تهمت و هتاکی هنر نیست/ اگر کیهان در صدر اسلام بود امروز اسلامی نداشتیم

اعتمادآنلاین| ناصر ملک‌مطیعی 40 سال پایانی عمرش را برخلاف 50 سال نخست، به سکوت و عزلت گذراند. از آنجا که خیلی زود از همان کودکی وارد کار تئاتر و بعدها سینما شد، 40 سالی ستارگی کرد و محبوبیت، اما بعد ناگهان ممنوع‌الکار شد و بعد از یکی، دو بار رفت و بازگشت از مرزهای وطن، یک گوشه این شهر دراندشت، دکان شیرینی‌پزی‌اش را باز کرد و دهان هم‌وطنانش را شیرین کرد. ملک‌مطیعی اما فقط یکی از آن جمعیت 6 تا 7 میلیونی از ایرانیان است که اینچنین زندگی شخصی‌شان درگیر تحولات سیاسی- اجتماعی دوره و زمانه‌شان شد. ملک‌مطیعی البته شاید ازجمله خوشبخت‌ترها باشد. او از کارش بیکار شد اما لااقل تا دم آخر با همسایگانش به زبان مادری هم‌کلام شد. آن جمعیت بزرگ که عملا یک دهم کل جمعیت کشورند اما تمام این 40 سال از وطن و هم‌وطن دور ماندند تا هم وطن و هم‌وطن از سرمایه وجودشان بی‌بهره باشد و هم آنها از سرمایه وجود وطن و هم‌وطن. محمدجواد فتحی، نماینده اصلاح‌طلب این روزهای مجلس که ازقضا روز گذشته در اعتراض به تبصره ماده 28 قانون آیین دادرسی کیفری از سمت نمایندگی‌اش استعفا داده است، هفته گذشته از تهیه طرحی با قید دوفوریت برای عفو عمومی مجرمان سیاسی و امنیتی و تقدیم آن به هیات رییسه مجلس خبر داد که یکی از بخش‌های سه‌گانه‌اش به این جمعیت 6 تا 7 میلیونی و سازکاری برای بازگشت‌شان به مملکت اختصاص دارد. طرحی که البته بیش از آن، مربوط است به عفو مجرمان سیاسی و امنیتی که با مجازات سنگین مواجه شدند و حال، این طرح سازوکاری برای تخفیف در این مجازات درنظر گرفته است. امروز مجلس اولین جلسه کاری این هفته خود را پشت سرخواهد گذشت و باتوجه به دوفوریتی بودن این طرح، هیچ بعید نیست که لابه‌لای دستورهای روزانه مطرح شود. طرحی که باوجود استقبال قابل‌توجه ازسوی بخش‌های از جامعه مدنی و اصلاح‌طلبان، با انتقادات شدیدی از جانب طیف محافظه‌کارتر جریان اصولگرا نیز روبه‌رو شده و حال، برای بررسی دقیق‌تر ابعاد آن پای صحبت‌های محمدجواد فتحی، طراح این طرح پرحاشیه و مهم نشستیم.

باتوجه به اینکه در طرح دوفوریتی عفو عمومی مجرمان سیاسی و امنیتی، جاسوسان را از این عفو مستثنا قرار داده و در عین حال، تاکیدی ویژه به ایرانیان خارج از کشور داشتید، شباهت‌هایی میان این نگاه و آنچه در فرمان عفو عمومی حضرت امام در حدود 39 سال پیش شاهد بودیم، وجود دارد. از جمله اینکه حضرت امام، کلیه کارکنان دولت قبل را به جز کسانی که در قتل یا شکنجه ملت نقش داشتند، مشمول عفو دانستند و شما نیز در این طرح تاکید کردید همه ایرانیان خارج کشور که مرتکب جرمی نشدند، به کشور بازگردند.

