پشت پرده تصمیم‌ پوتین برای کمک به ترامپ/ رئیس جمهور روسیه شخصا دستور دخالت در انتخابات امریکا را صادر کرده بود؟

اعتمادآنلاین| گاردین نوشته این دستور در جلسه محرمانه شورای امنیت ملی روسیه صادر شده و پوتین دستور داده از دونالد ترامپ که در اسناد «به لحاظ روانی نامتعادل» توصیف شده، حمایت شود.

به گزارش روزنامه اعتماد، جلسه مذکور در تاریخ 22 ژانویه سال 2016 برگزار شده و ولادیمیر پوتین، روسای سازمان‌های جاسوسی روسیه و وزیران مورد اعتماد کابینه روسیه در آن شرکت داشته‌اند. آنها در این جلسه هم‌نظر بودند که با حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید، اهداف استراتژیک مسکو نظیر بروز بی‌ثباتی و آشوب در امریکا و تضعیف موضع مذاکراتی رییس‌جمهوری امریکا بهتر محقق خواهند شد، در نتیجه پوتین به هر سه آژانس جاسوسی روسیه دستور داد تا راهکارهایی عملیاتی برای حمایت از ترامپ بیندیشند و قرار بر این شد که این راهکارها بعد از تایید پوتین به اجرا درآیند. در زمان اتخاذ این تصمیم ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی درون حزبی جمهوری‌خواهان، پیش‌تر از رقبای خود بود. گزارشی از طرف نهاد کارشناسی کرملین برای پوتین آماده و در آن پیشنهاد شد که مسکو از همه توان و امکانات خود برای اطمینان یافتن از پیروزی ترامپ استفاده کند.

گاردین می‌نویسد: آژانس‌های اطلاعاتی کشورهای غربی از ماه‌ها قبل این اسناد را دراختیار داشتند و با دقت مشغول بررسی آنها بوده‌اند. اسنادی که به دست گاردین رسیده، نشان می‌دهد که نشت اطلاعاتی جدی و غیرمعمولی در کرملین رخ داده است. کارشناس مستقلی که گاردین این اسناد را برای بررسی در اختیارش قرار داده، می‌گوید: این اسناد اصل هستند و جزییات رخدادهایی که در این اسناد ذکر شده کاملا مطابق با واقعیت است. علاوه بر این ادبیات متن نیز کاملا با شیوه تفکر امنیتی مستقر در کرملین همخوان است. کرملین البته اعتبار این اسناد را رد کرده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین در گفت‌وگو با گاردین گفته این تصور که رهبران روسیه در آوریل سال 2016 با یکدیگر جلسه گذاشته‌ و به این نتیجه رسیده‌اند که باید از ترامپ حمایت کنند، صرفا یک داستان عامه‌‌پسند است.

گزارش به شماره No 32-40\vd مهر محرمانه روی خود دارد. در این گزارش آمده است که از نظر کرملین، دونالد ترامپ بهترین کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا برای منافع روسیه است. در این گزارش ترامپ با عنوان روسی perspektivny توصیف شده است. همچنین در این گزارش یک ارزیابی مختصر از وضعیت روانی ترامپ نیز آمده است که در آن ترامپ فردی « با رفتار تکانشی، به لحاظ روانی نامتعادل و بی‌ثبات توصیف شده که از عقده حقارت رنج می‌برد.»

همچنین در این گزارش آمده است که کرملین در خصوص ترامپ اطلاعاتی دراختیار دارد که می‌تواند از آن برای باج‌خواهی استفاده کند. ظاهرا این اطلاعات از یکی از سفرهای غیررسمی ترامپ به روسیه جمع‌آوری شده است. در این اسناد به برخی «رخدادهای خاص» در جریان سفر ترامپ به مسکو اشاره شده است و سپس از اعضای شورای امنیت خواسته شده برای اطلاع از جزییات امر به پاراگراف پنجم در پیوست 5 مراجعه کنند. اما گاردین این پیوست را دراختیار ندارد. در این اسناد آمده: «کاملا ضروری است که از همه توان ممکن برای تسهیل پیروزی ترامپ در انتخابات و رییس‌جمهور شدنش استفاده کنیم، چراکه این امر سناریوی سیاسی مدنظر روسیه را محقق خواهد کرد؛ پیروزی ترامپ در انتخابات به‌طور قطع به بی‌ثباتی نظام سیاسی پیچیده امریکا منجر خواهد شد.» در این اسناد همچنین پیش‌بینی شده این بی‌ثباتی می‌تواند نارضایتی‌های زیرخاکستر در امریکا را شعله‌ور کند.

