دوبلین در پسابرجام نگاه جدیدی به تهران دارد

اعتمادآنلاین- جواد کچوییان که در آخرین ماه‌های سال ٩٢ کلیددار سفارتخانه ایران در دوبلین شده در گفت‌وگو با «اعتماد» به تشریح مناسبات میان ایران و ایرلند می‌پردازد. سفیر ایران در ایرلند در این گفت‌وگو مهم‌ترین عرصه همکاری‌های تهران و دوبلین در سال جاری را در زمینه خدمات لیزینگ هواپیما، فناوری اطلاعات و دانش فنی پیشرفته ترکیبات مواد اولیه فرآورده‌های غذایی - لبنی، تولیدات محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی و همکاری‌های علمی و آموزشی می‌داند و معتقد است که با توجه به ابراز تمایل مقامات ایرلندی برای بازگشایی سفارت در تهران قطعا تحقق این امر بر روند رو به گسترش مناسبات و همکاری‌های دو کشور تاثیر بسزایی خواهد داشت. مشروح این گفت‌وگو در ادامه می‌آید.

چندی پیش وزیر امور خارجه ایرلند از علاقه‌مندی کشورش برای بازگشایی سفارتخانه خود در تهران خبر داد. چه مسائلی موجب شده است تا دوبلین درصدد احیا و توسعه روابط خویش با تهران باشد؟

سیاست خارجی دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تعامل سازنده با جهان بر اساس احترام متقابل و منافع مشترک و اعمال دیپلماسی فعال، هوشمند و هدفمند که تبلور آن را در توافق هسته‌ای و گسترش مناسبات با کشورهای جهان شاهد هستیم، موجب ارتقای جایگاه کشورمان در عرصه جهانی و بین‌المللی شده است. در همین راستا روابط جمهوری اسلامی ایران و ایرلند طی یک سال گذشته و مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای در ابعاد مختلف از روند مناسبی برخوردار بوده است و حسب تعاملات صورت گرفته میان دو کشور، تبادل هیات‌های پارلمانی، سیاسی، تجاری و اقتصادی را شاهد بوده‌ایم. دیدار رییس پارلمان ایرلند از کشورمان و دیدار متقابل رییس محترم مجلس شورای اسلامی از ایرلند (خرداد ۹۴) شاخص تحولی بارز در تعاملات دو کشور بود که دیدارها و گفت‌وگوهای صورت گرفته در سطوح عالی، میان رییس پارلمان ایرلند و رییس محترم جمهوری و نیز ملاقات رییس مجلس شورای اسلامی با نخست وزیر ایرلند، حاکی از وجود اراده مثبت برای پیشبرد مناسبات در زمینه‌های مورد علاقه بوده است. همچنین برگزاری «مشورت‌های سیاسی دوجانبه» در سطح معاونان وزارت امور خارجه دو کشور و نیز دیدار متقابل رییس و اعضای گروه دوستی پارلمانی از تهران و دوبلین و سفرهای متقابل هیات‌های اقتصادی و تجاری طرفین تاییدکننده علائمی از اراده متقابل برای ایجاد تغییر و تحول در مناسبات همه‌جانبه دو کشور محسوب می‌شود. در همین راستا آقای چارلی فلانگن وزیر امور خارجه و تجارت این کشور نیز اعلام کرد که موضوع بازگشایی سفارت ایرلند در تهران در دستورکار این کشور قرار گرفته است. با توجه به ابراز تمایل مقامات ایرلندی برای بازگشایی سفارت در تهران قطعا تحقق این امر بر روند رو به گسترش مناسبات و همکاری‌های دو کشور تاثیر بسزایی خواهد داشت.

