ترمیم کابینه به‌جای تغییر

اعتمادآنلاین| محمود صادقی، نماینده تهران در یادداشتی نوشت: ایده انتخابات زودهنگام یکی از راهکارهایی است که در برخی کشورها برای خروج از بحران‌های سیاسی اتخاذ می‌شود اما واقعیت این است که این ایده در شرایطی راهگشا خواهد بود که مشکلات، مشخصا ناشی از عملکرد دولت مستقر باشد. بنابراین درشرایط فعلی ابتدا باید تحلیل کنیم تا مشخص شود که در بروز وضع موجود چه عواملی موثرند. به نظر می‌رسد عوامل متعددی در بروز این وضعیت دخیل بوده که عمده این عوامل خارج از حیطه اختیارات دولت بوده است.

واقعیت آن است که آقای روحانی زمانی بر سر کار آمد که اتفاقا با وضعیتی نسبتا مشابه آن‌چه امروز نیز شاهد هستیم، روبه‌رو بود و در چنین شرایطی، به‌گونه‌ای عمل کرد که مجموعه آرایش از حدود 19 میلیون در انتخابات دوره نخست به نزدیک به 24 میلیون در دوره دوم افزایش یافت که این افزایش سندی روشن است از اینکه دولت با وجود آنکه موفق به تحقق تمامی مطالبات و انتظارات نشده بود اما محبوبیتش بیشتر شد و درمجموع نیز موفق به جلب اعتماد بخش گسترده‌تری از جامعه شد.

فراموش نکنیم از همان ابتدای کار دولت یازدهم، مخالفان بحث دولت تک‌دوره‌ای را مطرح می‌کردند و سعی داشتند با این فضاسازی‌های روانی مانع از تمرکز دولت بر امور مختلف و پیشبرد اهدافش شوند اما با این حال، دولت توانست با وجود تمامی محدودیت‌ها، توافق هسته‌ای را به نتیجه برساند و در ادامه راه نیز ضمن دستیابی به رشد اقتصادی قابل‌قبول، تورم سنگین 40 درصدی را تک‌رقمی کند.

آقای جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور و برخی از اعضای تیم اقتصادی دولت در جلسه غیرعلنی روز یکشنبه هفته جاری میهمان مجلس بودند که بنده نیز به طرح مسائلی در این نشست پرداخته و مشخصا به تشریح 2 نکته پرداختم. به این اعتبار تاکید کردم. به این اعتبار با اشاره به فضای حاکم بر جامعه امروز نسبت به بروز وضعیتی که در جامعه‌شناسی از آن، به عنوان ذره‌ای شدن یا Atomization جامعه یاد می‌شود، هشدار دادم و همچنین تاکید کردم که متاسفانه جامعه ما در طول زمان در اثر عوامل مختلف ازجمله تحقیرشدگی اقشار مختلف مردم به‌ دلایل مختلف به‌نوعی به جامعه‌ای توده‌وار یا Mass Society تبدیل شده است. چراکه متاسفانه به جامعه مدنی و احزاب فرصت ندادیم که با نمایندگی از شهروندان، خواست و مطالبات افراد جامعه را مطرح کنند. این مساله باعث شده که متاسفانه گرایش به منافع فردی نسبت به منافع و مصالح جمعی افزایش یافته است.

از منظر مسائل اقتصادی نیز به نظر می‌رسد انتظارات برآمده از تغییر دولت به‌خصوص در بحث برجام فراتر از حد واقعی بود، حال آنکه موانع داخلی و خارجی در مسیر بهره‌برداری از عواید برجام مانع از تحقق آن شد و این افزایش سطح مطالبات عملا جامعه را دچار نوعی التهاب کرد و لازم بود دولت به‌نوعی در بحث مدیریت انتظارات با جدیت بیشتری ورود کند اما متاسفانه در این حوزه ناموفق بوده است.

