اعلام عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو از سوی واشینگتن حتی تا سال آینده میلادی هم دور از ذهن است

سیدجلال ساداتیان تحلیلگر مسائل بین‌الملل در تشریح ابعاد دیدار احتمالی بایدن و بن‌سلمان در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ اظهار کرد: بدون شک انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا برای جو بایدن و حزب دموکرات از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و دموکرات‌ها تمام تلاش خود را انجام خواهند داد تا به‌رغم مغلوب شدن در انتخابات میان دوره‌ای، بتوانند ریاست‌جمهوری را به نفع خود حفظ کنند.

به گزارش ایلنا بخش هایی از گفت و گوی ساداتیان را در ادامه می خوانید:

 

• برای محقق شدن این امر آنها سعی می‌کنند تلاش‌های خود را برجسته کنند و در نهایت بتوانند آرای بالایی از مردم کسب کنند اما در این میان نه تنها دموکرات‌ها بلکه رقبای آنها در حزب جمهوری‌خواه هم به دنبال جلب نفوذ و توان لابی یهودی آیپک هستند.
• در زمان انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده که باراک اوباما پیروز میدان شد او به نوعی جلب نظر لابی مذکور را در دستور کار خود قرار داد و پس از آن در اواخر ریاست جمهوری شاهد تقابل علنی او با نتانیاهو بودیم.
• در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ او در بالاترین حد به حمایت از اسرائیل و نتانیاهو پرداخت و حالا هم در زمان جو بایدن علیرغم تضادهایی که میان وی با تل‌آویو وجود دارد، سعی دارد که حمایت لابی یهود از سوی دموکرات‌ها برای انتخابات سال آینده را جلب کند.
• بایدن به صورت علنی می‌خواهد حمایت اسرائیل را برای انتخابات ریاست جمهوری کسب کند و در این بین یکی از پرونده‌هایی که کاخ سفید می‌تواند از آن برای تامین منافع خود استفاده کند، بحث عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی است. بر همین اساس باید متوجه باشیم که در سوی دیگر این سناریو محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان قرار دارد. او در زمانی که به روی کار آمد و وارد دنیای سیاست شد اقدامات خود را بسیار طوفانی آغاز کرد و عملاً یک برنامه‌ریزی تهاجمی را در دستور کار قرار داد. به عنوان نمونه بسیاری از شاهزاده‌ها توسط عوامل او بازداشت و سرمایه آنها مصادره شد و حتی کار به تقابل میان وی و جناح سنتی عربستان کشیده شد.
• در ادامه این روند بن سلمان وارد تعامل با روسیه شد و در اینجا بود که ایالات متحده احساس خطر کرده و به نوعی آرام آرام حضور خود در منطقه را به گونه‌ای دیگر مهندسی کرد. با این تفاسیر حالا برخی از منابع آمریکایی اعلام کردند که احتمال دارد ولیعهد عربستان و رئیس جمهور ایالات متحده در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ که در هند برگزار می‌شود با یکدیگر دیدار کنند.
• اینکه محور این دیدارها چگونه خواهد بود مشخص نیست اما بر اساس داده‌های کنونی مهمترین محور دیدار دو طرف با یکدیگر، مسأله عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو خواهد بود.
• در این میان باید متوجه باشیم که عربستان و اسرائیل از حیث امنیتی با یکدیگر روابط پنهان دارند اما حالا تیم بایدن از یک سو و از سوی دیگر کابینه نتانیاهو در اسرائیل نیاز به آن دارند که روابط عربستان با اسرائیل عمیق‌تر و علنی شود.
• اینکه تا چه حد بایدن می‌تواند در دیدار احتمالی خود با بن سلمان، او و مقامات ریاض را به سمت اسرائیل و عادی‌سازی با آن جهت‌دهی کند مشخص نیست؛ چراکه عربستان عملاً و اساساً به دلیل هدایت جهان عرب و جایگاهی که در میان کشورهای اسلامی دارد، به این زودی و به صورت علنی نمی‌تواند روابط خود با اسرائیل را عادی اعلام کند.
• بنابراین معتقدم مسائل دیگری مانند پرونده ایران و یمن به انضمام مسائل منطقه‌ای مربوط به عراق، لبنان و سوریه هم میتواند در دیدار احتمالی بایدن و بن سلمان مورد اشاره قرار بگیرد. در محور دیگر بایدن سعی می‌کند در یک سو تهدید ایران برای منطقه را برجسته‌سازی کند و همچنین به موازات این روند سعی می‌کند علیه پکن و روسیه تاخت و تاز کند و در این مسیر یک توازن به نفع خود را به وجود بیاورد.
• این در حالیست که نگرانی‌ها در تل‌آویو بر سر درخواست عربستان مبنی بر شروع فعالیت هسته‌ای هم یکی از موضوعاتی است که به مانع جدی عادی‌سازی روابط میان تل‌آویو و ریاض تبدیل شده است.
• بر همین اساس فکر می‌کنم اگر قرار باشد نتیجه‌ای از دیدار احتمالی ولیعهد سعودی با بایدن بیرون بیاید در نهایت احتمال دارد رابطه پنهان ریاض و تل‌آویو تقویت شود، ولی اعلام عادی‌سازی روابط میان این دو آن هم از سوی ایالات متحده حتی تا سال آینده میلادی هم دور از ذهن است.