گاه سابقه 10 الی 20 سال خدمت دارند؛ حتی حاضر هستیم که یک بار ظرفیت 250 نفر را کامل به آنها اختصاص دهیم اما به هر حال سازمان اداره استخدامی هنوز این موضوع را از ما نپذیرفته، مکاتبه‌ای هم که به امضای رییس سازمان انجام شده، هنوز جوابی دریافت نکرده که بتوان براساس آن این 500 نفر را با یک آزمون و مناسباتی خاص تبدیل به رسمی یا پیمانی کرد. بنابراین با توجه به اینکه جذب نیروی محیطبان فقط از طریق آزمون و مصاحبه است لذا قانون و دستورالعمل‌ها الان این اجازه را نمی‌دهد تا بتوانیم حمایتی را که می‌خواهیم از آنها داشته باشیم.
*برخی از محیط‌بان‌ها می‌گویند که حدود 400 هزار تومان از حقوق آنها کم شده و حق کشف و اضافه‌کار هم دریافت نمی‌کنند؛ دلیل این مساله چیست؟ سازمان محیط زیست اعلام کرده که 50 درصد به حقوق محیط‌بان‌ها اضافه شده اما به جای آن گویا یک 35 درصد و یک 15 درصد کم شده، دلیل چیست؟
من این مساله را رد می‌کنم و نمی‌دانم توسط چه شخص یا احیانا شهرستان خاصی مطرح شده اما برابر با بررسی ما چنین چیزی صحت ندارد چون همه کارمندان دستگاه‌های دولتی هر سال فروردین یا اردیبهشت، برابر ضریب تورم یک افزایش حقوقی دارند. امسال این افزایش حقوق 25 درصد عنوان شده و ما امسال به جز 25 درصد، با همکاری همه عزیزان به ویژه سازمان اداری و استخدامی که شخصا از آنها تشکر می‌کنم، توانستیم بند 10 ماده 68 را در فیش محیط‌بان‌ها ثبت کنیم و این همان موردی است که محیط‌بان‌ها آن را به صورت عرفی به اسم 35 درصد می‌شناسند.
این مورد تا الان نبود و کارشناسان سازمان آن را دریافت می‌کردند اما به محیط‌بان‌ها تعلق نمی‌گرفت چون این‌طور عنوان می‌شد که مدرک تحصیلی محیط‌بان‌ها دیپلم است و کارشناس نیستند. سال گذشته برای این مورد واقعا تلاش‌های بسیاری صورت گرفت و در نهایت سازمان اداری و استخدامی در بهمن‌ماه به سازمان محیط زیست مجوز داد که محیط‌بان‌ها هم می‌توانند مانند کارشناس‌ها طبق بند 10 ماده 68 این 35 درصد را دریافت کنند. این هم یکی از آرزوهای من بود که خوشبختانه بعد از تلاش‌های بسیار محقق شد و افزایش حقوق محیط‌بان‌های رسمی و پیمانی را مضاف بر آن 25 درصد در پی داشت.
هفته گذشته هم که بازدید داشتم از محیط‌بانی پرس‌وجو کردم و دریافتم که 3 میلیون و خرده‌ای دریافتی‌شان بوده و الان میزان دریافتی به 6 میلیون و 200 ارتقا پیدا کرده. این گله‌هایی که الان شما می‌کنید، فکر کنم توسط محیط‌بان‌های طرحی و قراردادی مطرح شده چون برای آنها نمی‌توانیم بند 10 ماده 68 را اعمال کنیم.
آنها با یگان حفاظت ارتباط ندارند بلکه ارتباط آنها با استان‌ها است. به شخصه در خیلی موارد شرمنده این عزیزان هستم چون خیلی‌های‌شان موثر و خوب کار می‌کنند اما الان نمی‌توانم برای آنها کاری انجام دهم و تنها راه این است که از طریق آزمون رسمی و پیمانی شوند.
