جهان در مسیر فاجعه اقلیمی حرکت می‌کند/ شکست در گلاسکو در حکم مرگ بشر است

اعتمادآنلاین| نشست جهانی مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد روز گذشته در گلاسکو اسکاتلند آغاز به کار کرد. این نشست در حالی برگزار می‌شود که رهبران گروه بیست طی روزهای اخیر در ایتالیا گرد هم آمده بودند و نتوانستند به توافقی در خصوص میزان کاهش دی‌اکسیدکربن، تا ضرب‌الاجل سال 2050 برسند.

به گزارش روزنامه اعتماد، رهبران بیست اقتصاد بزرگ دنیا در عوض تنها به اهمیت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای اذعان کردند و در عین حال هیچ جدول زمانی برای دستیابی به این هدف تعیین نکردند. در واقع هنوز مشخص نیست که کشورهای جهان درباره کاهش گازهای گلخانه‌ای و به خصوص گاز متان که به مراتب خطرناک‌تر از دی‌اکسیدکربن است، چه سیاستی را باید در پیش بگیرند.

به گزارش نیویورک‌تایمز، ‌روز گذشته آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد با سخنرانی خود نشست گلاسکو را افتتاح کرد. او در سخنانش به‌ شدت از ناتوانی جهان در متحد شدن علیه تغییرات آب‌و‌هوایی انتقاد کرد.

دبیر کل سازمان ملل متحد با بیان اینکه جهان در مسیر فاجعه اقلیمی حرکت می‌کند، هشدار داد که شکست اجلاس پیش رو گزینه نیست بلکه حکم مرگ بشر است. وی سپس عنوان کرد کشورهای عضو گروه 20 که دو روز گذشته در شهر رم ایتالیا گردهم آمده بودند 80 درصد از کل دی‌اکسید‌کربن جهان را تولید می‌کنند و در این زمینه مسوولیت بیشتری دارند.

دبیر کل سازمان ملل متحد بر همین اساس خواستار تشکیل سالانه اجلاس آب‌وهوایی شد تا تعهدات جدید مقابله با تغییرات اقلیمی مرور شود. اجلاس بین‌المللی آب‌وهوایی هر پنج سال یک‌بار برگزار می‌شود. وی با بیان اینکه تغییرات آب‌وهوایی در صدر فهرست نگرانی مردم در سراسر جهان قرار دارد، افزود: باید به این نگرانی‌ها گوش فرا دهیم و اقدام کنیم. من از جانب این نسل و نسل آینده از شما می‌خواهم همبستگی را انتخاب کنید، از آینده خود محافظت کنید و بشریت را نجات دهید. بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس که یکی از سخنرانان این نشست بود تغییرات آب‌وهوایی را به بمبی تشبیه کرد که هر لحظه امکان انفجار آن وجود دارد. او از کشورهای جهان خواست چالشی را که پیش پای همه جهانیان قرار گرفته به رسمیت بشناسند. جانسون گفت: «آنچه غم‌انگیز است این است که تغییرات آب‌وهوایی فیلم سینمایی نیست و آخرالزمان به واسطه وقوع تغییرات آب‌وهوایی یک واقعیت است.

بشریت تاکنون تغییرات آب‌وهوایی را بازیچه انگاشته و وقتش را تلف کرده است. حالا تنها یک دقیقه به پایان دنیا زمان باقی است و ما باید همین حالا دست به اقدام بزنیم.» آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل نیز در سخنانی با تاکید بر ضرورت استفاده از زمان از رهبران بیش از 120 کشور جهان خواست در اسرع وقت میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای کشورهای‌شان را کاهش دهند. گوترش تصریح کرد که گرم‌شدن کره زمین همین حالا هم با سنجش آب اقیانوس‌ها و آب شدن یخ‌های کوه‌ها قابل مشاهده است. گوترش گفت: «سطح آب دریاها از سی سال پیش تاکنون دو برابر افزایش یافته است.» تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دمای آب اقیانوس‌ها گرم‌تر شده است.

بخش‌هایی از جنگ‌های بارانی آمازون بیش از آنکه دی‌اکسید‌کربن را جذب کنند، در حال انتشار آن هستند و در یک دهه گذشته حدود 4 میلیارد نفر از جمعیت کره زمین به واسطه رخدادهای ناشی از تغییرات آب‌وهوایی آسیب دیده‌اند. گوترش تاکید کرد: «دیگر سوزاندن و حفاری کردن و معدن‌کاوی بس است. ما با این کارها گور خودمان را حفر می‌کنیم.» کنفرانس گلاسکو با هدف متقاعد کردن کشورها به همکاری برای جلوگیری از افزایش دمای کره زمین برگزار شده است. هدف این است که به همکاری همه کشورهای جهان دمای کره زمین بیش از یک و نیم درجه سانتی‌گراد بالاتر نرود. گوترش بر این ایده تاکید کرد که بشریت در حال پیشرفت سرابی بیش نیست. او از همه کشورها خواست هر سال در این نشست شرکت کنند و اهداف آب‌وهوایی خود را مرور کنند و ببینند که آیا آنها را محقق کرده‌اند یا خیر.