آنچه مسلم است ما تعداد بسیاری ایرانی مقیم خارج از کشور داریم. آمار غیررسمی از جمعیتی در حدود 6 تا 7 میلیون حکایت دارد؛ یعنی 10 درصد جمعیت کشورمان در بیرون از مرزهای جمهوری اسلامی زندگی می‌کنند و این مساله، نه چهره خوبی را از ایران به جهانیان نشان می‌دهد و نه در شأن نظام جمهوری اسلامی است. تصورم این است که اگر به سیره امام(ره) مراجعه کنیم، نگاه امام همیشه مبتنی بر عفو و رحمت و متکی بر جوانب رحمانی دین اسلام بود. پیامبر(ص) هم نگاهی چنین داشتند و اساسا اسلام، دین رحمت و مغفرت است. این جزو صفات باری‌تعالی است و «کریم‌الصفح» تاکیدی است بر همین جنبه رحمانی و عفو و رحمتی که خداوند بر آن تاکید کرده و بندگان خود را به سمت خود فرامی‌خواند.

باتوجه به این تعالیمی که در دین اسلام وجود دارد، به نظر می‌رسد، چنین طرح دوفوریتی باید خیلی قبل‌تر از این در مجالس سابق مطرح و به تصویب می‌رسید. بسیاری از ایرانیان خارج از کشور افرادی مومن و معتقد هستند. بنده آقایانی که این‌طور بد می‌گویند را به «فتح مکه» توجه می‌دهم. آن‌جا که عده‌ای از مسلمان فریاد «الیوم، یوم ملحمه» سر دادند و پیامبر فرمودند «الیوم، یوم المرحمه». ببینید پیامبر نسبت به چه کسانی می‌گوید روز انتقام نیست، روز رحمت است. کسانی که در جنگ‌ها علیه مسلمانان شمشیر کشیده و بسیاری از مسلمانان را از لبه تیغ گذراندند. حضرت «حمزه سیدالشهدا» و «مصعب بن عمیر» را در بدر، احد، تبوک و خیبر به شهادت رسانده بودند. تعجب می‌کنم این چه قرائتی از دین است که نسبت به کسانی که در برهه‌ای از زندگی‌شان مرتکب خطا شدند، نگاه حربی داریم. معتقدم این نگاهی دینی و اسلامی نیست و با تعالیم و آموزه‌های اسلام و پیامبر عظیم‌الشان اسلام فاصله بسیاری دارد و لازم است تفکرات‌مان را اصلاح کنیم.

اخیرا و در پی درگذشت ناصر ملک‌مطیعی، بازیگر محبوب سینمای پیش از انقلاب، نظر افکار عمومی نسبت به این گروه سرشناس‌تر ایرانیان خارج از کشور جلب شد؛ سوالم این است که فکر می‌کنید این توجه مثبت افکارعمومی چه تاثیری در تصویب طرح در مجلس خواهد داشت و آیا اساسا این مسائل در تهیه طرح نیز موثر بود؟

باتوجه به شناختی که از تاریخ و شریعت اسلام داشتم و می‌دانستم جنبه رحمانی دین اسلام بسیار پررنگ است، این افراد را حتما مشمول فرمان عفو می‌دانم و معتقدم به هیچ عنوان نسبت به این عزیزان، نباید هیچ‌گونه موضع خصمانه‌ای بروز کند. ممکن است این افراد در زندگی مرتکب معصیت شده باشند اما این به معنای آن نیست که آنها را از کشورشان بیرون کنیم. من موارد متعددی را در تاریخ اسلام سراغ دارم، که کارشان خوانندگی بوده اما مشمول عفو و رحمت پیامبر قرار گرفتند. این افراد نیز تحت هیچ شرایطی نباید از این طرح استثنا شوند؛ هرچند که تعدادشان نیز نسبت به جمعیت ایرانیان خارج از کشور بسیار اندک است.

نکته دیگر نحوه انتقاد روزنامه کیهان از این طرح است. این روزنامه با استفاده از تعابیری نامتعارف اصلاح‌طلبان را حامی نجومی‌بگیران معرفی کرده و می‌پرسد «چنان طرحی جز چراغ سبز نوکری به سیا و موساد MI6، چیز دیگری می‌تواند باشد؟ چرا تعارف می‌کنند؟ صراحتا طرح مصونیت‌بخشی و حمایت از داعش و سازمان منافقین را تهیه و منتشر کنند.» پاسخ شما به این سوال چیست؟