نشست محرمانه در کرملین

هیچ شکی وجود ندارد که نشست محرمانه ذکر شده در این اسناد در ژانویه سال 2016 و اتفاقا در کاخ کرملین نیز برگزار شده است. تصویری رسمی از یک نشست در کرملین منتشر شده که نشان می‌دهد پوتین در راس میز، زیر پرچم فدراسیون روسیه و یک پرچم دیگر با تصویر دو عقاب نشسته. دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر وقت روسیه نیز در این تصویر دیده می‌شود و علاوه بر او، برخی دیگر از وزرای با سابقه کابینه پوتین نظیر سرگئی لاوروف نیز در تصویر دیده می‌شوند.

سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه و رییس سازمان نظامی جاسوسی GRU، میخاییل فرادکوف که در آن زمان رییس سازمان اطلاعات خارجی SVR بود، الکساندر بورتنیکوف رییس سازمان جاسوسی FSB، نیکولای پاتروشف، رییس سابق FSB نیز در این جلسه محرمانه حضور داشتند. در آن زمان در گزارش‌های رسمی ذکر شد که این نشست برای بررسی اوضاع اقتصادی روسیه و وضعیت مولداوی برگزار شده است. اما اسنادی که دراختیار گاردین قرار گرفته، نشان می‌دهد که هدف واقعی و البته محرمانه این جلسه امنیت ملی، بحث و تبادل نظر درباره پیشنهادهای محرمانه‌ای بوده که توسط سرویس کارشناسی شخص پوتین برای مقابله با تحریم‌های امریکا علیه مسکو آماده شده بود. این‌گونه به نظر می‌رسد نویسنده این گزارش‌های محرمانه ولادیمیر سیموننکو بوده است. سیموننکو از مقامات ارشد کرملین است که ریاست نهاد کارشناسی کرملین را برعهده دارد. وظیفه این نهاد این است که اطلاعات و گزارش‌های تحلیلی برای پوتین آماده کند. برخی از این گزارش‌ها براساس اطلاعات جاسوسی جمع‌آوری شده از خارج از روسیه نوشته می‌شوند.

در این اسناد آمده است که چهاردهم ژانویه سال 2016، سیموننکو یک خلاصه گزارش سه صفحه‌ای حاوی محاسبات، ارزیابی‌ها و پیشنهادات هیات کارشناسی کرملین را به اعضای شورای امنیت ملی روسیه ارایه کرد. دو روز بعد، پوتین در فرمانی با امضای خودش دستور داد که آلکساندر مانژوسین، رییس وقت اداره سیاست خارجی پوتین یک جلسه توجیهی را برای اعضای شورای عالی امنیت ملی برگزار کند. هدف از این دستور این بود که گزارش ارایه شده بیشتر مورد ارزیابی قرار بگیرد. پوتین به مانژوسین 5 روز مهلت داد تا زمینه‌های برگزاری جلسه را مهیا کند. درباره آنچه در اتاق واقع در طبقه دوم کرملین گذشت اطلاعاتی در دست نیست. اما ولادیمیر پوتین و مقامات اطلاعاتی او به این نتیجه رسیدند که کمپینی جاسوسی با شرکت سازمان‌های اطلاعاتی روسیه برای دخالت در نظام سیاسی امریکا آغاز کنند و دلیل آغاز این کمپین نیز ذیل موضوع «دفاع از خود» تعریف شد. در این چارچوب اقدامات مختلفی برای پاسخ روسیه به اقدامات خصمانه امریکا تدوین شد. در این اسناد به برخی نقاط ضعف امریکا اشاره شده است. این نقاط ضعف عبارتند از: «عمیق شدن شکاف سیاسی میان چپ و راست، فضای رسانه‌ای امریکا و تشدید تمایل ضد سیستمی در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما.»

البته در این اسناد از هیلاری کلینتون که رقیب دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری بود نامی به میان نیامده است، اما پیشنهاد شده با به خدمت گرفتن منابع رسانه‌ای می‌توان برخی چهره‌های سیاسی پیشرو در امریکا را به زانو درآورد. برای مثال در یکی از پاراگراف‌های این سند تشریح شده است که چطور می‌توان با اشاعه ویروس رسانه‌ای در میان افکار عمومی امریکا اثرات مدنظر را گذاشت. با این روش می‌توان توده‌ها را درخصوص برخی موضوعات خاص آگاه کرد.