این را هم بگویم که برای محیط‌بان‌ها طی سال گذشته آن افزایش 50 درصدی اضافه شد، در نتیجه از ابتدای سال 98 تاکنون برای نیروهای رسمی و پیمانی با آن ضریبی که دولت دارد، افزایش حقوق 140 درصد بوده است.
*اضافه کار و حق‌الکشف که محیط‌بان‌ها به عنوان گله مطرح می‌کنند، موضوعش چیست؟
اضافه‌کار و جیره غذایی برای امسال پیش‌بینی شده، سال گذشته نبود اما امسال پیش‌بینی کرده‌ایم و پرداخت خواهد شد. ممکن است که دیر و زود داشته باشد اما سوخت و سوز ندارد. محیط‌بان‌ها در این 4 سالی که خدمت‌شان بوده‌ام، می‌دانند که یا قول نداده‌ام یا اگر داده‌ام عمل کرده‌ام.
حق‌الکشف هم باید از طریق خزانه کل پرداخت شود، تا الان پیگیری‌های ما نتیجه نداده و اگر نتیجه دهد انجام می‌دهیم.
*با توجه به اینکه در فصل آتش‌سوزی‌های طبیعی هستیم، یگان سازمان چه آموزش‌ها و تجهیزاتی را برای اطفای حریق پیش‌بینی کرده؟
آتش‌سوزی یکی از مسائلی است که از اردیبهشت‌ماه چالش ما با آن شروع می‌شود و تقریبا تا شهریورماه درگیر هستیم. براساس بررسی‌ای که در اتاق فکر انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که اگر بخواهیم تعداد آتش‌سوزی‌ها هر سال نسبت به قبل کمتر شود، چند تا موضوع را باید مدنظر داشت.
امسال حریق کمتر است چون بارندگی در بهار کمتر بوده و اگر حریقی صورت بگیرد، نسبت به سال گذشته قابل کنترل‌تر است. بارندگی پارسال به حدی بود که کنترل خیلی سخت بود اما امسال به دلیل خشکسالی، حریق کمتر و قابل کنترل‌تر است.
براساس بررسی‌هایی که انجام دادیم، بالغ بر 80 درصد آتش‌سوزی‌های در طبیعت عامل انسانی دارد و زیر 20 درصد عامل آن طبیعی است. عامل انسانی هم گاه عمدی و گاه غیرعمدی است. در شرایط فعلی اگر بتوانیم با کمک رسانه‌ها، همیار محیط‌بان‌ها و محیط‌بان‌ها آگاه‌سازی را بالا ببریم و فرهنگ درست ایجاد کنیم، قطعا می‌توانیم آن 80 درصد آتش‌سوزی غیرعمدی عامل انسانی را کاهش دهیم. اما باید امکانات خود و دستگاه‌های دولتی در استان‌ها مثل آتش‌نشانی و سازمان پدافند غیرعامل استان یا منابع طبیعی را هم به روز کنیم، این مساله تحت عنوان یک دستورالعمل در اواخر فروردین به استان‌ها ابلاغ شد. فکر کردیم که مانور و رزمایش قبل از انجام هم گذاشته شود لذا به محیط‌بان‌ها و فرمانده استان‌ها نوشتیم تا قبل از شروع آتش‌سوزی‌ها، آمادگی و رزمایش را در کار خود لحاظ کنند.
وسایلی که سال گذشته استفاده شده، بهتر است که به‌روز شود و تعمیرات هم صورت گیرد. ما وسایل خوبی تحویل دادیم البته نمی‌گویم که کامل بود اما در مجموع وسایل خوبی بود. در دو سال اخیر یک‌سری وسایل مانند دمنده، دستکش و... تحویل اداره استان‌ها شد و مناسبات ما هم برای بالگرد الان خیلی بهتر و تسریع شده ضمن اینکه امسال بودجه هم داریم و پیش‌بینی شده لذا در تکمیل وسایل و تجهیزات به فکر هستیم. اما توصیه من همچنان رعایت مردم در پرهیز از شکل‌گیری حریق‌های غیرعمدی است. مردم تمام تلاش خود را کنند که در طبیعت آتش روشن نکنند، اگر هم روشن کردند، خاموش کنند و بقایای شیشه و ... را به هیچ‌وجه در طبیعت رها نکنند.
