"بازگشایی صوری مدارس" و لطمه هولناک آموزشی باز هم بر پیکر دانشآموزان بی‌بضاعت!
معلمان، دانشآموزان و خانواده‌ها پس از دو سال آموزش مجازی به این باور رسیدند که آموزش حضوری باید آغاز شود و این ضرورت برای دانشآموزان محروم و بی‌بضاعت دو چندان احساس می‌شود اما شیوه فعلی بازگشایی صرفاً برای این است که گفته شود مدارس حضوری شد!
اعتمادآنلاین| در دوران کرونا تحت تأثیر تکیه صرف به آموزش مجازی، یادگیری اغلب دانشآموزان دچار آسیب شد اما دانشآموزان مدارس عادی دولتی، ساکنان حاشیه شهرها و مناطق محروم یکبار دیگر در تیررس بیشترین آسیب‌ها قرار گرفتند و حالا اگر از اُفت محسوس یادگیری، ترک تحصیل و پیوستن به بازار کار سخن گفته می‌شود منظور دانشآموزان مدارس خاص و غیردولتی نیستند بلکه این بار نیز بیشترین تبعات گریبانگیر دانشآموزان مدارس عادی دولتی است.
به گزارش تسنیم،افت یادگیری که این روزها مسئولان آموزش و پرورش با عنوان «اُفت پنهان» از آن یاد می‌کنند در آینده نه چندان دور، گریبانگیر دانش‌آموزانی خواهد شد که در روزهای آموزش مجازی بیشترین آسیب‌را دیدند یعنی دانشآموزان حاشیه شهرها و مدارس عادی دولتی و نگرانی آنجا دو چندان می‌شود که به اعتراف خود آموزش و پرورش، « اُفت تحصیلی به‌ویژه اُفت تحصیلی پنهان، موضوعی نیست که به سادگی و در جریان گزارش‌های مستمر آتی ارائه شود و توجه مدیران و برنامه‌ریزان را به خود جلب کند؛ بنابراین تغییرات مدیریتی در سطوح مختلف، تمایل مدیران به دفاع از عملکرد خود، فراهم نشدن فرصت‌های مناسب برای اندیشیدن درباره افت تحصیلی، پیش‌آمدها و دغدغه‌های مختلف، ممکن است باعث غفلت و انکار موضوع افت تحصیلی شود.»
اگر نداشتن برنامه مشخص از سوی آموزش و پرورش برای جبران اُفت پنهان را در کنار ناتوانی خانواده‌ها به لحاظ سطح اقتصادی و نداشتن مهارت و امکانات لازم برای جبران ضعف یادگیری قرار دهیم، واقعیت ماجرا عیان‌تر می‌شود و در نهایت مسیر تمام این دانشآموزان که از شرایط و کیفیت آموزشی متفاوتی بهره بردند به رقابت در کنکور برای ورود به دانشگاه‌ها ختم می‌شود.
موبایل دست دوم یا قسطی
اگر چه در ابتدای شیوع کرونا و تا همین اسفند سال گذشته در مراجعه به مدارس، نداشتن موبایل بیشترین مشکل دانشآموزان بود اما با ادامه‌‌دار شدن آموزش مجازی، خانواده‌ها برای جانماندن فرزندانشان از چرخه آموزش به هر طریق ممکن موبایل تهیه کردند، دست دوم یا قسطی.
با این وجود مشکلات به خط پایان نرسیده و همچنان در جریان است، این بار دانشآموزان طبقات ضعیف اقتصادی با ادامه تعطیلی مدارس فرصت مناسبی برای پیوستن به بازار کار یافتند و دانش‌آموزانی که پیش از این، پشت نیمکت‌های مدرسه حاضر بودند، وارد بازار کار شده‌اند.
در این گزارش به سراغ دو مدرسه در پایتخت رفتیم و راوی مشکلاتی شدیم که جنس آنها با روزهای ابتدای کرونا متفاوت است؛ مدارسی که حالا بیش از هر زمان دیگری نیازمند آموزش حضوری برای حمایت از دانش‌آموزانشان هستند و اتفاقاً با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و در قالب گروه‌های 10 تا 11 نفر به خوبی میزبان دانشآموزان در کلاس‌های حضوری هستند.