تا چه اندازه بازگشایی سفارتخانه انگلیس در تهران و بهبود و گسترش روابط ایران و اتحادیه اروپایی، موجب شده است تا ایرلندی‌ها بخواهند سفارتخانه‌شان را در ایران احیا کنند؟

مقامات سیاسی و پارلمانی ایرلند بارها و صراحتا اعلام داشته‌اند که تعطیلی سفارت ایرلند در تهران در سال ۲۰۱۱ یک موضوع سیاسی نبوده و این تعطیلی صرفا جنبه صرفه‌جویی در شرایط سخت اقتصادی آن کشور داشته و لذا این تعطیلی یا بازگشایی مجدد را غیرسیاسی می‌دانند. از سوی دیگر موقعیت و جایگاه کنونی کشورمان در نظام بین‌الملل شامل توانمندی‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه پس از توافق هسته‌ای و دوره پساتحریم موجب شده است تا ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و فناوری و کاربرد آنها در روابط دوجانبه ایران و ایرلند نیز مورد توجه قرار گیرد. در همین راستا روابط تجاری ایران و ایرلند در سال ٢٠١٥ با ٦٥ درصد افزایش نسبت به سال پیش از آن به ٧٨ میلیون یورو رسیده است که از این میزان ٥/٧٦ میلیون یورو سهم صادرات ایرلند به ایران و ٥/١ میلیون یورو واردات ایرلند از کشورمان بوده است. مهم‌ترین صادرات ایرلند به کشورمان را به ترتیب تجهیزات و کالاهای پزشکی و دارویی، اسانس و عطریات و لوازم آرایشی، مواد غذایی و مواد اولیه نوشابه‌های گازدار، مواد شیمیایی، ماشین آلات، تجهیزات و قطعات صنعتی و همچنین ابزارهای تخصصی کنترلی و علمی تشکیل می‌دهد. واردات ایرلند از ایران را نیز عمدتا میوه، سبزیجات و خشکبار تشکیل داده است. مهم‌ترین عرصه همکاری‌های دو کشور در سال جاری در زمینه خدمات لیزینگ هواپیما، تکنولوژی IT و دانش فنی پیشرفته ترکیبات مواد اولیه فرآورده‌های غذایی - لبنی، تولیدات محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی و همچنین در زمینه تبادل دانشجو و استفاده از دوره‌های آموزشی زبان و تخصصی حسابداری- مالی است. شایان ذکر است که علاوه بر سفر هیات هوانوردی ایرلند متشکل از مقامات هواپیمایی و شرکت‌های بزرگ خدمات لیزینگ این کشور، سفرهای مستقل دیگری نیز از سوی شرکت‌های لیزینگ و خدمات فرودگاهی برای گفت‌وگو با شرکت‌های هواپیمایی ایرانی صورت گرفته یا در حال انجام است. گشایش خط پروازی مستقیم از تهران به مقصد امریکای شمالی از طریق فرودگاه شانون این کشور نیز یکی دیگر از زمینه‌های مهم همکاری است که در صورت تحقق، می‌تواند زمینه‌ساز تردد بیشتر ایرانی‌ها و ایرلندی‌ها و افزایش تعاملات در زمینه گردشگری و تجاری دو کشور شود.

چه اقدامات عملی دیپلماتیکی برای بازگشایی سفارتخانه ایرلند در تهران توسط دولت این کشور صورت گرفته است؟

مقامات سیاسی و اقتصادی ایرلند تصریح دارند که توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری فیمابین دو کشور مستلزم استقرار مجدد سفارت در تهران است و لذا تلاش دارند که اقدامات لازم را معمول دارند. مدیران شرکت‌های ایرلندی که اخیرا در سطح قابل توجهی به کشورمان سفر کرده‌اند نیز تاکید بر بازگشایی سفارت کشورشان در تهران دارند. اصولا توسعه مناسبات در ابعاد مختلف سیاسی دوجانبه و بین‌المللی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی با همکاری، هماهنگی و مدیریت سفارتخانه‌ها انجام می‌گیرد و در همین راستا ایرلند نیز علاقه‌مند به استقرار مجدد سفارت در تهران برای پیشبرد اهداف فوق است.