*مورد آخر این است که طبق بخشنامه جدیدی از محیط‌بان‌ها خواسته شده، بدون هماهنگی با روابط عمومی و یگان سازمان حفاظت محیط زیست مصاحبه‌ای انجام ندهند و در غیراین صورت این مساله می‌تواند برای آنها تبعاتی داشته باشد. مصاحبه‌های ما هم الان با مشکل مواجه شده، علت این موضوع چیست؟
ببینید، من فردی هستم که باور دارم محیط‌بان‌ها معلمان فرهنگی سازمان حفاظت محیط زیست هستند و اگر می‌خواهیم که محیط زیست حفظ شود، بیشترین تاکید و سرمایه‌گذاری باید در پیشگیری اجتماعی باشد. محیط زیست را با سلاح که نمی‌توانیم حفظ کنیم، لذا بهتر است که با آموزش آن‌هم از ابتدا بچه‌ها را با اهمیت حفظ محیط زیست آشنا کنیم البته شکارچیان غیرمجاز هم هستند اما آنها درصد قلیلی هستند که با محیط‌بان‌ها تعارض جدی دارند. برای آموزش صحیح چه کسی بهتر از محیطبان؟ این خواسته من هم هست که محیط‌بان‌ها بتوانند به درستی حفاظت از محیط زیست را آموزش دهند. اما این موضوعی که شما عنوان می‌کنید، ممنوعیت برای مصاحبه نیست بلکه صرفا جهت هماهنگی است.
خود من هر بار که می‌خواهم با رسانه مصاحبه کنم، با معاونت اجتماعی ناجا هماهنگ می‌کنم. این هم فقط در حد هماهنگی است، هیچ‌وقت گفته نشده که مصاحبه نکنند. الان 145 شهید محیطبان و 300 و خرده‌ای محیطبان جانباز داریم و تمام تلاش ما این است که از حق و حقوق آنها دفاع می‌کنیم تا در جایگاه واقعی خود قرار گیرند. در نتیجه هدف از این کار این است که به جایگاه محیط‌بانی لطمه نخورد وگرنه همه محیط‌بان‌ها باید به عنوان معلمان فرهنگی، کار فرهنگی انجام دهند فقط خواهش من از آنها این بوده که با ما پیش از هر مصاحبه هماهنگی کنند.
در حال حاضر 3 هزار و 650 محیطبان در مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست مشغول خدمت هستند. از ابتدای تاسیس سازمان حفاظت محیط زیست تا به امروز، 145 محیطبان در راه حفاظت از محیط زیست کشته و 307 نفر نیز مجروح شده‌اند. روزنامه اعتماد مدت‌هاست که زوایای مختلف شغل محیط‌بانی و دغدغه‌های آنها را دنبال می‌کند.
در طول این مدت، با محیط‌بان‌هایی صحبت شده که به‌رغم گله‌‌مندی، تمایلی به فاش شدن نام‌شان ندارند. تعدادی از این دغدغه‌ها جدی و البته زمینه‌ساز مصاحبه اخیر با سرهنگ جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط زیست بوده. آنچه در ادامه می‌خوانید شرح کامل این گفت‌وگو است.
*در فروردین سال جاری عنوان شد که موضوع جیره غذایی محیط‌بانان (استحقاقی ماهانه)، در بودجه پیش‌بینی شده و پس از تصویب نهایی لایحه در مجلس اعمال خواهد شد، اما حالا تعدادی از محیط‌بان‌ها خبر از عدم پرداخت چندین ماهه جیره غذایی می‌دهند و می‌گویند که نه‌تنها 450 هزار تومانی که وعده داده شده بود، پرداخت نشده بلکه مواردی مانند میوه و مرغ هم از جیره غذایی برخی از پاسگاه‌ها به‌طور کل حذف شده‌اند؛ علت چیست و مشکل کجاست؟
اجازه دهید که با توجه به نزدیک بودن روز ملی محیطبان، ابتدا موضوعی را مطرح کنم. روز ملی محیطبان مصادف با ولادت حضرت امام رضا علیه‌السلام است و ان‌شاءالله مراسمی را هم در این روز برگزار خواهیم کرد.