به رغم همه تاکیدات بر لزوم اتحاد علیه تغییرات آب‌و‌هوایی هنوز برخی کشورها با اقدامات پیشنهادشده از سوی سازمان ملل متحد موافق نیستند. علاوه بر این، غیبت رهبران برخی کشورها نظیر چین و روسیه در این نشست، سایه شک و تردید را بر ایده شکل‌گیری جهانی متحد علیه تغییرات آب‌وهوایی گسترده است. جو بایدن که روز گذشته برای شرکت در نشست گلاسکو از ایتالیا عازم اسکاتلند شد، طی ماه‌های اخیر به‌شدت از سیاست‌های روسیه و چین در زمینه مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی انتقاد کرده است. چین که بزرگ‌ترین تولید‌کننده گازهای گلخانه‌ای در جهان است هدف جدیدی در خصوص انتشار این گازها اعلام کرد که چندان با هدفی که شش سال پیش تعیین کرده بود، قابل تمییز نیست.

امریکا نیز که به لحاظ تاریخی یکی از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان گازهای گلخانه‌ای بوده است نیز اهداف بلندپروازانه‌ای تعیین کرده که البته هنوز نتوانسته برای دستیابی به آن قوانین مورد نیاز را تصویب کند. کشورهایی نظیر استرالیا، هند و روسیه نیز هنوز به تعهدات خود در خصوص کاهش گازهای گلخانه‌ای عمل نکرده‌اند. در عین حال برخی کشورهای ثروتمند منابع مالی جمع‌آوری کرده‌اند تا بتوان با استفاده از آنها به برخی کشورهایی که توسط تغییرات آب‌و‌هوایی آسیب دیده‌اند کمک کرد. هر چند خود این کشورها برای توقف این آسیب‌ها هیچ ابتکار عملی به خرج نداده‌اند. رجب طیب اردوغان نیز در این نشست شرکت نکرده است. سخنگوی دولت ترکیه اعلام کرده پس از اختلاف‌نظر با برگزار‌کنندگان نشست درباره تدابیر امنیتی و تعداد اتومبیل‌هایی که هیات ترکیه‌ای در گلاسکو به آن نیاز دارد و تامین نشدن نظر ترکیه، اردوغان از شرکت در این نشست انصراف داده و از ایتالیا به ترکیه بازگشت.

در این نشست، ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه و ژاییر بولسونارو، رییس‌جمهوری برزیل نیز حضور ندارند. روسیه یکی از بزرگ‌ترین کشورهای آلوده‌کننده جهان است و ژاییر بولسونارو، رییس‌جمهوری برزیل نیز متهم است که به قطع گسترده درخت‌های جنگل‌های آمازون مجاز شمرده است. هیچ‌کدام از این دو در این نشست حضور ندارند.

جنیفر مورگان، مدیر اجرایی سازمان «صلح سبز» در این زمینه گفته است: «اگر نشست گروه بیست، مقدمه‌ای برای کنفرانس اقلیمی سازمان ملل در گلاسکو بود، رهبران جهان این فرصت را از دست دادند.» او در ادامه با اشاره به آمادگی بسیاری از فعالان برای برگزاری تظاهرات گفت: «اقدامات لازم در خصوص بحران اقلیمی و همه‌گیری کووید - 19 را بر آنها تحمیل خواهیم کرد».

در همین حال، همزمان با برگزاری کنفرانس تغییرات اقلیمی در گلاسکو، هزاران نفر از معترضان و فعالان محیط زیست، در محل برگزاری این نشست و نیز شهرهای دیگر جهان از جمله لندن، لاهه و رم، دست به تجمع زدند تا اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های دولت‌ها جهت مقابله با گرمایش زمین و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، نشان دهند. گرتا تونبرگ فعال سوئدی محیط زیست نیز ازجمله شرکت‌کنندگان در کنفرانس گلاسکو است که پیش از حضور در این نشست، در تجمعی اعتراضی در لندن شرکت کرده بود. فعالان و کنشگران محیط زیست، خواستار آن هستند که رهبران کشورهای جهان، اقداماتی ضروری و جدی را برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و مقابله با بحران تغییرات اقلیمی، اتخاذ کنند. گروه‌های مختلف زیست‌محیطی، حقوق بشری، سیاسی و اجتماعی قرار است در روزهای آینده در گلاسکو تظاهرات کنند. انتظار می‌رود که در این حرکت اعتراضی بالغ بر 150 هزار نفر شرکت کنند.

پلیس انگلیس اعلام کرده که برای دستگیری 300 نفر در روز آمادگی دارد اما هشدار داده که اگر آمارها از این میزان تجاوز کند، زندان‌ها گنجایش نخواهند داشت. گفته می‌شود تمهیدات امنیتی پلیس انگلیس برای تامین امنیت نشست گلاسکو حتی از تدابیر امنیتی المپیک لندن نیز بزرگ‌تر و پیچیده‌تر است. بیش از 10 هزار افسر پلیس از سراسر انگلیس در گلاسکو بسیج شده‌اند تا حفاظت از این اجلاس بین‌المللی را طی 3 هفته آینده تامین کنند. پلیس یک حصار فلزی اطراف ساختمان کنفرانس در کرانه شمالی رود کلاید نصب کرده تا از اخلال در نظم اجلاس جلوگیری کند. این نهاد امنیتی همچنین به تسلیحات پیشرفته‌ای مجهز است که می‌تواند پرواز پهپادهای مزاحم را مختل و زمینگیر کند.