مناسبات تجاری و همکاری‌های اقتصادی ایران و ایرلند هم‌اینک در چه سطحی قرار دارد؟

همان طور که پیش‌تر عرض شد میزان تجارت دوجانبه ایران و ایرلند در سال گذشته ٧٨ میلیون یورو بوده که البته بسیار کمتر از ظرفیت‌های موجود در دو کشور است. در زمینه همکاری‌های اقتصادی و تجاری با توجه به اجرایی شدن برجام تحول بزرگی در همکاری‌های دوجانبه و سفر هیات‌های اقتصادی و تجاری ایرلندی به ایران روی داده است به طوری که در دو ماه اخیر شاهد سفر پنج هیات و گروه مختلف ایرلندی به کشورمان بوده‌ایم که در راس آن سفر هیات تجاری ایرلند به ریاست دبیرکل وزارت کشاورزی، متشکل از روسای ٢٠ شرکت فعال در بخش صنایع فرآورده‌های لبنی، تجهیزات کشاورزی و دامپروری و صنایع تبدیلی مواد غذایی به همراه چهار خبرنگار به ایران قرار دارد. حوزه‌های مربوط به هیات‌های دیگر شامل تجهیزات پزشکی بیمارستانی و دارویی، خدمات تکنولوژیک شبکه تلفن‌های همراه و IT و دوره‌های آموزشی بانکداری بوده است. همچنین در حال امکان‌سنجی اعزام نیروی کار ماهر در بخش خدمات گردشگری به ایرلند هستیم.

ایرلندی‌ها در توسعه مناسبات تجاری و همکاری‌های اقتصادی با ایران علاقه‌مند به حضور و سرمایه‌گذاری در کدام بخش‌ها هستند؟

علاقه‌مندی ایرلندی‌ها به حضور و سرمایه‌گذاری در بخش‌های صنایع دامی و لبنی، مواد غذایی، صنایع دارویی و پزشکی، خدمات هواپیمایی از جمله فروش و لیزینگ هواپیما، خدمات مالی مربوط به سیستم بانکی، تکنولوژی IT و تلفن همراه، ایجاد نیروگاه‌های خورشیدی، تامین تجهیزات مربوط به نفت فلات قاره است. حسب خبر منتشره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت کشورمان، در سال گذشته ایرلند جزو ١٧ کشور خارجی سرمایه‌گذار در ایران بوده است.

آیا بانک‌های ایرلندی برای ارایه خدمات مالی و اعتباری با بانک‌های ایرانی ابراز علاقه‌مندی کرده‌اند؟

یکی از موانع موجود بر سر راه گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای غربی، احتیاط بی‌مورد برخی بانک‌های بزرگ اروپایی است. برخی از بانک‌های ایرلندی که اکثر سهام آنان متعلق به بانک‌های بزرگ امریکایی است نیز از این قاعده مستثنی نیستند. هر چند روند همکاری‌های بانکی دو کشور رو به پیشرفت است؛ برای نمونه بودجه سه ماهه چهارم سال ٩٤ این نمایندگی از طریق سوییفت انجام و به حساب سفارت نزد بانک دولتی ایرلند AIB واریز شد.

نگاه ایرلند به ایران پسابرجام در خاورمیانه و نقش منطقه‌ای ایران چگونه است؟

ایران با داشتن موقعیت ممتاز جغرافیایی و استراتژیک و به عنوان یک قدرت موازنه‌گر و لنگرگاه ثبات در منطقه خاورمیانه نقش بسیار مهمی در حفظ و گسترش صلح و امنیت در این منطقه پر آشوب دارد. مقامات و شخصیت‌های سیاسی ایرلند بارها از ایران به عنوان مهم‌ترین کشور با ثبات و تاثیرگذار درمنطقه یاد کرده‌اند. استقبال وزیر امور خارجه ایرلند از توافق هسته‌ای ایران با کشورهای گروه ١+٥ و ابراز تمایل برای بازگشایی سفارت‌شان در تهران حاکی از نگاه جدید این کشور به ایران است. علاوه بر آن اخیر آقای مایکل دی هیگینز رییس‌جمهور این کشور طی سخنان مهمی در جمع اساتید، هنرمندان و دیپلمات‌های مقیم ایرلند بر اهمیت فرهنگ و تمدن کشورمان تاکید کرد و گفت: هنرمندان ایرانی همواره دارای سطح بالایی از توانایی در انواع هنرهای نقاشی، خطاطی، نگارگری، تذهیب و طلاکوبی بوده و ایرانیان مسلمان در شعر و ادبیات، فلسفه و سایر علوم نیز سرآمد بوده‌اند.