مساله‌ای که محیط‌بان‌ها خیلی پیگیر آن هستند، ثبت روز محیطبان در تقویم کشور است. البته کارهای خوبی انجام شد و رییس محترم جمهور هم روی نامه درخواستی ما از طریق آقای دکتر کلانتری، دستور دادند که روز ملی محیطبان در تقویم رسمی کشور ثبت شود. اما الان 2 یا 3 ماه از دستور ایشان گذشته ولی هنوز اقدام خاصی صورت نگرفته، امید داشتیم که امسال در روز ملی محیطبان این مساله به صورت رسمی اعلام شود اما گویا هنوز در حوزه‌های اداری کار حل نشده لذا درخواست می‌کنم که حوزه‌های مربوطه این کار را تسریع کنند که بتوانیم امسال در روز ملی محیطبان، این مژده را به محیط‌بان‌ها بدهیم. اما به سوال شما در مورد جیره غذایی برگردم، محیط‌بانان عزیز به جز فرمانده‌ها به صورت شبانه‌روزی و شیفتی خدمت می‌کنند.
شیفت‌ها به این صورت است که به عنوان مثال دو روز را باید سر خدمت باشند، دو روز برای استراحت می‌روند یا سه روز هستند و سه روز برای استراحت می‌روند و سقف خدمت در مناطق بسیار دور هم تا 5 روز استراحت و 5 روز خدمت تعریف شده. این سقف را با توجه به هزینه حمل‌ونقل و ایاب‌وذهاب تعیین کردیم که از آن طرف هم خانواده‌ها به دلیل نبود سرپرست‌های خانوار آسیب نبینند.
زمانی که نیرویی را 24 ساعت در محل کار نگه می‌داریم، باید 3 وعده صبحانه، ناهار و شام داده شود. اشکالی که برای محیط‌بان‌های سازمان محیط زیست وجود داشت، این بود که در بحث جیره غذایی محیطبان را مانند کارمند دیده بودند یعنی فقط وعده ناهار در نظر گرفته شده بود در حالی که 2 وعده صبحانه و شام هم هست، البته دست‌اندازهای اداری وجود داشت اما خیلی تلاش کردیم تا اینکه در نهایت گفته شده جیره غذایی همه محیط‌بان‌ها از امسال ماهی 450 هزار تومان خواهد بود؛ بنابراین از اول فروردین این مبلغ باید پرداخت شود. این مساله هم در بودجه آمده و لحاظ شده اما با توجه به اینکه هنوز ماه‌های اول سال و بهار است، تاخیر ایجاد شده که آن هم قطعا به زودی حل خواهد شد.
*برخی از محیط‌بان‌ها انتظار دارند که این پول دست‌کم در فیش حقوقی آنها تعریف شود که مطمئن باشند حتما پرداخت می‌شود، آیا به این شکل خواهد بود؟
خیر، این‌طور نخواهد بود بلکه 450 هزار تومان جیره غذایی اختصاص داده خواهد شد. سطح و نوع هزینه به این صورت است که سازمان پول را تحویل مدیران استانی می‌دهد و مدیر استان موظف است که بهترین کالا را با کمترین قیمت خریداری کند چون خریدها هم به صورت گروهی و کلان هست.
بنابراین جیره غذایی (برنج، ماکارونی و کنسرو و مواد لازم) برای هر محیطبان ماهی 450 هزار تومان در نظر گرفته شده. امروز هم این مساله را از طریق یکی از معاون‌‌ها پیگیری کردیم و به زودی انجام می‌شود بنابراین از تاریخ اول فروردین 1400 این جیره غذایی برای محیط‌بان‌ها به استان‌ها پرداخت خواهد شد.
