روزنامه‌های سال 48 درباره سفر به ماه چه نوشتند؟

اعتمادآنلاین| تیرماه 1348 نقطه اوج مسابقه‌ای بود که در آن زمان به آن "جنگ سرد تسخیر فضا" می‌گفتند؛ جنگ سردی که بلافاصله بعد از خوابیدن شعله‌های جنگ جهانی دوم آغاز شد.

آمریکا و شوروی در آن روزها به عنوان دو ابرقدرت پیروز سربرآورده از نبرد بزرگ، اینک می‌خواستند توانمندی خود را به جهانیان نشان دهند و اثبات کنند از این پس آنها هستند که برای همه تعیین تکلیف خواهند کرد و این بار نه فقط از روی زمین، بلکه ماورای جو نیز مسخر آنان است و در زمانی که جهانیان پیشرفت فناوری را نماد قدرت می‌دانستند، فضانوردی حاصل از فناوری موشکی به غنیمت گرفته شده از آلمان شکست خورده، ابزار خوبی برای نمایش توانمندی این کشورها بود.

نخستین خودنمایی‌ها نصیب روس‌ها شد که توانستند بسیاری از "اولین"‌های تاریخ فضانوردی را به نمایش بگذارند، از "نخستین ماهواره" آغاز کردند و با "نخستین موجود زنده در فضا"، "نخستین کاوشگر فضایی مهنورد"، "نخستین ناو دورپرواز به سوی زهره و مریخ" و بالاخره "نخستین انسان در فضا" که توانست حریف را بکلی در سطح جهان بی‌حیثیت کند.

در این شرایط جان کندی، رئیس جمهوری که تازه در آمریکا بر سر کار آمده بود، می‌خواست به هر شکل ممکن، اعتماد به نفس را به جامعه بازگرداند و به همین دلیل بعد از تشکیل جلسه حساسی با مشاوران خود به این نتیجه رسیدند که باید هدف بزرگی را برای جامعه آمریکا تعیین کنند و وارد کار شوند تا بتوانند به ملت روحیه بدهند و با این هدف در بیست و پنجم ماه مه 1961 در پاسخ به مبارزه طلبی روس‌ها تعهدی سنگین را بر گردن مردم آمریکا گذارد.

او در سخنرانی خود گفت: «من معتقدم این ملت باید خود را متعهد سازد که قبل از به پایان رسیدن دهه جاری، هدف عالی فرود آوردن انسان در ماه و بازگرداندن سالم او را جامه عمل بپوشاند. در این مدت هیچ طرحی برای بشریت جالب‌تر و برای اکتشاف پر دامنه فضا از این مهم‌تر نیست و اجرای این طرح نه چندان دشوار است و نه پر خرج.»

او هم مثل بسیاری از سیاستمداران، در همین چند جمله، سه دروغ بزرگ گفت: این طرح هم بسیار دشوار بود و هم بسیار پرخرج! و نکته دیگر آن که سفر به ماه نسبت به هزینه سنگین آن در برابر طرح‌های دیگر از نظر علمی ارزش بسیار اندکی داشت. اما به هر حال با این سخنرانی مسابقه فضایی شدت بیشتری یافت.

روس‌ها نیز به شکل پنهان برای انجام طرح مشابهی وارد عمل شدند. طبیعی است که هر یک از این دو ابرقدرت آن روزگار، تلاش می‌کردند بر دیگری پیشی گیرند و خود برنده این بازی باشند و همین شتاب بی‌مورد باعث شد هر دو در آغاز برنامه "آپولو" و "سایوز"، دو برنامه‌ای که برای سفر به ماه طراحی شده بود با ناکامی مواجه شوند. در ژانویه 1967 "آپولو-1" ضمن تمرین نخستین گروه، بر روی سکوی پرتاب دچار آتش‌سوزی شد و هر سه سرنشین آن خاکستر شدند و به فاصله چند ماه، در آوریل همان سال، تنها فضانورد "سایوز-1" به دلیل مشکلات فنی سفینه نه تنها نتوانست ماموریت خود را به پایان برساند، بلکه ضمن بازگشت به زمین به دلیل باز نشدن چتر نجات کشته شد.

