ابعاد و دلایل خروج مرحله‌ای آمریکا از عراق/ سناریوی واشنگتن برای ایجاد هرج‌و‌مرج‌ بومی و سازمان‌یافته در بغداد

اعتمادآنلاین| «حسن هانی‌زاده» کارشناس مسائل منطقه در تشریح ابعاد و دلایل تصمیم آمریکا برای خروج مرحله‌ای نظامیانش از عراق اظهار کرد: با نگاهی به اقدامات دولت جو بایدن طی شش ماه گذشته می‌توان به این جمع‌بندی رسید که عملکرد فعلی دولت ایالات متحده تفاوت چندانی با دوران باراک اوباما ندارد. در آن زمان شاهد بودیم که سیاست‌ اوباما به نوعی مهندسی هزینه‌ها و حتی کم کردن هزینه‌های نظامی و سیاسی آمریکا در منطقه و سراسر دنیا بود، اما کاهش این هزینه‌ها در گرو معکوس کردن تهدیدها علیه کشورهای هدف بود. با تمام این احوال، با توجه به هزینه‌های سنگینی که در عراق و منطقه متوجه ایالات متحده و تیم جو بایدن است، ساکن جدید کاخ سفید به نوعی در حال بازنگری در روند حضور نظامی این کشور در منطقه و عراق خواهد بود. بسیاری معتقدند آمریکایی‌ها به زودی از عراق خارج می‌شوند اما معتقدم که آنها در حال سناریوچینی جدید در منطقه و به خصوص عراق هستند.

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: چندی پیش برت مک گورک، هماهنگ کننده امور خاورمیانه در کاخ سفید در سفر غیرمنتظره خود به بغداد با رئیس جمهور و نخست وزیر عراق دیدار کرد و پس از این دیدار، دفتر مصطفی الکاظمی اعلام کرد که مذاکرات تیم آمریکایی به رهبری مک گورک با مقامات عراقی، پیرامون خروج نظامیان این کشور از عراق انجام شده اما آمریکایی‌ها به دنبال خروج پلکانی و مرحله‌ای از عراق هستند. این سناریو به خوبی نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها از یک سو همچنان عراق را برای خود حائز اهمیت می‌دانند و از سوی دیگر به دنبال آن هستند تا بر سایر کشورها خصوصاً ایران و متحدانش تحمیل هزینه کنند. توجه داشته باشید که بایدن به دنبال خارج کردن نیروهای خود از عراق است اما تیم او سعی می‌کنند تا یک شورش سازمان یافته و مهندسی شده را در عراق از خود به جای بگذارند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: بر این اساس معتقدم که آمریکایی‌ها می‌خواهند سناریوی جدید خود را کلید بزنند؛ به این معنا که در مرحله اول به دنبال کمرنگ کردن نفوذ مرجعیت در عراق هستند و در فاز بعدی خواهان تضعیف حشدالشعبی خواهند بود و در کنار این دو گزینه سعی می‌کنند تا هرج و مرج‌های بومی و سازمان‌یافته را اجرایی کنند. این نکته را در نظر داشته باشید که آمریکایی‌ها اعلام کردند که نمی‌خواهند نیروهایشان را همانند افغانستان به صورت فوری از عراق خارج کنند و به همین دلیل است که می‌گوییم خروج کوتاه‌مدت نیروهای ایالات متحده از عراق دور از ذهن است. نکته دیگر این است که ایالات متحده به عنوان بزرگترین اقتصاد دنیا همانند سایر کشورها ضربات سخت اقتصادی از پاندمی کرونا دریافت کرده و حالا قصد دارد مشکلات اقتصادی خود را با کم کردن حضور فیزیکی در منطقه جبران کنند.

هانی‌زاده افزود: واشنگتن در حال کاهش هزینه‌های خود در منطقه است و از سوی دیگر به دنبال آن است تا مباحث امنیتی و اطلاعاتی را جایگزین نظامی کنند. آمریکا به دنبال کنترل منطقه از راه دور است و به نوعی خواهان آن است که چتر امنیتی خود را بر اساس همان سناریوی کنترل از راه دور گسترش دهد. از نظر آمریکا، کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران یک تهدید جدی در منطقه و به خصوص در عراق و سوریه به حساب می‌آیند. همین چند روز پیش بود که وزیر خارجه چین به سوریه سفر کرد و یک قرارداد چندبندی میان پکن و دمشق به امضا رسید. همین موضوع نشان می‌دهد که نزاع در سرزمین شام علیه آمریکا در جریان است و به همین دلیل معتقدم که خروج مرحله‌ای آنها هم چندین سال در عراق طول خواهد کشید.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در طول این مدت باید دید که چه اتفاق‌هایی در عرصه سیاسی و امنیتی رخ می‌دهد. بدون شک آمریکایی‌ها نگرانی اسرائیل در مورد نفوذ ایران در منطقه را درک می‌کنند و سعی دارند تا تامین امنیت رژیم صهیونیستی را به صورت کامل انجام دهند تا آنها هم در حاشیه امن باقی بمانند. از سوی دیگر اقلیم کردستان برای واشنگتن بسیار مهم و یک نقطه استراتژیک و حائز اهمیت به حساب می‌آید. آنها نمی‌خواهند متحدان بومی خود در منطقه یعنی کردهای عراق و سوریه را زیر تیغ و تهدید قرار دهند، بنابراین خروج مرحله‌ای زمینه‌چینی‌هایی نیاز دارد که حتی در زمان اجرا هم باید آنها را مد نظر قرار دهند. به هر ترتیب معتقدم ایالات متحده یک سناریوی چندضلعی سیاسی و امنیتی را جلو می‌برد که بخشی از آن هم به نتایج انتخابات پیش‌روی عراق مربوط است.