*در برخی استان‌ها مانند گیلان به محیط‌بان‌ها کارت داده بودند و محیط‌بان‌ها از فروشگاه‌هایی خاص خرید می‌کردند، چرا الان دیگر این کارت‌ها فعال نیست؟ ضمن اینکه چرا هزینه خرید برای محیط‌بان‌ها و پاسگاه‌ها به مدیران استان‌ها داده می‌شود در حالی که تعدادی از محیط‌بان‌ها از این مساله هم استقبال نکرده‌اند؟
در همه استان‌ها فرمانده یگان داریم. مدیر کل استان، بسته به صلاحدید، فردی را پیشنهاد می‌کند و حکم انتصاب فرمانده محیط‌بانی بعد از تایید نهایی توسط فرمانده یگان حفاظت محیط زیست صادر می‌شود.
فرمانده یگان استان موظف است که مشکلات محیط‌بان‌ها را جمع‌بندی کند و ما را در جریان قرار دهد چنانچه این 450 هزار تومانی هم که واریز می‌کنیم، باید با هماهنگی محیط‌بانی باشد تا پول دقیقا با عنوان جیره غذایی هزینه شود. ممکن است که استانی برای تامین جیره غذایی با فروشگاهی بزرگ مانند رفاه یا شهروند هماهنگ کند و کارت صادر کند که محیط‌بان‌ها مواد غذایی مورد نیاز را از آن فروشگاه‌ها تامین کنند.
این موضوع سلیقه هر استان است اما مهم برای من این است که مبلغ 450 هزار تومان برای همه محیط‌بان‌های استان تحویل داده شود. من خودم روی این موضوع به صورت جدی نظارت خواهم کرد. اما بحث کارت رفاهی، موضوعی جدا و مکمل حقوق است. قبلا هزینه آن به کارتی واریز می‌شد اما الان به صورت‌های مختلف پرداخت می‌شود.
چنانچه یک ماه پیش به همه محیط‌بان‌های کشور، یک میلیون تومان کارت خرید از همه فروشگاه‌های سراسر کشور داده شد که همه محیط‌بان‌ها هم تحویل گرفتند. این دیگر آن جیره غذایی نیست بلکه رفاهی است و با استفاده از آن محیط‌بان‌ها می‌توانند برای خود و خانواده‌های‌شان هزینه کنند. اما جیره غذایی باید در پاسگاه محیط‌بانی و زمانی که محیطبان در پاسگاه است، تحویل داده شود.
*وضعیت کاری محیط‌بان‌های قراردادی (بیش از 400 محیطبان) مشخص نیست مخصوصا در زمینه حقوق و بیمه اغلب شرایط مساعدی ندارند و می‌گویند که ممکن است بعد از سال‌ها زحمت ناگهان بیکار شوند، برخی از این محیط‌بان‌ها سابقه بیش از 10 سال خدمت دارند؛ نتیجه کار این محیط‌بان‌ها الان به کجا رسیده؟
4 گروه محیطبان داریم؛ یک گروه محیط‌بان‌های رسمی، یک گروه پیمانی، یک گروه قراردادی و یک گروه هم طرحی هستند. در مورد دو گروه اول رسمی و پیمانی مشکلی وجود ندارد، به عنوان مثال در مورد بیمه تکمیلی و بند 10 ماده 68 چنانچه از پیش قول داده بودم، وعده‌ها انجام شده. در حکم حقوقی اردیبهشت سال جاری هم معوقه فروردین به همه محیط‌بان‌های رسمی و پیمانی پرداخت خواهد شد.
قراردادی‌هایی که شما اشاره کردید، باز وضعیت بهتری از طرحی‌ها دارند. محیط‌بان‌های قراردادی آن محیط‌بان‌هایی هستند که یک شناسه دارند و به نوعی یک مناسبات مالی هم با سازمان محیط زیست دارند. حقوق این گروه حدود 80 الی 85 درصد باید با دو گروه اول تطبیق داشته باشد که البته امسال یک همسان‌سازی هم صورت گرفت.