به دنبال این حوادث، هر دو کشور ضربه حیثیتی سختی خوردند، اما مصمم‌تر از قبل راه را ادامه دادند. ناوهای کیهانی آپولو برای کسب اطمینان صد در صدی، 5 پرواز بدون سرنشین داشتند و سامانه‌های مختلف آنها، بارها و بارها آزمایش شد و بالاخره در اکتبر 1968 نخستین سفینه سرنشین‌دار آپولو به فضا پرتاب شد و توانست توانایی‌های خود را به نمایش بگذارد. "آپولو-8" برای نخستین بار، انسان را به مدار ماه برد، فضانوردان "آپولو-9" عملیات فرود در ماه و ناو مه‌نشین را در مدار زمین آزمایش کردند و سرنشینان "آپولو-10" همین عملیات را در مدار ماه انجام دادند. در این دوران روس‌ها گرچه توانایی چنین عملیاتی را نداشتند و شکست‌های مخفیانه آنان برای آزمایش موشک نیرومند "ان-1" ادامه داشت، اما امیدشان را از دست نداده بودند. غیر از برنامه سرنشین‌دار، کاوشگران "لونا" را برای پژوهش‌های بدون سرنشین اختصاص دادند و کار فرستادن سفینه‌های بدون سرنشین به ماه را به موازات برنامه مخفی سرنشین‌دار ادامه می‌دادند.

سال 1969 در چنین شرایطی آغاز شد و رسانه‌های جهان مرتبا هر حرکت طرفین را منعکس می‌کردند. در 13 و 16 ژوئیه سال 1969 (22 و 25 تیر 1348) یکی بعد از دیگری دو سفینه فضایی یعنی "کاوشگر خودکار لونا-15" و سفینه سرنشیندار آمریکایی "آپولو-11" به فضا پرتاب شدند. فرود هر دو ناو در ماه باید روز 20 ژوئیه (29 تیر) صورت می‌گرفت. اما طبق نظر برخی کارشناسان، "لونا-15" باید مقداری از خاک و سنگ ماه را به زمین می‌آورد و محاسبات نشان می‌داد که این محموله زودتر از بازگشت فضانوردان "آپولو-11" به زمین خواهد رسید! این لحظه نهایی مسابقه تسخیر ماه بود. برای روس‌ها این لحظه به معنی حفظ آبرو بود و برای آمریکایی‌ها ثبت کردن یک «نخستین» بسیار بزرگ برای زدودن تمام ناکامی‌ها بود؛ به این ترتیب می‌توان گفت بیش از آن که جنبه علمی داشته باشند، این یک مسابقه سیاسی بود.

در 6 ژانویه 1969 "نیل آرمسترانگ"، "مایکل کالینز" و "ادوین آلدرین" رسما به عنوان فضانوردان "آپولو-11" اعلام شدند. فضانوردان طبق یک سنت قدیمی نام "کلمبیا" را برای سفینه اصلی و "ایگل" (عقاب) را برای سفینه مه‌نشین انتخاب کردند. طبق برنامه، آنها باید در ژوییه به ماه سفر می‌کردند؛ گرچه اما و اگرهای بسیاری در سر راه وجود داشت: امکان داشت سرنشینان آپولو 9 و 10 نتوانند با موفقیت کارشان را انجام دهند.

در 16 ژوئیه سال 1969 در ساعت 13:32 بوقت گرینویچ (ساعت 17:02 چهارشنبه 25 تیر به وقت تهران)، موشک 110 متری "ساترن-5" در حالی از پایگاه پرتاب‌های فضایی کندی راهی مدار زمین شد که حامل ناو اصلی و ناوچه مه‌نشین آپولو-11 بود. 2 دقیقه و 42 ثانیه بعد از پرتاب، طبقه نخستین و 9 دقیقه و 8 ثانیه بعد از پرتاب، طبقه دوم به کار خود پایان داد. 11 دقیقه و 49 ثانیه بعد از پرتاب، آپولو-11 در مداری در اطراف زمین قرار گرفت.