بعد از برگزاری نشست محرمانه در کرملین، پوتین دستور تشکیل یک کمیته محرمانه با شرکت چند نهاد را صادر کرد. وظیفه فوری این کمیته این بود اهدافی که در بخش ویژه این اسناد ذکر شده، تعیین شوند. اعضای این کمیته عبارت بودند از: شویگو، فرادکوف و بورتنیکوف. شویگو به عنوان رییس کمیته منصوب شد. در این فرمان که به روسی فرمان ukaz نامگذاری شده بود، تاکید شده که این گروه باید در اسرع وقت گام‌هایی عملی علیه امریکا بردارند. این گام‌ها ‌باید ذیل پارامترهای امنیت ملی روسیه و بر اساس قانون فدرال سال 2010 با نام قانون 390-FZ اتخاذ شوند. این قانون به شورای امنیت ملی روسیه اجازه می‌دهد سیاست روسیه را درخصوص موضوعات امنیتی، تدوین کند. به هر جاسوس وظیفه‌ای محول شده بود. به وزیر دفاع روسیه دستور داده شد تا هماهنگی زیرمجموعه‌ها و سرویس‌های جاسوسی را برعهده بگیرد. همچنین شویگو مسوولیت جمع‌آوری و وارد سیستم کردن اطلاعات لازم و مهیا کردن زمینه مناسب برای اقدام براساس فضای اطلاعاتی سوژه را برعهده داشت. در واقع این دستوری بود که برای هک‌ کردن اهداف سایبری حساس امریکا که توسط سرویس امنیتی SVR شناسایی می‌شدند، صادر شد. به SVR نیز دستور داده شد اطلاعات بیشتری برای حمایت از اقدامات کمیته، جمع‌آوری کند. سرویس جاسوسی FSB نیز ماموریت یافت اقدامات ضداطلاعاتی را انجام دهد. پوتین نیز ظاهرا با زدن مهر دبیرخانه، سند مذکور را تایید کرد. اقدامات ذکر شده بلافاصله بعد از امضای پوتین عملیاتی شدند. به رییس سازمان جاسوسی روسیه تا تاریخ اول فوریه یک هفته وقت داده شد تا درخصوص اقدامات عملیاتی ایده‌پردازی کند. این اسناد که با ادبیات اداری نوشته شده‌اند دریچه‌ای جدید به روی دنیای مخفی تصمیم‌گیری در دولت روسیه باز می‌کنند.

پوتین بارها اتهام دخالت در دموکراسی‌های غربی را رد کرده است اما به نظر می‌رسد که محتویات این اسناد این ادعای پوتین را به چالش می‌کشند. این اسناد نشان می‌دهند که رییس‌جمهوری روسیه، روسای سازمان‌های جاسوسی و وزرای ارشد دولت روسیه همه با هم در یکی از مهم‌ترین و جسورانه‌ترین عملیات‌های جاسوسی در قرن بیست و یکم دست داشته‌اند و این عملیات عبارت است از: کمک به «ترامپ روانی و نامتعادل» برای رسیدن به صندلی رییس‌جمهوری امریکا. به نظر می‌رسد که این اسناد نقشه‌راه رخدادهایی که در سال 2016 به وقوع پیوست را در خود دارند.

چند هفته بعد از برگزاری نشست محرمانه شورای امنیت ملی روسیه، هکرهای GRU به سرورهای کمیته ملی حزب دموکرات حمله و هزاران ایمیل شخصی با هدف ضربه زدن به کمپین انتخاباتی هیلاری کلینتون منتشر کردند. منابع دیپلماتیک می‌گویند گزارشی که به دست گاردین رسیده از جزییات و ویژگی‌ها و نحوه کار سرویس اطلاعاتی روسیه، حکایت دارد.

تصویری که از شخصیت دونالد ترامپ در این گزارش ارایه شده است ریشه در تحلیل‌های سرویس جاسوسی کرملین دارد و این سرویس تاکید ویژه‌ای بر تهیه شناسنامه شخصیت‌ها با استفاده از داده‌های واقعی و تحریف شده روانشناختی دارد.