در حقوق قراردادی‌ها اردیبهشت‌ماه امسال افزایش خوبی داشتیم. مشکل اصلی الان محیط‌بان‌های طرحی هستند یعنی محیط‌بان‌هایی که توسط ادارات کل برای یک طرح خاص دعوت به کار شده‌اند. این طرح‌ها می‌تواند یک یا دو سال یا حتی بیشتر باشد و بسته به زمان طرح و انجامش شرایط فرق می‌کند. بعضی از طرحی‌ها حتی از سازمان‌های دیگر هستند و صرفا برای انجام طرح خاصی دعوت به کار می‌شوند. این گروه چهارم هیچ شناسه‌ای ندارند و الان ما در بیمه آنها به مشکل برخورده‌ایم چون نمی‌توانیم آنها را بیمه کنیم. در نتیجه اگر نیرو و کار تکمیل شود، این افراد باید محل خدمت را ترک کنند.
اما در مورد حدود 500 نفر محیطبان قراردادی سال گذشته مکاتباتی انجام شد، تا الان 3 بار مکاتبه شده که بتوانیم آنها را توسط آزمون در سهمیه 250 نفر قرار دهیم. بعضی از این محیط‌بان‌ها، نیروهای بسیار خوب ما هستند و گاه سابقه 10 الی 20 سال خدمت دارند؛ حتی حاضر هستیم که یک بار ظرفیت 250 نفر را کامل به آنها اختصاص دهیم اما به هر حال سازمان اداره استخدامی هنوز این موضوع را از ما نپذیرفته، مکاتبه‌ای هم که به امضای رییس سازمان انجام شده، هنوز جوابی دریافت نکرده که بتوان براساس آن این 500 نفر را با یک آزمون و مناسباتی خاص تبدیل به رسمی یا پیمانی کرد.
بنابراین با توجه به اینکه جذب نیروی محیطبان فقط از طریق آزمون و مصاحبه است لذا قانون و دستورالعمل‌ها الان این اجازه را نمی‌دهد تا بتوانیم حمایتی را که می‌خواهیم از آنها داشته باشیم.
*برخی از محیط‌بان‌ها می‌گویند که حدود 400 هزار تومان از حقوق آنها کم شده و حق کشف و اضافه‌کار هم دریافت نمی‌کنند؛ دلیل این مساله چیست؟ سازمان محیط زیست اعلام کرده که 50 درصد به حقوق محیط‌بان‌ها اضافه شده اما به جای آن گویا یک 35 درصد و یک 15 درصد کم شده، دلیل چیست؟
من این مساله را رد می‌کنم و نمی‌دانم توسط چه شخص یا احیانا شهرستان خاصی مطرح شده اما برابر با بررسی ما چنین چیزی صحت ندارد چون همه کارمندان دستگاه‌های دولتی هر سال فروردین یا اردیبهشت، برابر ضریب تورم یک افزایش حقوقی دارند. امسال این افزایش حقوق 25 درصد عنوان شده و ما امسال به جز 25 درصد، با همکاری همه عزیزان به ویژه سازمان اداری و استخدامی که شخصا از آنها تشکر می‌کنم، توانستیم بند 10 ماده 68 را در فیش محیط‌بان‌ها ثبت کنیم و این همان موردی است که محیط‌بان‌ها آن را به صورت عرفی به اسم 35 درصد می‌شناسند.
این مورد تا الان نبود و کارشناسان سازمان آن را دریافت می‌کردند اما به محیط‌بان‌ها تعلق نمی‌گرفت چون این‌طور عنوان می‌شد که مدرک تحصیلی محیط‌بان‌ها دیپلم است و کارشناس نیستند. سال گذشته برای این مورد واقعا تلاش‌های بسیاری صورت گرفت و در نهایت سازمان اداری و استخدامی در بهمن‌ماه به سازمان محیط زیست مجوز داد که محیط‌بان‌ها هم می‌توانند مانند کارشناس‌ها طبق بند 10 ماده 68 این 35 درصد را دریافت کنند. این هم یکی از آرزوهای من بود که خوشبختانه بعد از تلاش‌های بسیار محقق شد و افزایش حقوق محیط‌بان‌های رسمی و پیمانی را مضاف بر آن 25 درصد در پی داشت.