ساعت 16:17 روز 16 ژوئیه موتور طبقه سوم برای حرکت به طرف ماه بکار افتاد. این موتور 5 دقیقه و 47 ثانیه کار کرد. "نیل آرمسترانگ" به مرکز هدایت پرواز گزارش داد که کار تمام طبقات موشک "ساترن" به خوبی انجام شده است.

حدود 10 ساعت بعد، سفینه "آپولو" از طبقه سوم موشک "ساترن-5" جدا شد و پس از یک گردش 180 درجه، با مانوری که حدود 11 دقیقه طول کشید، به ناوچه مه‌نشین متصل و بعد از جدا شدن از طبقه نهایی "ساترن-5" راهی ماه شد.

در حاشیه همین حساسیت‌های پرتاب "لونا-15" و ماموریت احتمالی آن، اخبار مربوط به "لونا" را مرتبا به خدمه "آپولو-11" می‌فرستادند، صبح 17 ژوئیه "بروس مک کاندلس" به فضانوردان خبر داد که "جودرل بنگ" دیگر علامتی از "لونا-15" نمی‌گیرد. شاید "لونا-15" در پشت ماه است و روز بعد اطلاع دادند که خبرگزاری "تاس" اعلام کرده "لونا-15" در مداری بر گرد ماه در حال گردش است.

در همین روز اعلام شد که "ریچارد نیکسون" رئیس جمهور آمریکا اجازه داد روز فرود در ماه تعطیلی عمومی باشد تا مردم بتوانند همزمان شاهد این واقعه باشند.

55 ساعت و 30 دقیقه بعد از پرتاب، فضانوردان دریچه ورود به مه‌نشین را باز کردند تا سامانه‌های آن را مورد بررسی قرار دهند. از این عملیات گزارش مستقیم به زمین فرستاده می‌شد. مرکز هدایت پرواز تمام آنچهرا که باید در مه‌نشین باشد، از طریق دوربین بار دیگر بررسی می‌کرد.

بعد از ظهر روز 19 ژوئیه (28 تیر) "آپولو-11" از منطقه تلاقی جاذبه ماه و زمین گذشت. اینک سفینه در محدوده ماه حرکت می‌کند، فضانوردان ماه را بسیار بزرگتر از گذشته می‌بینند. سطحی در حدود سه چهارم پنجره "آپولو" را پر کرده است.

70 ساعت و 49 دقیقه و 50 ثانیه بعد از پرتاب در حالی که "آپولو" در پشت ماه قرار دارد، موتور سفینه روشن شده و آن را در مداری با اوج و حضیض 314-111 کیلومتر قرار داد. این مدار بعداً به مدار 122-101 تغییر مسیر می‌دهد. باید این مسیر تا زمان فرود دایره‌ای شکل شود.

در ساعت 02:26 روز یکشنبه 29 تیرماه "آلدرین" برای بررسی دستگاه‌های مه‌نشین به داخل آن شناور شد، "آرمسترانگ" در کنار پنجره‌های سفینه اصلی ایستاده بود. او امید داشت که نقطه اصلی فرود را پیدا کند. اما سایه‌ها آنقدر طولانی بودند که تصویر جالبی به دست نمی‌داد.

"کالینز" سعی داشت با حرف‌های امیدوارکننده روحیه همکارانش را بالا ببرد، او می‌دانست میزان خطر برای او و همراهانش بسیار متفاوت است. او خود را مانند پدر دو کودک می‌دید که فرزندانش سفری طولانی و خطرناک در پیش رو دارند. تمامی شب نگهبانی داد و به همراهانش گفت: شما باید استراحت کامل داشته باشید. در ساعت 17:53 "آرمسترانگ" در مه‌نشین به "آلدرین" ملحق شد و حدود دو ساعت بعد مرکز هدایت پرواز دستور شروع عملیات فرود را داد و "کالینز" دکمه جدائی بست‌های دو سفینه را فشرد و در ساعت 21:17 (بوقت تهران) مه‌نشین از سفینه مادر جدا شد و بتدریج فاصله گرفت. بعد از رسیدن به فاصله امن، "آرمسترانگ" موتورهای جانبی مه‌نشین را به مدت کوتاهی روشن کرد. "کالینز" از عملیات عکس‌برداری می‌کرد. مرکز هدایت پرواز مکالمه بین دو ناو را می‌شنید:

کالینز: سفینه‌تان خیلی خوب دیده می‌شود، با آن که واژگون هستید.

آرمسترانگ: بله، یکی از ما دوتا واژگون است!

کالینز: بچه‌ها مواظب خودتان باشید.

آرمسترانگ: به امید دیدار!

بعد از این مکالمه مه‌نشین و سفینه اصلی از هم دور شدند و مه‌نشین راه سطح ماه را در پیش گرفت. نیم دور بعد "آرمسترانگ" موتور مه‌نشین را به مدت 30 ثانیه روشن کرد، تا ارتفاع ناو را به 14/4 کیلومتری ماه کاهش دهد. این کاهش ارتفاع 57 دقیقه طول کشید. در زمان این عملیات "آرمسترانگ" و "آلدرین" حالت ایستاده داشتند و کفش‌های آنها به کف مه‌نشین بسته شده بود.

102 ساعت و 33 دقیقه و 5 ثانیه بعد از پرتاب، "آلدرین" دکمه روشن شدن موتور را فشار داد. 12 دقیقه تا زمان فرود مانده بود. موتور بطور نرم روشن شد و نیم دقیقه بعد به کشش کامل رسید. در این حالت هنوز مه‌نشین حالت معکوس داشت. دقایقی بعد "آرمسترانگ" در ارتفاع 14 کیلومتری مه‌نشین را 180 درجه چرخاند تا رادار فرودی نسبت به سطح ماه تنظیم شود. 5 دقیقه و 20 ثانیه بعد از روشن شدن موتور مه‌نشین، ناگهان یکی از چراغ‌های زرد شروع به چشمک زدن کرد.

بعد مشخص شد مشکل در برنامه‌ریزی رایانه مه‌نشین بوده است و "آلدرین" کشف کرد که اگر از رایانه در مورد وضعیت لحظه چرخش سوال نشود، این اشتباه کمتر بوجود می‌آید. به همین دلیل از مرکز هدایت پرواز خواهش کرد که اطلاعات در این مورد را مستقیماً برای آنها بفرستند. 18 دقیقه و 31 ثانیه بعد از روشن شدن موتور مه‌نشین، ناوچه در ارتفاع 1700 متری ماه قرار داشت. حالا دیگر ماه از پنجره‌ها به خوبی دیده می‌شد.

دریای آرامش که پوشیده از دهانه‌های آتشفشان بود در زیر اشعه خورشید صبحگاهی می‌درخشید. 9 دقیقه و 5 ثانیه بعد از روشن شدن موتور مه‌نشین، "چارلز دوک" از مرکز هدایت پرواز اجازه فرود را صادر کرد. در این زمان فاصله مه‌نشین تا سطح ماه تنها 900 متر بود. 9 دقیقه و 24 ثانیه بعد از روشن شدن، ارتفاع به 600 متر رسید. زاویه مه‌نشین در این زمان نسبت به سطح ماه در نقطه فرود 47 درجه بود.

بر اساس علائم روی پنجره، "آرمسترانگ" متوجه شد که دستگاه هدایت خودکار آنها را به چه نقطه‌ای می‌برد. منطقه دهانه‌های آتشفشان زیادی با قطرهای 5 تا 30 متر داشت. وقتی که مه‌نشین به 200 متری رسید، در جلوی آرمسترانگ دهانه آتشفشانی پدیدار می‌شد. دستگاه هدایت خودکار سفینه را به آن سمت می‌برد تا در شیب شمال شرقی این گودال بنشاند. در آنجا تخته سنگ‌هایی با ارتفاع 2-3 متر و حتی بیشتر دیده می‌شد. آرمسترانگ منطقه را مناسب تشخیص نداد و اجازه خواست تا محل بهتری را جستجو کند. در ارتفاع 150 متری آرمسترانگ هدایت مه‌نشین را از شکل خودکار خارج کرده و خود به دست گرفت.