کار به جای درس
در مسیر جاده امام رضا (ع) به سمت شهرک رضویه، دبیرستان متوسطه اول یاسین قرار دارد، مدرسه‌ای که روزهای نخست بازگشایی را تجربه می‌کند و مدیر آن باور دارد، ارائه آموزش حضوری برای دانشآموزان مدرسه یک ضرورت است.
در این مدرسه دانش‌آموزانی هستند که با تعطیلی آموزش‌حضوری فرصت یافتند، وارد بازار کار شوند و این نگرانی وجود دارد که ادامه تعطیلی‌ها منجر به جدایی کامل آنها از مدرسه و جرقه‌ای برای ترک تحصیل شود.
ابوالفضل دانشآموز پایه هفتم که برای کلاس ریاضی به‌صورت حضوری به همراه برادرش حسین به مدرسه آمده است، با چهره‌ای آفتاب سوخته و کمی هم خسته در ردیف دوم به تنهایی پشت نیمکت کلاس درس نشسته و در نیمکت جلوی او هم برادرش حسین نشسته است؛ وقتی سر صحبت درباره آموزش حضوری باز می‌شود، می‌گوید: کار هم میکنم، جمع‌آوری آشغال و ضایعات! البته شب‌ها درس می‌خوانم اما در آموزش مجازی اصلاً متوجه درس ریاضی نمی‌شوم، مادر و پدرم سواد ندارند که کمک کنند به همین دلیل اگر کلاس‌ها حضوری شود شاید بهتر متوجه درس‌ها شوم.
حسین برادر ابوالفضل که اصرار دارد با او هم صحبت کنم، به همراه برادرش در کار جمع‌آوری ضایعات است و از همان ابتدا با صراحت کامل می‌گوید: آموزش مجازی مسخره‌بازی است! هیچی متوجه نمی‌شوم، کلاس‌ها را حضوری کنند اگر حضوری شود، شاید دیگر سر کار نروم.
دانشآموزان در دسترس نیستند!
آقای کاکاوند دبیر ریاضی دانشآموزان پایه هفتم درباره آسیب‌های این دانشآموزان با ادامه آموزش مجازی و ضرورت حضوری شدن مدارس می‌گوید: «در شهرک رضویه حدود 30 درصد دانشآموزان در آموزش مجازی در دسترس نیستند، حتی حضور خود را اعلام نکرده و پیام‌ها را سین نمی‌کنند یعنی با گوشی پدر یا مادر در شاد عضو شده‌اند اما فعالیت مجازی ندارند و عملاً از دسترس خارج هستند! سال گذشته هم روال اینگونه بود، این گروه از دانشآموزان فقط در امتحانات شرکت کردند و به پایه بالاتر رفتند اما به لحاظ آموزشی بهره‌ای نبرده و مطالب را یاد نگرفتند.
این سبک از آموزش حضوری کارآمد نیست
او بیان می‌کند: در مدرسه دیگری در منطقه کیانشهر هم تدریس میکنم، برخی دانشآموزان در میانه سال تحصیلی، درس خواندن را رها کرده و دو یا سه نفر ترک تحصیل کردند چون بیشتر از کودکان کار هستند؛ آموزش حضوری یک ضرورت است اما شرایط نیز مهم است، در برخی کلاس‌های درس جمعیت دانشآموزان زیاد است اما اگر جمعیت کلاس درس پایین باشد برای دروسی مانند ریاضی، شیمی، فیزیک و زیست حتماً باید آموزش حضوری داشت، اینکه گروه‌بندی کنیم و دانشآموزان در گروه‌های مختلف بیایند هر دانشآموز نهایت در ماه یک بار به مدرسه بیاید، عملاً فایده‌ای ندارد و صرفاً برای این است که گفته شود، مدارس حضوری شد!
تبعات منفی در آینده‌ای نزدیک
اگر قرار است آموزش‌ها حضوری شود مدارس را کامل بازگشایی کنند و اگر برای سلامتی دانشآموزان مضر است همان روش مجازی را ادامه بدهند اما در هر شرایطی برای درسی مانند ریاضی به رفع اشکال حضوری نیاز است، بیشترین ضربه تعطیلی مدارس متوجه یادگیری دانشآموزان است که بعدها تبعات منفی آن را مشاهده خواهیم کرد.»