هفته گذشته هم که بازدید داشتم از محیط‌بانی پرس‌وجو کردم و دریافتم که 3 میلیون و خرده‌ای دریافتی‌شان بوده و الان میزان دریافتی به 6 میلیون و 200 ارتقا پیدا کرده.
این گله‌هایی که الان شما می‌کنید، فکر کنم توسط محیط‌بان‌های طرحی و قراردادی مطرح شده چون برای آنها نمی‌توانیم بند 10 ماده 68 را اعمال کنیم. آنها با یگان حفاظت ارتباط ندارند بلکه ارتباط آنها با استان‌ها است. به شخصه در خیلی موارد شرمنده این عزیزان هستم چون خیلی‌های‌شان موثر و خوب کار می‌کنند اما الان نمی‌توانم برای آنها کاری انجام دهم و تنها راه این است که از طریق آزمون رسمی و پیمانی شوند.
این را هم بگویم که برای محیط‌بان‌ها طی سال گذشته آن افزایش 50 درصدی اضافه شد، در نتیجه از ابتدای سال 98 تاکنون برای نیروهای رسمی و پیمانی با آن ضریبی که دولت دارد، افزایش حقوق 140 درصد بوده است.
*اضافه کار و حق‌الکشف که محیط‌بان‌ها به عنوان گله مطرح می‌کنند، موضوعش چیست؟
اضافه‌کار و جیره غذایی برای امسال پیش‌بینی شده، سال گذشته نبود اما امسال پیش‌بینی کرده‌ایم و پرداخت خواهد شد. ممکن است که دیر و زود داشته باشد اما سوخت و سوز ندارد. محیط‌بان‌ها در این 4 سالی که خدمت‌شان بوده‌ام، می‌دانند که یا قول نداده‌ام یا اگر داده‌ام عمل کرده‌ام.
حق‌الکشف هم باید از طریق خزانه کل پرداخت شود، تا الان پیگیری‌های ما نتیجه نداده و اگر نتیجه دهد انجام می‌دهیم.
*با توجه به اینکه در فصل آتش‌سوزی‌های طبیعی هستیم، یگان سازمان چه آموزش‌ها و تجهیزاتی را برای اطفای حریق پیش‌بینی کرده؟
آتش‌سوزی یکی از مسائلی است که از اردیبهشت‌ماه چالش ما با آن شروع می‌شود و تقریبا تا شهریورماه درگیر هستیم. براساس بررسی‌ای که در اتاق فکر انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که اگر بخواهیم تعداد آتش‌سوزی‌ها هر سال نسبت به قبل کمتر شود، چند تا موضوع را باید مدنظر داشت. امسال حریق کمتر است چون بارندگی در بهار کمتر بوده و اگر حریقی صورت بگیرد، نسبت به سال گذشته قابل کنترل‌تر است. بارندگی پارسال به حدی بود که کنترل خیلی سخت بود اما امسال به دلیل خشکسالی، حریق کمتر و قابل کنترل‌تر است. براساس بررسی‌هایی که انجام دادیم، بالغ بر 80 درصد آتش‌سوزی‌های در طبیعت عامل انسانی دارد و زیر 20 درصد عامل آن طبیعی است. عامل انسانی هم گاه عمدی و گاه غیرعمدی است. در شرایط فعلی اگر بتوانیم با کمک رسانه‌ها، همیار محیط‌بان‌ها و محیط‌بان‌ها آگاه‌سازی را بالا ببریم و فرهنگ درست ایجاد کنیم، قطعا می‌توانیم آن 80 درصد آتش‌سوزی غیرعمدی عامل انسانی را کاهش دهیم. اما باید امکانات خود و دستگاه‌های دولتی در استان‌ها مثل آتش‌نشانی و سازمان پدافند غیرعامل استان یا منابع طبیعی را هم به روز کنیم، این مساله تحت عنوان یک دستورالعمل در اواخر فروردین به