باید بگویم، من جزو کسانی هستم که سال‌هاست کیهان نمی‌خوانم. این را حتما بنویسید؛ چون اگر این تفکر کیهان در زمان صدر اسلام هم بود، اسلام با همه نصرت‌های الهی در همان سال‌های نخست از بین می‌رفت و ما امروز اسلامی نداشتیم. این دیدگاه کیهان با آنچه از ائمه‌ اطهار می‌بینیم و سراغ داریم، سال‌های نوری فاصله دارد. ببینید در همین جمله چند افترا و تهمت زده است. این تهمت‌ها در کدام محکمه ثابت شده است که آقایی تصور می‌کند منجی بشریت است، نسبت به جریانی که این همه در میان مردم طرفدار دارد، این‌طور با افترا، تهمت و هتاکی حرف بزند؟ معتقدم بسیاری از مردم راضی نیستند سهم‌شان در بیت‌المال هزینه چاپ کیهان شود. این مساله را می‌توان از تیراژ کیهان فهمید. از تیراژ این روزنامه مشخص است که چقدر اقبال دارد. به‌خصوص که همین تیراژ اندک نیز در هواپیماها و ادارات دولتی توزیع می‌شود. واقعا چقدر از این نسخه‌ها در گیشه روزنامه‌فروشی فروخته می‌شود؟ لازم است کیهان ابتدا این مساله را مشخص و بعد به نمایندگی از مردم صحبت کند. جریان اصلاحات در انتخابات گذشته نشان داد، چقدر پایگاه مردمی دارد. تصورم این است که با هتاکی نمی‌توان حرفی را به کرسی نشاند. رمضان گذشت و ایام عفو الهی از دست این آقایان رفت. فکر می‌کنند تا کی زنده هستند؟ عزراییل در کمین همه ما است و خوب است، مقداری مراقب رفتار و گفتارمان باشیم. این حرف‌ها کجا اثبات شده است؟ اگر یک دهم نوشتن، از تاریخ اسلامی و سیره ائمه می‌خواندند، با این مسائل مواجه نبودیم.

با این حال سوال مهمی که این روزنامه مطرح می‌کند این است که آیا واقعا ایرانیان خارج از کشور مجرم هستند که بخواهیم برایشان مصونیت صادر کنیم؟

ما درواقع تاکید می‌کنیم بر اینکه شایعاتی که درمورد جمهوری اسلامی در ذهن ایرانیان خارج از کشور شکل گرفته و غبارهایی که به واسطه تبلیغات مسموم در دل شما ایجاد شده، حقیقت ندارد و ما با آغوش باز آماده پذیرایی و استقبال از این عزیزان هستیم و ورودشان را گرامی می‌داریم. نکته دیگر اینکه اساسا عفو برای مجرمین است. عرض کردم پیامبر در روز فتح مکه، آن وحشی که حمزه سیدالشهدا را شهید کرده بود، مورد عفو پیامبر قرار می‌گیرد. فرمان عفو مربوط به مجرمین است، نه کسانی که مرتکب جرم نشده‌اند. اما اینکه یک بند برای ایرانیان قرار داده و گفتیم این افراد نیز مصون از تعقیب هستند، خواستیم بگوییم نگاه حاکم بر این کشور از نوع روزنامه کیهان نیست. ما می‌خواهیم بگوییم این ذهنیتی که ایجاد شده که یک حاکمیت خشن و شمشیر به دست وجود دارد، غلط است. ما معتقدیم این افراد مطابق قوانین جمهوری اسلامی مصون از تعقیب و تعرض هستند و هر زمانی که وارد کشور شوند، آغوش ملت به سوی‌شان باز است. نکته دیگر اینکه ما در این طرح دو، سه مورد هم استثنا کردیم که تصور می‌کنم که برپایه منطق حقوقی و فقهی دارد. ازجمله اینکه همه ملت‌ها نسبت به جاسوسان حساسیتی خاص دارند و خائنین به کشور به راحتی قابل‌بخشش نیستند. مگر اینکه واقعا توبه واقعی داشته باشند و البته در همین موارد نیز امکان عفو وجود دارد. جساسی جزو جرایم تعزیری است و اگر جاسوسی به واقع توبه کند، فقه اسلام و شیعه بر عفو این مجرمان نیز دلالت دارد. درمجموع نیز معتقدم باتوجه به پشتوانه حقوقی و فقهی این طرح، ان‌شاءالله نمایندگان نیز نسبت به آن نگاهی مثبت خواهند داشت.

منبع: روزنامه اعتماد