آنلاین شدن برای کلاس مجازی در محیط کار
علی که در کلاس درس زبان انگلیسی حضور دارد، دانشآموز پایه هفتم است که با مجازی شدن آموزش‌ها به سمت کار کردن هم رفته و همراه پدرش در کارگاه مبل‌سازی کار می‌کند، او درباره درس خواندن و کارکردن می‌گوید: صبح‌ها همراه با پدرم سر کار می‌روم از ساعت 13 تا 16 در کلاس آنلاین هستم و بعد از کلاس مجدد کار را شروع میکنم البته بیشتر مواقع هنگام کار کردن در کلاس آنلاین حضور پیدا میکنم، اصلاً فرصت نمی‌شود درس بخوانم و سال گذشته، امتحانات را به وسیله تقلب قبول شدم! درس ریاضی و زبان انگلیسی را به شیوه مجازی اصلاً متوجه نمی‌شوم، اگر مدرسه باز شود قطعاً بهتر یاد می‌گیرم اما باز هم سر کار می‌روم.
درخواست دانشآموزان برای آموزش حضوری
شاهین دانشآموز افغانستانی است که او هم مانند علی در کلاس زبان انگلیسی حاضر شده و همانند همکلاسی ایرانی خود، کار می‌کند؛ او می‌گوید: همراه پدرم کار دوخت کیف زنانه را انجام می‌دهیم، دو برادر دانشآموز دارم که آنها هم کار می‌کنند؛ از ساعت 8 صبح تا 13.30 کار میکنم و بعد کلاس آنلاین تا ساعت 5 است که از همان محل کار در کلاس درس حاضر می‌شوم، بعد دوباره تا ساعت 10 شب کار میکنم و بعضی مواقع همان جا می‌خوابم، قطعاً درس خواندن بهتر از کار کردن است اما وقتی کار میکنم اصلاً وقت نمی‌کنم درس بخوانم البته اگر مدرسه حضوری شود دیگر سر کار نمی‌روم.
محمد دانشآموز دیگری است که سر کار نمی‌رود اما می‌گوید اگر مدرسه باز نشود می‌خواهم در صافکاری کار کنم البته در آموزش مجازی اصلاً متوجه برخی دروس مانند زبان انگلیسی نمی‌شوم، اگر مدرسه حضوری شود عالی است، اصلاً با ماندن در خانه و درس خواندن آنلاین موافق نیستم.
حضور اختیاری!
آقای خجسته‌فر؛ مدیر مدرسه یاسین با 520 دانشآموز است؛ او درباره ضرورت آموزش حضوری می‌گوید: «چون کلاس‌های درس بالای 36 نفر جمعیت دارد با تقسیم‌بندی دانشآموزان آنها را برای دروس ریاضی، زبان انگلیسی، علوم و عربی به صورت حضوری به مدرسه می‌آوریم اما این حضور کاملاً اختیاری است البته در نظرسنجی که از خانواده‌ها داشتیم 80 درصد موافق آموزش حضوری هستند همچنین حدود 80 درصد دانشآموزان مدرسه واکسن زده‌اند.
او ادامه می‌دهد: 140 دانشآموز اتباع افغانستانی در مدرسه داریم، 20 دانشآموز مدرسه موبایل ندارند که برای تعدادی از آنها با کمک خیران، گوشی خریدیم اما برای باقیمانده، درسنامه تهیه کرده و ارائه می‌دهیم؛ بیشتر دانش‌آموزانی که موبایل ندارند به سر کار می‌روند، تقریباً حدود 100 نفر از دانشآموزان مدرسه کار می‌کنند و امسال 3 یا 4 نفر ترک تحصیل کردند و به بازار کار پیوستند.
بازگشایی مدارس یک ضرورت است چون دانشآموزان به شیوه مجازی متوجه برخی دروس مانند ریاضی نمی‌شوند و با یادگیری ضعیف به پایه تحصیلی بالاتر می‌روند این روند باعث ضربه مهلک به آموزش کشور شده است، شاید برخی معتقد باشند هفته‌ای یک روز آموزش حضوری کافی نیست اما روال اینگونه نخواهند ماند و به تدریج به سمت بازگشایی حرکت می‌کنیم.»
