5 هزار نفر از صف اعدام خارج می‌شوند/ کدام مجرمان از اعدام نجات پیدا می‌کنند؟

اعتمادآنلاین| ایرانی یکی از کشورهایی است که در زمینه اعدام مجرمان در رتبه‌های بالای جدول جهانی قرار دارد و این موضوع باعث فشارهای بین المللی زیادی بر مسئولان کشور شده است. از طرفی تعداد زیادی از اعدامی‌ها در ایران کسانی هستند که جرمشان به حمل، توزیع، فروش و تولید مواد مخدر بر می‌گردد. این موضوع در کنار نظر برخی از کارشناسان درباره اینکه مجازات اعدام در صورت تکرار و در برگیری زیاد می‌تواند اثربخشی‌اش را از دست بدهد، باعث شد که طرح کاهش مجازات اعدام در مجلس نهم کلید بخورد اما از همان ابتدا تا دیروز که در نهایت رئیس قوه قضاییه بخشنامه اصلاح مجازات برخی از محکومان به اعدام را صادر کرد، همواره مخالفان خودش را داشت.

با این وجود طبق بخش نامه‌ای که آیت الله صادق لاریجانی به دستگاه‌های زیر مجموعه قوه قضاییه ابلاغ کرد گروه زیادی از محکومان به اعدام که جرمشان به مواد مخدر مربوط بوده است از اعدام نجات پیدا می‌کنند. طبق آمارهایی که قبلاً اعلام شده در حال حاضر 5 هزار نفر در صف بررسی مجدد پرونده‌شان هستند و احتمالاً از اعدام نجات پیدا می‌کنند. موضوعی که باید به آن توجه کرد و از دیروز در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی و حتی سایت‌های خبری مغفول مانده این است که شرط و شروط قوه قضاییه برای محکومان به اعدام سر جای خودش باقی است و بخشنامه‌ای که رئیس قوه قضاییه ابلاغ کرده نشان می‌دهد که محکومان در شرایطی خارج از زیر تیغ اعدام بیرون می‌آیند یا بهتر است بگوییم تغییری در حکم برخی از متهمان که در پرونده‌شان خط قرمزهای اعلام شده در بخش نامه جدید دیده شود، ایجاد نمی‌شود. این مواد از قرار زیر است:

- کسانی که حین ارتکاب جرم اقدام به درگیری مسلحانه کرده باشند، فارق از اینکه این درگیری منجر به صدمه دیدن کسی شده باشد یا نه، مشمول قانون جدید نمی‌شوند.

- دسته دومی که اگر حکم اعدام گرفته باشند، حکمشان سر جای خودش باقی خواهد ماند کسانی هستند که به نحوی با باندهای بین المللی تولید و قاچاق مواد مخدر همکاری کرده باشند.

- دسته دیگری هم هستند که در پرونده‌شان تجدید نظر نمی‌شود، آن‌هایی که هزینه‌های مالی باندهای بین الملی را پرداخت کرده باشند. در واقع برای این دسته در هر شرایطی اعدام در نظر گرفته شده است.

- بخش دیگری از بخشنامه جدید قوه قضاییه نشان می‌دهد که یکی از خط قرمزهای این قوه سوءاستفاده از افرادی است که توانایی تصمیم گیری برای خودشان ندارند یعنی کسانی که از افراد زیر 18 ستال یا مبتلاها به معلولیت‌های ذهنی برای حمل و توزیع مواد مخدر و روانگردان استفاده کرده باشند به هر حال اعدام می‌شوند.

- افرادی که به دلیل تولید یا توزیع بیشتر از ۵۰ کیلوگرم موادمخدر سنتی یا بیش از دو کیلوگرم هرویین یا ۳ کیلوگرم متامفتامین (شیشه) محکوم شوند، حکم اعدامشان تغییری نخواهد کرد مقدار این مواد در قانون قبلی، ۵ کیلوگرم موادمخدر سنتی و ۳۰ گرم موادمخدر صنعتی مانند شیشه بود.

اگر در بخشنامه جدید قوه قضاییه دقیق شویم می‌بینیم که اگرچه سایه اعدام از سر عده زیادی از محکومان و متهمان کنار رفته است اما قرار نیست قانون به آنها آسان بگیرد. در این بخش نامه آمده که حمل کننده‌ها و خرده فروشان مواد مخدری که از اعدام جان سال به در ببرند به حبس‌های طولانی مدت محکوم می‌شوند، حبس‌هایی مشمول هیچ عفوی نمی‌شوند و محکومان بسیار کمتر از سایرین می‌توانند از امکان رفتن به مرخصی استفاده کنند.

نکته دیگری که در مورد این بخش نامه باید به آن توجه کرد این است که عطف به ما سبق می‌شود و تمام کسانی که قبلاً حکم اعدام گرفته‌اند می‌توانند برای تجدید نظر در حکمشان درخواست کنند، حتی اگر خودشان هم درخواستی در این زمینه نداشته باشند مسئولان موظف به بررسی مجدد پرونده آنها هستند.