فرهنگ، بچه نامادری است

اعتمادآنلاین| هرچند معمولا نهادهای دولتی و حتی جشنواره‌هایی که از سوی بخش دولتی برگزار می‌شوند، تمایلی به اعلام رقم بودجه یا فهرست هزینه‌های خود ندارند، با این حال هرازگاهی تلاش‌هایی صورت می‌گیرد تا لیست‌هایی در اختیار رسانه‌ها قرار بگیرد و در پی آن این شک و شبهه همیشگی که در نزد افکار عمومی وجود دارد، کمرنگ شود.

با این حال حتی انتشار همین اخبار و اعلام فهرست هزینه نهادهای گوناگون هم توفیق چندانی در جذب اعتماد مردم ندارد چراکه بسیاری از مخاطبان، این آمار و ارقام را باور ندارند و تصورشان بر این است که این آمار تنها بخشی از واقعیت است و هرگز تمام آن نیست. این وضعیت از دو جهت حایز اهمیت است؛ اول اینکه مردم به نهادهای دولتی اعتماد ندارند و دیگر اینکه بی‌طرفی رسانه‌های داخلی را نیز باور ندارند و همه اینها سبب می‌شود تا این آمار و ارقام را چندان جدی تلقی نکنند.

در هر حال به تازگی آماری رسمی از سایت وزارت اقتصاد و دارایی منتشر شده است که دربردارنده آمار هزینه‌های مربوط به چندین نهاد دولتی در فروردین ماه امسال است.

این فهرست از سوی سایت اعتمادآنلاین به صورت اینوگرافی منتشر شده است. حتی اگر خوش‌بین باشیم و تصور کنیم که این آمار مورد پذیرش مخاطبان قرار می‌گیرد، باز هم این نکته برای هزارمین بار به چشم می‌آید که واقعا چه نیازی به این همه هزینه بیهوده؟! آن هم در کشوری که مدام درگیر نوسانات ارزی است و وضعیت اقتصادی متلاطمی دارد.

دیگر موضوع جالب در این آمار، فهرستی از نهادهای پژوهشی است، در کشوری که همواره از فقر پژوهش داد سخن می‌رانیم، وجود این همه نهاد پژوهشی جالب توجه است. آن هم نهادهایی که همه دولتی یا زیرنظر دولت هستند و جالب‌تر اینکه حتی اگر نیمی از این نهادها کارایی داشتند، وضعیت پژوهش در کشور ما اینچنین اسفبار نبود. اگر هم حوزه تحقیق و پژوهش دلسوزانی دارد، بهتر آن است که این هزینه‌ها به جای تزریق به بخش دولتی، در اختیار پژوهشگرانی قرار بگیرد که واقعا دغدغه‌مند هستند و نگاه کارمندی به این مقوله ندارند.

در هر حال اگر نگاهی گذرا به آمار منتشر شده بیندازیم، به سرعت متوجه می‌شویم که در بخش‌های فرهنگی همچنان شاهد نوعی بی‌عدالتی هستیم و این بخش‌ها کمترین هزینه‌ها را دارند. سازمان صدا و سیما که در سال‌های اخیر با کمبود شدید بودجه روبه‌رو بوده اما همچنان با ساخت یکسری برنامه‌های کم‌مایه، همان بودجه اندک را هم به بدترین شکل ممکن هزینه می‌کند، در فروردین امسال هزینه‌ای برابر با 110 میلیارد تومان داشته است که بالاترین رقم را در این لیست شامل می‌شود.

در شرایطی که کل هزینه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همه مراکز زیر پوشش 21 میلیارد تومان بوده است، مرکز خدمات حوزه علمیه 60 میلیارد تومان هزینه داشته است که تقریبا سه برابر هزینه‌های وزارت فرهنگ است و جالب‌تر اینکه شواری عالی حوزه‌های علمیه نیز هزینه‌ای برابر با 23 میلیارد تومان داشته است. جامعه‌المصطفی العالمیه نیز 8 میلیارد تومان هزینه داشته و دفتر تبلیغات اسلامی قم نیز 9 میلیارد تومان.

نهاد کتابخانه‌های کشور که در این مدت تعداد قابل توجهی از آثار ناشران را برای ارسال به کتابخانه‌های سراسر کشور خریداری کرده است، نیز همین میزان هزینه (9 میلیارد تومان) را داشته است. در وضعیتی که سازمان تبلیغات اسلامی 7 میلیارد تومان هزینه داشته است، کتابخانه ملی 5 میلیارد، خبرگزاری ایرنا 4 و سازمان سینمایی 3 میلیارد تومان هزینه داشته‌اند. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی 2 میلیارد تومان هزینه داشته است.

در این بین حتی اگر نگاه فمینیستی نداشته باشیم، باز هم از آمار غم‌انگیزی که برای هزینه‌های شورای اجتماعی- فرهنگی زنان اعلام شده، دردمان می‌آید چراکه هزینه‌ای که برای این شورا در نظر گرفته شده، 27 میلیون تومان است که برای نیمی از جامعه 80 میلیونی ایران عجیب و اندوهناک است.

منبع: روزنامه اعتماد