11 دقیقه و 2 ثانیه بعد از روشن شدن مه‌نشین به ارتفاع 75 متری ماه رسیده بود. آنها اینک در جاده مرگ بودند، یعنی اگر ناگهان موتور سفینه خاموش می‌شد، ارتفاع در حدی بود که آنها نمی‌توانستند بخش بالایی را جدا کنند و به شکل اضطراری خود را به مدار برسانند. محلی که آرمسترانگ فکر می‌کرد صاف است، اینک مشخص شد که چندان هم جالب نیست. آرمسترانگ در جستجوی محل مناسبی در حدی که پنجره‌های مه‌نشین اجازه می‌داد، اطراف را نگاه می‌کرد.

یک بار دیگر چراغ اعلام خطر شروع به چشمک زدن کرد: سوخت تنها برای 94 ثانیه وجود دارد. در مرکز هدایت پرواز همه سکوت اختیار کرده بودند و نفس‌ها در سینه حبس شده بود. سرانجام در ارتفاع 20 متری آرمسترانگ منطقه صافی را دید. ارتفاع لحظه به لحظه کمتر و کمتر می‌شد. نخست سایه پایه‌ها و سپس سایه بقیه مه‌نشین بر روی ماه به چشم می‌خورد. بزودی تمام پنجره در سایه قرار گرفت و ثانیه‌ای بعد همه چیز ساکت شد.

ساعت 20 و 17 دقیقه و 39 ثانیه روز 20 ژوئیه 1969 (ساعت 23:44 یکشنبه 29 تیر ماه 1348)

صدای آرمسترانگ در مرکز هدایت پرواز به گوش رسید: اینجا پایگاه آرامش است. "عقاب" فرود آمد.

آلدرین و آرمسترانگ به طرف هم برگشتند و برای نخستین بار پس از جدا شدن از سفینه مادر به هم نگاه کردند. با دستکش به هم دست دادند و در چشمان همه برق پیروزی را دیدند.

در هیوستون فریادهای شادی بلند شده بود. در مسکو نیمه‌شب بود و رادیو مسکو به مردم خبر داد: امروز در ساعت 23:17 مه‌نشین سفینه فضایی آمریکایی آپولو بر سطح ماه به آرامی فرود آمد ...

سه ساعت و نیم بعد از فرود، فضانوردان مقدمه راهپیمایی بر سطح ماه را چیدند. دو فضانورد لباس‌های خود را بطور دقیق پوشیدند. همه اجزا را طبق کتابچه راهنما بررسی کردند. بعد از پوشیدن لباس کامل، آنها هوای داخل ناوچه را تخلیه کردند و بالاخره به منهای 10 رساندند. بعد آلدرین آزمایش کرد که دریچه باز می‌شود یا نه، اما باز نشد. فشار هنوز منهای 5 بود. بالاخره آلدرین تصمیم گرفت که تراکم را کمتر کند.

109 ساعت و 7 دقیقه و 33 ثانیه بعد از پرتاب (ساعت 06:10 روز دوشنبه 30 تیر به وقت تهران) دریچه باز شد. آرمسترانگ با صدای نسبتاً گرفته باز شدن دریچه را اعلام کرد. آنها مجبور بودند تا تکمیل کار دستگاه تهویه صبر کنند.

109 ساعت و 16 دقیقه و 49 ثانیه پس از پرتاب نیل آرمسترانگ پشت به دریچه به زانو نشست و با احتیاط پاهای خود را به بیرون گذاشت و بعداً تمام تن خود را از دریچه مربعی شکل که طول هر ضلعش 81 سانتیمتر بود، به بیرون کشید. ایستاد و بررسی کرد آیا می‌تواند به مه‌نشین برگردد.