استان‌ها ابلاغ شد. فکر کردیم که مانور و رزمایش قبل از انجام هم گذاشته شود لذا به محیط‌بان‌ها و فرمانده استان‌ها نوشتیم تا قبل از شروع آتش‌سوزی‌ها، آمادگی و رزمایش را در کار خود لحاظ کنند. وسایلی که سال گذشته استفاده شده، بهتر است که به‌روز شود و تعمیرات هم صورت گیرد. ما وسایل خوبی تحویل دادیم البته نمی‌گویم که کامل بود اما در مجموع وسایل خوبی بود. در دو سال اخیر یک‌سری وسایل مانند دمنده، دستکش و... تحویل اداره استان‌ها شد و مناسبات ما هم برای بالگرد الان خیلی بهتر و تسریع شده ضمن اینکه امسال بودجه هم داریم و پیش‌بینی شده لذا در تکمیل وسایل و تجهیزات به فکر هستیم. اما توصیه من همچنان رعایت مردم در پرهیز از شکل‌گیری حریق‌های غیرعمدی است. مردم تمام تلاش خود را کنند که در طبیعت آتش روشن نکنند، اگر هم روشن کردند، خاموش کنند و بقایای شیشه و ... را به هیچ‌وجه در طبیعت رها نکنند.
*مورد آخر این است که طبق بخشنامه جدیدی از محیط‌بان‌ها خواسته شده، بدون هماهنگی با روابط عمومی و یگان سازمان حفاظت محیط زیست مصاحبه‌ای انجام ندهند و در غیراین صورت این مساله می‌تواند برای آنها تبعاتی داشته باشد. مصاحبه‌های ما هم الان با مشکل مواجه شده، علت این موضوع چیست؟
ببینید، من فردی هستم که باور دارم محیط‌بان‌ها معلمان فرهنگی سازمان حفاظت محیط زیست هستند و اگر می‌خواهیم که محیط زیست حفظ شود، بیشترین تاکید و سرمایه‌گذاری باید در پیشگیری اجتماعی باشد. محیط زیست را با سلاح که نمی‌توانیم حفظ کنیم، لذا بهتر است که با آموزش آن‌هم از ابتدا بچه‌ها را با اهمیت حفظ محیط زیست آشنا کنیم البته شکارچیان غیرمجاز هم هستند اما آنها درصد قلیلی هستند که با محیط‌بان‌ها تعارض جدی دارند. برای آموزش صحیح چه کسی بهتر از محیطبان؟ این خواسته من هم هست که محیط‌بان‌ها بتوانند به درستی حفاظت از محیط زیست را آموزش دهند. اما این موضوعی که شما عنوان می‌کنید، ممنوعیت برای مصاحبه نیست بلکه صرفا جهت هماهنگی است.
خود من هر بار که می‌خواهم با رسانه مصاحبه کنم، با معاونت اجتماعی ناجا هماهنگ می‌کنم. این هم فقط در حد هماهنگی است، هیچ‌وقت گفته نشده که مصاحبه نکنند. الان 145 شهید محیطبان و 300 و خرده‌ای محیطبان جانباز داریم و تمام تلاش ما این است که از حق و حقوق آنها دفاع می‌کنیم تا در جایگاه واقعی خود قرار گیرند.
در نتیجه هدف از این کار این است که به جایگاه محیط‌بانی لطمه نخورد وگرنه همه محیط‌بان‌ها باید به عنوان معلمان فرهنگی، کار فرهنگی انجام دهند فقط خواهش من از آنها این بوده که با ما پیش از هر مصاحبه هماهنگی کنند.
دیدگاه تان را بنویسید