از دیدگاه سیاسی نیز نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که به نظر می‌رسد برخی رقبای سیاسی دولت گمان می‌کنند زمین خوردن این دولت، لزوما به‌معنای به‌پاخاستن آنها است و این بازی را برد- باخت تصور کرده و گمان می‌کنند باخت دولت به معنای برد آنهاست؛ حال آنکه این مساله را پیش از این نیز یک مرتبه در جریان ناآرامی‌های دی‌ماه آزموده و دیدند که اگر این آتش شعله‌ور شود، ‌تر و خشک را یک‌جا می‌سوزاند. این‌طور که پیداست این افراد از گذشته عبرت نگرفته‌اند.

اخیرا نیز شاهد مخالف‌هایی بودیم که ازسوی این جریان مخالفان دولت با لوایح مربوط به FATF و پولشویی صورت گرفت که به روشنی سازماندهی‌شده و به‌منظور ممانعت از بهره‌برداری دولت از عواید آن بود. درواقع آنها سعی کردند مانع از به ثمر نشستن تلاش‌های دولت برای برقراری ارتباطات اقتصادی با جهان شوند و به همین دلیل نیز سعی در برقراری ارتباط میان این لوایح و برجام داشتند؛ حال آنکه این مسائل هیچ ربطی به برجام ندارد. با این همه و درکنار همه این عوامل، نباید نسبت به ضعف‌های دولت چشم‌پوشی کنیم؛ چراکه خود دولت نیز در بروز بخشی از این مشکلات نقش داشته است. فراکسیون امید پس از حوادث دی‌ماه سال 96 در بیانیه‌ای به برخی ضعف‌های دولت اشاره و تاکید کردیم که رییس‌جمهور باید هرچه سریع‌تر نسبت به ترمیم کابینه، و به‌ویژه تغییر تیم اقتصادی دولت اقدام کند. هم‌اکنون در مذاکراتی که با وزرا داریم، شاهد عدم انسجام و هماهنگی میان وزرای دولت هستیم.

درمجموع معتقدم ام‌المسائل ما درکشور عدم یکپارچگی در نظام تصمیم‌گیری است که به‌خصوص در مباحث کلانی همچون روابط و سیاست خارجی یا مسائل اقتصادی خود را نمایش می‌دهد اما فارغ از آن، باید توجه داشته باشیم که دولت روحانی نیز از جوانب مختلف، دچار ضعف‌هایی اساسی است. اولا اینکه آقای روحانی در جریان انتخابات اخیر، انتظارات افکار عمومی را به‌شدت و بی‌دلیل بالا برد. علاوه بر آن، متاسفانه در معرفی وزرای پیشنهادی و تشکیل کابینه، تغییر معناداری ایجاد نشد و اگر هم تغییری صورت گرفت، در جهت تضعیف دولت بود و منجر به ورود افرادی ضعیف‌تر از گذشته به دولت و همچنین گسترش عدم هماهنگی میان اعضای دولت شد.

نکته دیگری که به‌خصوص در جریان تصویب لایحه اصلاح ساختار دولت و همچنین لوایح 4گانه مربوط به FATF شاهد بودیم، این است که دولت چندان تلاشی برای پیشبرد اهداف خود و به کرسی ‌نشاندن نظراتش انجام نمی‌دهد و اقدام موثری برای توجیه نمایندگان نمی‌کند.

درپایان و به عنوان پیشنهاد نهایی معتقدم بهتر است به‌جای طرح موضوع برگزاری انتخابات زودهنگام، دولت باید به‌سمت ترمیم کابینه و اعمال تغییراتی هدفمند و متکی به برنامه‌ریزی دقیق در وزرا پیش برود. این موضوع لازم است با دقت و فوریت و بدون فوت وقت، حتی در همین هفته جاری در دستورکار دولت و آقای رییس‌جمهور قرار گیرد و این در حالی است که این تغییرات به‌خصوص در تیم اقتصادی و ریاست بانک مرکزی ضرورتی دوچندان دارد. همچنین باید توجه داشته باشیم که بخش قابل‌توجهی از مشکلات امروز کشور ناشی از اقدامات بیگانگان است و دولت مقصر تمامی این مسائل نیست. درنتیجه همه جناح‌های سیاسی داخل کشور باید به این مهم توجه داشته باشند.

منبع: روزنامه اعتماد