109 ساعت و 19 دقیقه و 16 ثانیه بعد از پرتاب، آرمسترانگ در خارج از مه‌نشین بر روی سکوی قبل از پله‌ها ایستاده بود. حدود 2 دقیقه بعد، حلقه‌ای را کشید که صندوقچه ابزار و وسایل علمی باز شود و گزارش داد که همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود. یک دقیقه بعد، یک دوربین سیاه و سفید تلویزیونی شروع به کار کرد که تصویر سطح ماه را نشان داد.

از زمان پوشیدن لباس تا زمان قدم گذاشتن بر سطح ماه یک ساعت طول کشید. پله تحتانی پلکان تا پایه بشقابی 90 سانتیمتر مانده بود. نیل آرمسترانگ دو طرف پلکان را گرفته و با احتیاط در سایه مدول پایین رفت. او یک بار به بشقاب پایه مه‌نشین پاگذارد و سپس به پله تحتانی بازگشت و گزارش داد که به پلکان قدم گذاشته و گفت همه چیز درست است. سپس نفس عمیقی کشید و بار دیگر پرید بعد از 1.5 ثانیه فرود آرام اما باز به همان پله بازگشت و بعد گفت باید شدیدتر پرش کنم.

سرانجام در ساعت 2 و 56 دقیقه و 15 ثانیه روز ژوئیه بوقت گرینویچ (06:26 روز دوشنبه 30 تیر به وقت تهران) آرمسترانگ قدم بر سطح ماه گذاشت و نامش به عنوان نخستین انسانی که سطح یک جسم غیرزمینی قدم گذارده بر در تاریخ به ثبت رسید. او در این لحظه گفت: «این گام کوچکی است برای انسان ولی جهش عظیمی است برای بشریت.» تلویزیون این صحنه ها را به نظر میلیونها نفر از مردم روی زمین می رساند. بر خلاف سایر برنامه های تلویزیونی آپولو11، مخابره عکس ها از ماه سیاه و سفید است.

سپس نخستین گزارش خود از روی سطح ماه را به زمین فرستاد: خاک نرم است و پوشیده از گرد و غبار. من می‌توانم آن را بطور آسان با پایم حرکت بدهم. من آثار کفش خودم را بر روی خاک می‌بینم. حرکت کردن سخت نیست. موتور در زمین اثری ایجاد نکرده ... .

همه ابزارها برای کار و تحقیق سطح ماه در بخش مخصوص در طبقه فرودی قرار داشت. آرمسترانگ دوربین عکاسی 70 میلیمتر را برداشت، در محل مخصوصی بر روی سینه‌اش نصب کرد و به فاصله 2-1.5 متری از مه‌نشین دور شد تا از محل فرود عکسبرداری کند.

بعد از جیب خود یک خاک‌انداز کوچک در آورد، خاک ماه را برداشت و در کیسه ریخت و سپس آن را در جیب راستش گذاشت. این نمونه‌برداری اضطراری از خاک ماه بود تا اگر اتفاقی افتاد و وضعیت اضطراری پیش آمد، بدون نمونه برنگردند.

در این حال که آلدرین از دریچه خارج می‌شد، دقت کرد که دریچه کاملاً چفت نشود. به آرامی از پله‌ها پایین آمد و خود را به آرمسترانگ رساند؛ اینک هر دو فضانورد روبروی هم ایستاده بودند، اما نمی‌توانستند همدیگر را در آغوش بگیرند، زیرا لباس‌ها و دوربین عکاسی مزاحم بود. از خوشحالی چند بار بالا و پایین پریدند.

