پیمایش مطالبات و مشکلات بازنشستگانِ مستمری‌بگیر صندوق بازنشستگی کشوری

اعتمادآنلاین| ‌ یکی از پدیده‌های اجتماعی دنیای جدید که هیچ‌گاه در گذشته سابقه نداشته است، شکل‌گیری گروهی با عنوان بازنشسته است. این پدیده محصول تحولاتی است که با گذشت زمان نیز تقویت می‌شود. غلبه نظام پولی و مزد و حقوق‌بگیری در ساختار اشتغال، هسته‌ای‌شدن خانواده، شهری‌شدن جوامع، کوچک‌شدن اندازه خانوار و رشد فردی و افزایش امید به زندگی جملگی موجب شده‌اند مزد و حقوق‌بگیران در سن معینی بازنشسته شوند و براساس پس‌اندازهای قانونی خود در زمان اشتغال، مبلغی را به‌عنوان مستمری ماهانه تا پایان عمر دریافت کنند و حتی این مبلغ پس از مرگ نیز به افراد خاصی قابل‌انتقال باشد.

نتایج سرشماری سال 1395 نشان می‌دهد که حدود 7/3میلیون نفر از افراد بالای 10 سال کشور از نظر وضع فعالیت، دارای درآمد بدون کار هستند که بخش اصلی آنان را افراد بازنشسته تشکیل می‌دهد (مرکز آمار ایران، نتایج تفصیلی سرشماری 1395). ضمن اینکه تعداد قابل‌توجهی از افراد بازنشسته به علل گوناگون در زمان بازنشستگی نیز کار می‌کنند که احتمالاً در این آمار منظور نمی‌شوند.

صندوق بازنشستگی کشوری متولی بخش مهمی از بازنشستگان کشور است که در خردادماه سال جاری تعداد مستمری‌بگیران آن به بیش از 4/1میلیون نفر رسید. این رقم فقط طی 5 سال از خرداد 1394 تا 1399 در صندوق بازنشستگی کشور از 244/1میلیون نفر به 473/1میلیون نفر افزایش یافت؛ یعنی 4/18% رشد طی 5 سال با متوسط رشد سالانه آن 5/3% که رقم قابل‌توجهی است. این افزایش برای افراد دارای درآمد بدون کار در سرشماری‌ها طی یک دهه، از سال 1385 تا 1395، از 25/2میلیون به 73/3میلیون نفر رسید که نشان‌دهنده 65% افزایش است.

با این ملاحظات توجه به مسائل، نگرش‌ها و رفتارهای این قشر روبه‌رشد اهمیت دارد. آخرین کتاب مؤسسه راهبردهای بازنشستگی صبا، پیمایشی کلی درباره وجوه گوناگون مشکلات و نگرش‌های بازنشستگان عضو صندوق است و امیدوار است نتایج آن برای برنامه‌ریزی بهتر مورداستفاده قرار گیرد.

کتاب «پیمایش مطالبات و مشکلات بازنشستگانِ مستمری‌بگیر صندوق بازنشستگی کشوری» توسط حسین نوری‌نیا و ریحانه عبدی تالیف شده است.