در اسنادی که در اختیار گاردین قرار گرفته، تاکید شده که پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات امریکا به نفع روسیه است. این پیروزی می‌تواند به یک انفجار اجتماعی در امریکا منجر شود که در نهایت به تضعیف جایگاه ریاست‌جمهوری در امریکا ختم شود. علاوه بر این، پیروزی ترامپ در انتخابات، منافع بین‌المللی نیز برای روسیه خواهد داشت. به این ترتیب که پوتین می‌تواند در هر مذاکره دوجانبه میان روسیه و امریکا دست برتر را داشته باشد و موضع مذاکراتی کاخ سفید را در راستای خواست خود بازسازی کرده و ابتکارات جسورانه سیاست خارجی روسیه را پیش ببرد. در بخش‌های دیگری از این سند دو صفحه‌ای به شرایطی که در صورت شکست ترامپ در انتخابات پیش خواهد آمد، پرداخته شده است. این سند می‌گوید تحریم‌هایی که از سوی امریکا پس از الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 وضع شد، موجب شده تنش‌های داخلی در روسیه افزایش یابد. در نتیجه روسیه باید از راه‌های جایگزین برای جذب سرمایه استفاده کند. این سند پیشنهاد می‌کند که روسیه در تجارت و صادرات هیدروکربن به سمت چین متمایل شود. توجه مسکو باید روی این باشد نفوذش در امریکا و کشورهای اقماری‌اش را افزایش دهد تا بتواند یا تحریم‌ها را بردارد یا اینکه آنها را کمتر و کم‌اثرتر کند.

آندری سواداتوف، کارشناس و تحلیلگر حوزه سازمان‌های جاسوسی امریکا و نویسنده کتاب «شبکه قرمز» معتقد است که این اسناد منعکس‌‌کننده برخی واقعیت‌ها هستند. او می‌گوید: «این اسناد روند کاری سرویس امنیتی و شورای امنیت روسیه را شرح می‌دهند. تصمیم‌ها در روسیه این‌گونه اتخاذ می‌شوند. ابتدا مشاوران اطلاعات را آماده کرده و به رییس‌جمهوری روسیه می‌دهند و سپس کار براساس سلسله مراتب فرماندهی انجام می‌شود.» او می‌افزاید: «کرملین اکثر این عملیات‌ها را مدیریت و نظارت می‌کند. پوتین در سال 2015 به همه سازمان‌های جاسوسی روسیه اعلام کرده است که حق ندارند هیچ کاری را بدون اطلاع او انجام دهند. در روسیه فضایی برای مستقل عمل ‌کردن وجود ندارد.»

بعد از نشست آوریل سال 2016، پوتین تصمیم گرفت ایمیل‌های کمیته ملی حزب دموکرات امریکا را منتشر کند. سر اندرو وود، سفیر سابق انگلیس در مسکو و یکی از کارشناسان بنیاد تضارب افکار چتم‌هاوس این اسناد را «شگفت‌انگیز» توصیف کرده و می‌گوید: «این اسناد همان مباحث و موضوعاتی را در خود دارند که شما انتظارش را دارید. این اسناد نشان می‌دهند که ما درخصوص چین و امریکا دچار سوءتفاهم شده‌ایم. این اسناد برای کسی مثل پوتین نوشته شده‌اند که نمی‌تواند باور کند ممکن است اشتباهی کرده باشد.» وود می‌افزاید: «هیچ نشانی مبنی بر اینکه روسیه با حمله به اوکراین مرتکب اشتباه شده‌ باشد، وجود ندارد. این اسناد کاملا با آنچه من در سال 2016 انتظار داشتم، همخوانی دارند و حالا حتی بیشتر این همخوانی را می‌فهمم. در روسیه میزان زیادی از ترس و پارانویا وجود دارد. آنها معتقدند که امریکا مسوول همه اتفاقات است. این دیدگاه در روح و جان رهبران روسیه رسوخ کرده است.»

گاردین در پایان این گزارش می‌نویسد که دونالد ترامپ در واکنش به انتشار این اسناد حاضر به اظهارنظر نشده. اما کمی بعد لیز هرینگتون، سخنگوی ترامپ بیانیه‌ای از طرف ترامپ صادر کرد که در آن آمده: «واقعا نفرت‌انگیز است. اینها اخبار جعلی هستند. درست مثل زمانی که همه روسیه روسیه روسیه می‌کردند. این هم کار چپ‌های دیوانه تندرو است که هر کاری از دست‌شان برمی‌آید، می‌کنند تا همه را در جناح راست، شیطان جلوه دهند. اینها داستان‌سرایی است و هیچ کسی به اندازه من بر روسیه سخت نگرفته است. من درخصوص خطوط لوله و تحریم‌ها به روسیه سخت گرفتم. در عین حال سعی کردم با روسیه مراوده هم داشته باشم. در زمان من، روسیه به ما احترام می‌گذاشت. چین به ما احترام می‌گذاشت. ایران به ما احترام می‌گذاشت و کره‌شمالی هم به ما احترام می‌گذاشت. دنیا در زمان من امن‌تر از حالایی بود که توسط رهبران روانی نامتعادل اداره می‌شود!»