سپس هر دو به باز کردن بسته وسایل تحقیقاتی و فنی مشغول شدند و روپوش پلاک نصب شده در پای سکو را برداشتند که روی آن نوشته بود: «در اینجا انسان‌هایی از سیاره زمین برای نخستین بار پا بر روی کره ماه گذاشتند. ما برای صلح جهت تمام بشریت به این جا آمدیم. ژوییه 1969» این پلاک حاوی امضای سرنشینان آپولو و ریچارد نیکسون، رئیس جمهور وقت آمریکا بود. سپس به عکسبرداری مشغول شدند. آرمسترانگ حدود 17 متر از سفینه دور شد و دوربین فیلمبرداری را در آنجا کاشت. سپس او و آلدرین دستگاه‌های تحقیقاتی دیگر را نصب کردند.

ماموریت دو فضانورد در سطح ماه در ساعت 08:44 روز 30 تیر (به وقت تهران) به پایان رسید و به راهپیمایی خود پایان داده به داخل سفینه بازگشتند. آلدرین در سطح ماه 1 ساعت و 46 دقیقه و آرمسترانگ 2 ساعت و 13 دقیقه در ماه راهپیمایی کردند. تا بلند شدن از ماه 9 ساعت باقی مانده بود. بعد از ناهار و دادن جواب به سوالات کارشناسان، فضانوردان سعی کردند بخوابند. آرمسترانگ روی پوسته موتور پرتابی دراز کشید، ولی نتوانست بخوابد. اما آلدرین در کف مه‌نشین دراز کشید و کمی خوابید.

بالاخره زمان بازگشت فرا رسید. حدود 125 ساعت بعد از پرتاب، ضربه ناگهانی حاصل از انفجار، پیچ‌های بین بخش فرودی و قسمت فوقانی را از جا کند و بخش بالایی مه‌نشین با نیروی حاصل از موتورش را بلند کرد. 7 دقیقه و 15 ثانیه بعد "عقاب" نیز در مدار پیرامون ماه بود. مانورها برای رسیدن به ناو اصلی دقیق صورت می‌گرفت. 128 ساعت بعد از پرتاب مه‌نشین و سفینه مادر به هم پیوستند و اضطراب‌ها کاهش یافت، چون می‌شد مطمئن بود که فضانوردان می‌توانند به خانه بازگردند.

حدود 136 ساعت بعد از پرتاب (ساعت 08:27 سه‌شنبه 31 تیر به وقت تهران) کلمبیا موتور خود را برای بازگشت به زمین روشن کرد.

روز چهارشنبه، اول مرداد و در حین بازگشت به زمین، تلویزیون برنامه‌های کوتاهی پخش کرد که کار کردن و غذا خوردن فضانوردان را نشان می‌داد. اینک مردم کمتر تب و تاب نشان می‌دادند و تقریبا مطمئن شده بودند که همه چیز به خوبی پایان خواهد پذیرفت.

پنجشنبه، 2 مرداد باز هم فضانوردان گزارش تلویزیونی برای مردم داشتند و نشان دادند که برای فرود آماده می‌شوند. در ساعت 19:52 روز پنج‌شنبه 2 مرداد 1348 بخش سرنشین‌دار آپولو از قسمت خدمات (موتورهای عمده موشکی و سایر تجهیزاتی) جدا شد و راه بازگشت به زمین را در پیش گرفت.

سرانجام در ساعت 20:19 ناو آپولو-11 با فرود در 1.460 کیلومتری جنوب غربی هاوایی در اقیانوس آرام به سفر تاریخی خود پایان داد.

کارشناسان ناسا برای جلوگیری از آلودگی زمین به میکروب‌های احتمالی حمل شده از ماه به زمین، برنامه ریخته بودند که تمام افراد و تجهیزاتی که در معرض تماس فضانوردان قرار گیرند و در این قرنطینه مدتی بررسی شوند تا زمینیان آلودگی پیدا نکنند. از این رو فضانوردان را با بالگرد به کشتی هواپیمابر "هورنت" بردند. هم گروه نجات و هم فضانوردان با لباس‌های عایقی رنگ خاکستری و ماسک در حالی که به دریانوردان و دوربین نمایندگان رسانه‌ها دست تکان می‌دادند به داخل اتاقک قرنطینه رفتند.

منبع: ایسنا