دبستان پسرانه امام حسین (ع) که در مجاورت مدرسه یاسینی قرار داد، مقصد دیگر ما برای تهیه گزارش بود، مدرسه‌ای که به استقبال آموزش حضوری رفته است و دانشآموزان در حیاط مدرسه منتظر ورود به کلاس‌های درس هستند.
دانش‌آموزانی که آموزش مجازی را درک نمی‌کنند
مادری که گوشه حیاط مدرسه بر روی صندلی نشسته و منتظر است تا فرزندش را رهسپار کلاس درس کند، می‌گوید: موافق آموزش حضوری هستم، پسرم در آموزش مجازی اصلاً به توضیحات معلم گوش نمی‌دهد، برای یادگیری درس ریاضی بسیار مشکل دارد و چون دروس دشوار است، خودم هم نمی‌توانم به او آموزش دهم. مشکل دیگر غیبت در کلاس درس مجازی است چون گوشی برای من است بعضی روزها باید برای کار بیرون بروم و گوشی را با خود می‌برم بنابراین فرزندم از کلاس درس جا می‌ماند.
ناتوانی از تامین هزینه‌های ماسک
مادر دیگری که پسرش را به مدرسه آورده است، از مشکلات خرید گوشی برای دو فرزند دانش‌آموزش اینگونه می‌گوید: همسرم فوت کرده و سرپرست خانوار هستم، دو فرزند دانشآموز در کلاس چهارم و هفتم دارم، سال گذشته مجبور به تهیه گوشی شدم به قیمت 4.5 میلیون اما اقساط خریدم ابتدا دو میلیون تومان پرداخت کردم و مابقی قسطی. خودم کار میکنم و به سختی هزینه‌های زندگی را تأمین میکنم البته حالا که قرار است مدارس حضوری شود به فرزندانم گفتم هر روز ماسک را عوض نکنند و از یک ماسک چند روز استفاده کنند چون نمی‌توانم هزینه‌ها را تأمین کنم؛ امیدوارم مدارس را باز کنند تا بچه‌ها در کلاس درس از معلم مطالب را یاد بگیرند، من سواد ندارم و نمی‌توانم مطالب را به فرزندم آموزش دهم و دائم می‌گوید اصلاً متوجه درس ریاضی نمی‌شوم.
دو برادر دوقلو که در کلاس چهارم، اصرار دارند که مدارس باز شود چون بعضی درس‌ها مثل ریاضی و فارسی را اصلاً یاد نمی‌گیرند؛ می‌گویند: هر چه معلم ارسال می‌کند متوجه نمی‌شویم، شاد دائم قطع و وصل می‌شود، اعصابمان را داغون کرده است، برای مشاهده پیام‌ها باید از گروه خارج و مجدد وارد شویم.
آقای آقایی مدیر دبستان پسرانه امام حسین (2) درباره بازگشایی مدارس و ارائه آموزش حضوری می‌گوید: مدرسه در روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه دایر است و حضور دانشآموزان هفته‌ای یک روز و در کلاس‌های 45 دقیقه‌ای است، در هر کلاس 9 تا 10 نفر حضور می‌یابند البته حضور کاملاً اختیاری است و معلم درس نمی‌دهد بلکه صرفاً رفع اشکال است؛ تب‌سنج، مواد ضدعفونی‌کننده و ماسک برای مدرسه تهیه کردیم البته سرانه بهداشتی اختصاص نیافته اما خیرینی هستند که به مدرسه کمک می‌کنند.
او درباره دانش‌آموزانی که به موبایل دسترسی ندارند، می‌گوید: 15 دانشآموز مدرسه موبایل ندارند و سه خیر برای سه نفر از آنها گوشی تهیه کردند اما به بقیه درسنامه ارائه می‌هیم، گفتیم فلش بیاورند و درسنامه‌ها را داخل فلش می‌ریزیم تا ببرند و مطالعه کنند همچنین حدود 20 نفر از دانشآموزان مدرسه جزو کودکان کار هستند.
دیدگاه تان را بنویسید